تهرانامروز: كيفيت چندگانه آب در مناطق مختلف شهر تهران به هيچ عنوان قابل انكار نيست اما آنچه در اين ميان اهميت دارد، اخذ يكسان هزينه آب بها در تمام مناطق شمالي و جنوبي پايتخت است. اين درحالي است كه ساليان سال است كه فرو دست نشينان پايتخت آبي پر از املاح و مخلوط با آبهاي سطحي را براي نوشيدن استفاده ميكنند و فرادستان كلانشهر تهران از آب با كيفيت بالا نه تنها براي نوشيدن كه براي پر كردن استخرهايشان استفاده ميكنند.

مناطقی جنوبی و حاشیه‌ای تهران به جرم حاشیه نشین بودن از کمترین امکانات زندگی برخوردارند. کیفیت بد آب در این مناطق به حدی است که جز استفاده از آب معدنی در این مناطق برای ساکنان آن چاره‌ای باقی نمی‌ماند اما عده زیادی نیز به دلیل فقر اقتصادی توان خریدن آب معدنی را ندارند و به ناچار از آب‌های لوله کشی که مخلوطی از آب آشامیدنی و آب‌های سطحی است استفاده می‌کنند و لاجرم به انواع بیماری‌های کلیوی و پوستی دچار می‌شوند. اکثر پزشکانی که در این مناطق به طبابت مشغول هستند نیز بر این موضوع صحه می‌گذارند که کیفیت آب در این مناطق مطلوب نیست اگر چه آلودگی خاصی در آن مشاهده نمی‌شود اما املاح زیاد و رسوبات آن غیر قابل انکار است. این املاح آب به قدری زیاد است که پزشکان به مردم توصیه می‌کنند دائم ورزش کنند تا دچار سنگ کلیه و مثانه نشوند چرا که با این هزینه‌های سنگین درمان بیماریهای کلیوی یعنی به تاراج رفتن هست و نیست یک نفر از اهالی که مخارج زندگی‌اش را هم به زور تامین می‌کند و به همین خاطر است که مردم در این محل دائم عرق «خار شتر» می‌خورند.

دکتر حسن اعلایی نیا، پزشک عمومی در خصوص بیماری‌هایی که در منطقه ۱۵ در خصوص آب آلوده و مملو از املاح وجود دارد، به خبرنگار تهران‌امروز گفت: ‌تا دو سال قبل به محض وقوع بارندگی به دلیل مخلوط شدن آب‌های سطحی با آب شرب تعداد مراجعه‌کنندگانی که مبتلا به بیماری‌های اسهال و استفراغ می‌شدند زیاد بود که این بیماری در اثر نوشیدن آب آلوده به فاضلاب گریبانگیر شهروندان می‌شد. وی تاکید کرد: اما در ۳،۴ ماه گذشته که شرکت آب و فاضلاب اقدام به جداسازی شبکه فاضلاب شهری کرده مشکلات نیز کمتر شده است.

دکتر اعلایی نیا در عین حال تاکید کرد: ‌ اما به دلیل رسوب بالای آب و املاح زیاد آن، ‌ بیماری سنگ کلیه از سال‌های گذشته در میان شهروندان این منطقه افزایش پیدا کرده است. وی با بیان این نکته که بیماری‌های پوستی و ریزش مو نیز از دیگر عوارض املاح و رسوب بالای آب در منطقه است، گفت: شیوع این بیماری‌ها نیز در این منطقه و مناطق جنوبی تهران قابل انکار نیست. دکتر اعلایی با بیان این نکته که خود وی نیز به دلیل استفاده از آب منطقه به بیماری سنگ کلیه دچار شده است، ‌ گفت: ‌کمتر شدن املاح آب و اتصال فاضلاب خانه‌ها به فاضلاب شهری می‌تواند کمک موثری در کاهش تعداد افراد مبتلا به این بیماری‌ها داشته باشد. دکتر اعلایی‌نیا افزود: دولت می‌تواند با توزیع دستگاه‌های تصفیه آب در محله و کم کردن هزینه آن در قبض آب به صورت اقساط جلوی شیوع بیشتر این بیماری را بگیرد. گفته می‌شود که املاح آب حتی در کار پزشکان آزمایشگاه‌های جنوب شهر نیز دخالت کرده است و مسئولان آزمایشگاه‌ها از گرفتگی لوله‌های دستگاه‌هایی که با آب سر و کار دارند کلافه شده‌اند. رسوب املاح در لوله‌های دستگاه‌های آزمایشگاهی هر از چند بار کار تحقیقاتی آنها رابه تعطیلی چند ساعته می‌کشاند تا دستگاه‌ها تعمیر و سرویس شوند.

