به نوشته خبر همین چند ماه پیش بود كه وقتی مردم از قیمت هر لیتر بنزین ۴۰۰ تومانی سخن میگفتند تنها میشد از لابه لای حرفها گلایه از این افزایش قیمت را متوجه شد. اما این روزها با داغ شدن فضای گمانه زنیها در خصوص قیمت بنزین پس از هدفمند كردن یارانهها كه به اذعان معاون اول رئیس جمهور از حدود دو ماه پیش تا كنون ثانیهها برای اجرای آن به شماره افتاده است گمانه زنیها از رقم ۶۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین فراتر رفته است.
شایعات آنقدر پا گرفته که برخی از پر کردن باک خودرو خود با بنزین ۷۰۰ تومانی طی هفته‌های گذشته به هم خبر می‌دهند. این در حالی است که سال ۸۵ تاکنون قیمت بنزین ثابت مانده و با نرخ ۱۰۰ تومان عرضه می‌شود که البته عرضه بنزین نیمه یارانه‌ای به نرخ ۴۰۰ تومان طی دو سال گذشته در جا انداختن بنزین گران تر نقش موثری بازی کرده است.

بنزینی که پایین بودن قیمتش در کشور منجر به افزایش مصرف و قاچاق آن شدتا مسئولان تنها چاره را در سهمیه بندی بنزین و کنترل مصرف ازا ین سو دیدند.این در حالی است که در سال ۱۳۵۷ هر لیتر بنزین به نرخ یک تومان بفروش می‌رسید که این رقم در سالجاری به ۱۰۰ تومان قیمت سهمیه‌ای و ۴۰۰ تومان قیمت نیمه یارانه‌ای رسیده است.

در سال ۱۳۵۹ دولت قیمت بنزین را با ۲ تومان افزایش به نرخ ۳ تومان عرضه کرد و این رقم تا سل ۱۳۶۸ ثابت ماند.در این بین سال ۶۹ بنزین به نرخ ۵ تومان در هر لیتر بفروش رسید که البته بنزین ۵ تومانی نیز تا سال ۱۳۷۳ ادامه یافت.سال ۱۳۷۴ قیمت بنزین به دو برابر افزایش یافت و به نرخ ۱۰ تومان عرضه شد.تا آنزمان اگرچه یک قیمت تعیین شده برای بنزین چند سال ثابت می‌ماند اما از سال ۷۴ به بعد هر سال شاهد افزایش قیمت این فراورده بوده ایم. درزمان روی کارامدن دولت اصلاحات هر لیتر بنزین به نرخ ۱۶ تومان عرضه می‌شد که این رقم در پایان دولت هفتم به بیش از ۳۸ تومان رسید.
در عین حال در پایان دولت هشتم هر لیتر بنزین با نرخ ۸۰ تومان عرضه می‌شد
کهاین رقم از سال ۱۳۸۳ تا کنون تنها ۲۰ تومان افزایش یافته و در حال حاضر به نرخ ۱۰۰ تومان و در قالب سهمیه بندی عرضه می‌شود.این در حالی است که بی تدبیری دولت‌های گذشته بر ثابت نگه داشتن قیمت بنزین طی سالیان ممتد باعثرشد فزاینده مصرف این فراورده در کشور شد تا جایی که سهمیه بندی بنزین نیز آنطور که برآورد می‌شد نتوانست جلوی این مصرف را بگیرد. مصرفی که این بار سعی می‌شود در قالب طرح هدفمند کردن یارانه‌ها مهار شود. در حالی که اگر طی سالیان گذشته با یک رشد مشخص قیمت این فراورده افزایش می‌یافت شاید در شرایط فعلی دیگر نیازی به اجرای طرح هفدمند کردن یارانه‌ها و افزایش دو تا چند برابری قیمت بنزین نبود. چرا که در ایران افزایش قیمت بنزین با تورم رابطه مستقیم دارد و افزایش یکباره قیمت این فراورده می‌تواند تاثیرات نامطلوبی را به همراه داشته باشد.

در این بین شاید نگاهی گذرا به آمار واردات و مصرف این فراورده طی سال‌های ۱۳۵۷تا ۱۳۸۹ در کشور گواهی بر این ادعا باشد. چرا کهایران برای اولین بار در سال ۱۳۶۱ به وارد کننده بنزین تبدیل شد.در اولین سال واردات ایران تنها با کمبود یک میلیون و ۲۰۰ هزار لیتری بنزین در هر روز مواجه بود اما بی توجهی به مدیریت مصرف و مهار آن از طریق روش‌هایی چون افزایش قیمت و فرهنگ سازی باعثشد تاایران ظرف ۷ سال میزان واردات خود را به ۵ میلیون لیتر درروز افزایش دهد.

براساس آمارهای موجود، در سال ۱۳۸۱، وزارت نفت برای تامین نیاز بنزین کشور روزانه بیش از ۱۰ میلیون لیتر از این فراورده را وارد کرده است که این رقم دو سال پس از آن به بیش از ۲۲ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است. در سال ۱۳۸۵ واردات این فراورده در هر روز به بیش از ۲۷ میلیون لیتر در روز رسیده است که البته علت اصلی آن تاکید مسئولان نفتی انزمان بر عدم توسعه پالایشگاه‌های کشور برای تولید بنزین بوده است.چرا که مسئولان نفتی در آنزمان با تاکید بر قیمت پایین بنزین در بازارهای جهانی تاکید داشتند توسعه پالایشگاه‌های کشور با توجه به هزینه پایین واردات اصلا به صرفه نیست. استدلالی که در اواخر دولت هشتم به شدت رد شد و در ابتدای دلت نهم با توسعه پالایشگاه‌های قدیمی و برنامه برای احداث۷ پالایشگاه جدید شکل تازه‌ای به خود گرفت.

افزایش یك مرتبه واردات بنزین در شرایطی كه قیمت این فراورده در بازار جهانی به یكباره افزایش یافت باعث شد تا مسئولان نفتی به فكر چارهای برای این مشكل بیفتند و طرح سهمیه بندی بنزین را به عنوان بهترین روش برگزینند. روشی كه قرار است به زودی به یادها سپرده شود و تنها از آن استفاده از كارتهای سوخت باقی بماند.با این حال همین امر باعث شد واردات بنزین از مرزروزانه ۲۸ میلیون لیتر در سال ۱۳۸۵ به ۱۹ میلیون لیتر در سال گذشته برسد.در این میان گفته میشود در شرایط فعلی از واردات بنزین بی نیاز شده ایم اگرچه آمارها حاكی از ان است كه ایران تا پایان مردادماه امسال روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر بنزین وارد كرده است اما به گفته وزیر نفت از شهریورماه امسال و در پی تحریم فروش بنزین به ایران و تولید این فراورده در واحدهای پتروشیمی، واردات به صفر رسیده است.این اظهارات در شرایطی مطرح میشود كه هنوز هم بسیاری از شبكههای خبری از تخلیه محمولههای بنزین در بنادركشور خبر میدهند اما تا كنون مسئولان نفتی در این خصوص اظهار نظری نكرده اند و همچنان بر توقف صادرات بنزین و تبدیل شدن به صادركننده بنزین اصرار دارند.