طرح جدید آتش‌بس غزه چیست و آیا منجر به پایان جنگ خواهد شد؟

بحث‌ها پیرامون آتش‌بس غزه در روز‌های اخیر افزایش یافته است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا هفته گذشته مدعی شد که رژیم اسرائیل با شرایط طرح جدید که مبتنی بر یک آتش‌بس ۶۰ روزه است، موافقت کرده است.

 در همین حال، حماس اعلام کرده که «پاسخ مثبت» خود را به همراه اصلاحاتی که مد نظر این جنبش است، به میانجیگران ارائه کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل روز گذشته این اصلاحات را «غیرقابل قبول» خواند، اما با این وجود تیم مذاکره‌کننده صهیونیست را به دوحه فرستاد.

نتانیاهو قرار است روز دوشنبه به واشنگتن دی‌سی سفر کرده و با ترامپ دیدار کند. رسانه‌ها می‌گویند ترامپ خواستار پایان دادن به جنگ است و فشار‌ها بر نتانیاهو را افزایش داده است.

ترامپ روز شنبه به خبرنگاران گفت: «ممکن است هفته آینده توافقی در مورد غزه حاصل شود.» او افزود که هنوز در مورد پیشنهاد متقابل حماس مطلع نشده، اما «خوب» است که آنها پاسخ داده‌اند.

عقب‌نشینی‌ نظامیان اسرائیل

حماس می‌خواهد نظامیان اسرائیلی به مواضعی که قبل از نقض آتش‌بس داشتند، عقب‌نشینی کنند. ارتش اسرائیل در ماه مه حملات زمینی خود را در غزه گسترده‌تر کرد و صد‌ها فلسطینی را به شهادت رساند تا بتواند کنترل عملیاتی بخش‌هایی از این باریکه را در دست بگیرد.

تضامین امنیتی

اسرائیل در اسفندماه سال گذشته به طور یکجانبه آتش‌بس توافق شده را نقض کرد، این امر علی‌رغم آن صورت گرفت که طرف فلسطینی شرایط آتش‌بس را رعایت می‌کرد. این بار، حماس و سایر گروه‌های فلسطینی خواهان تضمین‌های بین‌المللی هستند که اتفاق مذکور تکرار نشود. بنا به گزارش‌ها، حماس خواهان تضمین ایالات متحده است که حملات هوایی و عملیات زمینی اسرائیل، که باعث شهادت هزاران فلسطینی شده، حتی در صورت پایان آتش‌بس ۶۰ روزه، از سر گرفته نشود.

پیشنهاد اولیه مورد حمایت آمریکا چه مفادی دارد؟

طبق گزارش‌ها، تمرکز اصلی طرح جدید آتش‌بس بر اسیران باقی‌مانده اسرائیلی در غزه است. این طرح شامل آزادی ۱۰ اسیر زنده اسرائیلی و اجساد ۱۸ نفر دیگر در ازای فلسطینی‌هایی است که در زندان‌های اسرائیل در اسارت هستند. این آزادی طی چند روز به صورت پلکانی انجام خواهد شد. شایان ذکر است که ۵۰ اسیر اسرائیلی هنوز در غزه بوده و طبق گزارش‌ها حدود ۲۰ نفر از آنها هنوز زنده هستند. در مورد کمک‌رسانی، گفته شده که سازمان ملل و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در توزیع مقادیر کافی کمک‌های بشردوستانه به فلسطینی‌ها مشارکت خواهند کرد. در نهایت، این طرح خواستار خروج تدریجی نیرو‌های اسرائیلی از بخش‌هایی از غزه است.

رژیم اسرائیل چه می‌گوید؟

بنا به گزارش‌ها، نتانیاهو با پیشنهاد اولیه ایالات متحده موافقت کرده، اما اصلاحات حماس را «غیرقابل قبول» خوانده است. او گفته تا زمانی که همه اسیران آزاد نشوند و حماس «نابود» نشود، جنگ را پایان نخواهد داد. هدف دوم توسط بسیاری از تحلیلگران غیرممکن خوانده شده و اعتقاد بر این است که یک هدف سیاسی نامحدود برای نتانیاهو است تا جنگ را تا زمانی که منافع شخصی‌اش حکم می‌کند، ادامه دهد. نتانیاهو به دلیل فساد در حال محاکمه است و هنوز هم در جامعه اسرائیل به دلیل شکست‌های امنیتی هفتم اکتبر، به طور گسترده مورد سرزنش قرار می‌گیرد. تحلیلگران معتقدند که نتانیاهو می‌خواهد جنگ علیه غزه را تا جایی ادامه دهد که بتواند اهرم سیاسی کافی برای رد پرونده‌های قضایی علیه خود را داشته باشد. 

زندگی فلسطینیان این روزها چگونه است؟

رژیم تروریستی اسرائیل همچنان حملات مرگباری را علیه غزه انجام می‌دهد و طبق اعلام وزارت بهداشت غزه، طی ۲۴ ساعت گذشته دست کم ۱۳۸ فلسطینی به شهادت رسیده‌اند. در کرانه باختری اشغالی، بولدوزر‌ها در حال تخریب خانه مردم هستند و اسرائیل از هفتم اکتبر سال گذشته تاکنون بیش از هزار نفر را به شهادت رسانده است. مردم کرانه باختری همچنین از حملات مکرر سربازان اسرائیلی و شهرک‌نشینان مسلح و همچنین محدودیت‌های شدید در رفت و آمد رنج می‌برند.

احتمال دستیابی به توافق چقدر است؟

به نظر می‌رسد ترامپ مشتاق دستیابی به توافق بوده، اما یک مانع بزرگ همچنان باقی مانده است. «عدنان هیاجنه» استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه قطر به الجزیره گفت: «اسرائیل و نتانیاهو علاقه‌ای به دستیابی به آتش‌بس ندارند.» او افزود که «شانس بسیار کمی» برای آتش‌بس وجود دارد.

هیاجنه گفت: «آنچه اسرائیل می‌خواهد واضح است. سرزمینی بدون مردم فلسطین؛ بنابراین به فلسطینی‌ها سه انتخاب داده می‌شود: از گرسنگی بمیرند، کشته شوند یا سرزمین خود را ترک کنند. اما فلسطینی‌ها تاکنون ثابت کرده‌اند که تحت هیچ شرایطی سرزمین خود را ترک نخواهند کرد.»