شهر تفاوت ها

اینجا شهر بزرگ‌ترهاست، شهر پول‌های بزرگ و جیب‌های بزرگ‌تر، آرزوهای بزرگ و حسرت‌هایی بزرگ‌تر، ‌شهری با تفاوت‌های بزرگ و تبعیض‌هایی بزرگ‌تر!

اینجا تهران است. یعنی شهری که همه چیزش نه با تمام ایران که با تمام دنیا فرق دارد. مردمان این شهر با همه دنیا فرق دارند. حتی آسمان این شهر هم یکی است و یکی نیست. به آن قسمت از شهر که دلش بخواهد می‌بارد و اخم و تخمش را به آن قسمتی که دلش نخواهد، می‌بخشد. در آنجا که بخواهد باز و خنک و لطیف است و جایی که نخواهد تاریک و سیاه و کثیف است! مردمان این شهر در آن محله‌هایی که فرودستان بساط زندگیشان را پهن کرده‌اند قبل از اینکه آفتاب فرصت بیدار شدن پیدا کند به امید قوتی لایموت سر از خاک بر می‌دارند و شبها خسته از همه چیز و با امید فردایی بهتر از دیروز سر بر خاک می‌گذارند و چند کیلومتر بالاتر مردمانی فقط چند ساعت از روز بیدارند و در همان چند ساعت به اندازه عمر تمام آنهای دیگر زندگی را تجربه می‌کنند! این نوع زندگی عادلانه است؟ «عدالت» حکم می‌کند هر چیزی سر جای خودش باشد. اینجا همه مردم به یک اندازه پول می‌دهند اما به یک اندازه‌ آش(بخوانید آب) نمی‌خورند، این واقعا عدالت است؟

هر که بامش بیش، کیفیت آب شربش بهتر

شهروندان ساکن در مناطق جنوبی پایتخت اگر چه بیشترین سهم را در به ثمر رساندن انقلاب و پیش برد جنگ تحمیلی داشتند اما سهم آنها از امکانات عادلانه شهری بسیار ناچیز است. حسین احمد پور، ‌ عضو شورا یاری محله مینایی در منطقه ۱۵ تهران می‌گوید: ‌آب این منطقه دارای رسوب بالایی است و ذرات معلق زیادی دارد. وی افزود: ‌به دلیل اینکه چاه‌های این منطقه سطحی است آب منطقه یا چاه‌های فاضلاب مخلوط شده و وارد لوله‌های آب شرب می‌شود و نوشیدن این آب باعثبروز مشکلات عدیده‌ای در این باره شده است.

وی با بیان این نکته که آب منطقه فشار کمی در تمام طول سال دارد، افزود: ‌ ابتلا به بیماری‌های پوستی و کلیوی کمترین عوارضی است که شهروندان این منطقه در اثر نوشیدن آب به آن مبتلا می‌شوند.

مجتبی نامنی، عضو شواری یاری محله مسعودیه نیز با بیان این نکته که آب منطقه کیفیت مطلوبی ندارد، به خبرنگار تهران امروز گفت: ‌ آب منطقه به گونه‌ای است که اکثر هم محله ای‌ها مجبورند این آب را قبل از استفاده بجوشانند.

وی تصریح کرد: به دلیل سطح زندگی پایین، اکثر اهالی محله قادر به تهیه آب معدنی برای نوشیدن نیستند و ناچار از آب لوله کشی که مملو از املاح و رسوبات است استفاده می‌کنند. این عضو شورایاری گفت: ‌مشکلات این مردم در فصل تابستان بیشتر می‌شود چراکه کولرها بعد از مدتی جوابگو نیستند و در زمان تعمیر کردن متوجه می‌شویم که اشکال اساسی از شوره‌های آبی است که نمی‌گذارد موتور کولر به خوبی کار کند و هر ماه باید برای تعمیر کوره و شوره زدایی از آن مخارجی را متحمل شویم.

منطقه ۲۰ ناسالم‌ترین آب را دارد

منطقه ۲۰ تهران که به عنوان شهر سالم از آن نام برده می‌شود وضعیتی مشابه و شاید بدتر از دیگر مناطق جنوبی دارد. این منطقه به دلیل واقع شدن در جنوبی‌ترین نقطه تهران میزبان فاضلاب‌هایی است که از مناطق شمالی تهران به پایین سرازیر می‌شوند و به حکم طبیعت در اثر سطحی بودن چاه‌های آب فاضلاب‌ها با این آب‌ها مخلوط می‌شوند و برای استفاده به خانه‌های شهروندان می‌روند. کیفیت پایین آب در این منطقه باعثشده تا اکثر شهروندان به استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب روی بیاورند این در حالی است که به گفته کاظم افخم، دبیر شورایاری محله عباس آباد، ‌ با وجود وضوح آلودگی آب در این منطقه و مشکلاتی که شهروندان در استفاده از آب شرب دارند مراجع رسمی زیر بار آلودگی آب این منطقه نمی‌روند ولی پزشکان مستقر در این محله از غیر بهداشتی بودن و کیفیت پایین آب گله دارند.

اسماعیل کاظمی نیز با انتقاد از وضعیت آب منطقه ۲۰ به خبرنگار تهران امروز می‌گوید: مسئولان وزارت بهداشت که مدام از آلوده نبودن آب تهران حرف می‌زنند برای یک بار هم که شده از آب لوله‌کشی این منطقه استفاده کنند آنوقت اگر دچار بیماری نشدند آنوقت ازکیفیت بالای آب در این منطقه صحبت کنند.

وی تاکید می‌کند: اهالی این منطقه با وجود کیفیت پایین آب همان آب‌هایی را پرداخت می‌کنند که اهالی مناطق شمال تهران پرداخت می‌کنند. در حالی که کیفیت آب آن مناطق با آب شهرری اصلا قابل مقایسه نیست. حرفها همه تکراری است، همان حرف‌هایی که چند سالی است بدون کوچک‌ترین تغییر تکرار می‌شود. آب سنگین است، املاح دارد و در ته ظروف ته نشین می‌شود، ‌طعم خوبی ندارد، تمام لباس‌ها بعد از شستن شوره می‌زند و… و بعد هم آه وناله به دنبال کسانی که به وضع آب رسیدگی نمی‌کنند.

آب جنوب تهران مشکلی ندارد

با وجود اینکه اهالی جنوب تهران از کیفیت پایین آب ناراضی هستند، ‌مسئولان شرکت آب و فاضلاب وجود این مقدار املاح در آب را طبیعی می‌دانند و معتقدند این املاح و رسوبات مشکلی متوجه سلامت مردم نمی‌کند. یک کارشناس اداره بهداشت محیط مرکز شرق تهران با بیان این نکته که این لحظه هیچ‌کدام از املاح آب مناطق جنوبی تهران بیشتر از حد مطلوب نبوده، به خبرنگار تهران امروز گفت: ‌ با اطمینان خاطر می‌گویم که شهروندان می‌توانند با خیال راحت از آب شبکه شهری استفاده کنند و هیچ مشکلی متوجه آنها نیست.

مهندس سعید زهرایی در گفت و گو با خبرنگار تهران امروز تاکید می‌کند: ‌ در تمام نمونه برداری‌های انجام شده در تمام مناطق تحت پوشش شبکه بهداشت شرق تهران هیچ آلودگی میکروبی مشاهده نشده است و عدم وجود کلی فرم در آب(عامل باکتریایی) ‌ نشان دهنده این است که هیچ عامل بیماری زایی در آب وجود ندارد و وقتی این عوامل نباشد نشان دهنده این است که آب از نظر میکروبی سالم است. وی درعین حال تصریح کرد: ‌وجود بیماری‌هایی کلیوی نه تنها مربوط به سنگینی و وجود املاح در آب منطقه نمی‌شود بلکه این بیماری وابسته به شرایط فیزیولوژی افراد است. کارشناس اداره بهداشت محیط مرکز شرق تهران افزود: کیفیت آب در خصوص پارامترهای شیمیایی از نظر وجود املاح مضر و سایر املاح مفید مرتبا بررسی می‌شود و در حال حاضر میزان املاح و رسوبات آب موجود در مناطق در حد مجاز است.

دکتر محمد باقر اسلامیان متخصص داخلی که در منطقه ۲۰ تهران مطب پزشکی دارد اما نظری بر خلاف مهندس زهرایی دارد. وی معتقد است وجود املاح در آب برخی نقاط دومین عامل ایجاد سنگ‌های کلیوی بعد از مسائل‌ارثی و ژنتیکی است.

وی در این باره افزود: ‌ وجود بیماری سنگ کلیه به دلیل وجود املاح در آب برخی نقاط شایع‌تر از دیگر نواحی است. اسلامیان تاکید کرد: ‌ املاح موجود در آب باعثحلالیت زیاد ادرار و تغییراتی در میزان منیزیم و سیترات می‌شود که از عوامل رسوب املاح در کلیه و ایجاد سنگ به شمار می‌رود. این پزشک درباره پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه گفت: بهترین راه جلوگیری از بیماریهای کلیوی استفاده از آب میوه، مراجعه به پزشک، جدی شمردن مسائل وراثت و ژنتیک و رعایت تغذیه مناسب و نوشیدن آب فراوان است. وی در عین حال افزود: ‌ اما در مناطقی که آب دارای مزه خوبی نیست و دارای املاح زیادی است، مردم تمایل کمتری به نوشیدن آب دارند و و مصرف کم آن باعثایجاد سنگ کلیه می‌شود.

داستان بی‌عدالتی

داستان آب تهران فقط داستان آلودگی و کیفیت پایین آن نیست، ‌داستان آب تهران داستان بی‌عدالتی‌ است که سال هاست به شهروندان فرودست پایتخت تحمیل می‌شود و هیچ چاره‌ای برای آن اندیشیده نشده است اگر چه آب «آب» است و مخلوط شدن چند درصد آب چاه با آب شرب هم که فرقی نمی‌کند. بالاخره اگر این آب را مردم جنوب شهر تهران نخورند که نمی‌شود، «اسراف» است. ارائه همه خدمات شهری هم که نمی‌شود به صورت یکسان برای همه شهروندان پایتخت نشین انجام شود.

در اين ميان اما همه جنوب شهرنشينان از طعم آب و املاحي كه براي ديدنشان نياز به هيچ وسيلهاي نيست، سالهاست كه مينالند و صدايشان به جايي نميرسد. البته ريش سفيداني كه سالهاي قبلتر تهران را به ياد دارند در اين مواقع ميگويند: اين آب، آب قديمي تهران نيست. تنها سوالي كه اين روزها ممكن است به ذهن هر يك از شهروندان جنوب شهر نشين بيايد اين است: نكند اين آب را فقط مردم مناطق تهران جنوب ميخورند؟