روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد دولت بنیامین نتانیاهو به محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی اعلام کرده است که تمایلی به پیشبرد همکاری با تشکیلات خودگردان فلسطین ندارد و علاقه‌ای هم به پیشبرد روند عادی‌سازی روابط با ریاض نشان نمی‌دهد.
این روزنامه عبری در نسخه انگلیسی خود افزود: «پیش از هفتم اکتبر، عربستان در آستانه امضای توافق عادی‌سازی با اسرائیل و پیوستن به توافق‌های ابراهیم بود، اما امروز و در آستانه سال نو عبری، ریاض به همراه فرانسه ابتکار عمل بین‌المللی برای به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین را رهبری می‌کند، در حالی که موضوع عادی‌سازی با اسرائیل به حاشیه رفته است».
به نوشته «اسرائیل هیوم»، این تغییر مسیر «یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک برای حماس و ایران محسوب می‌شود».
به گفته منابع دیپلماتیک آمریکایی و عربی، آخرین عاملی که این تغییر مسیر را رقم زد، تماس تلفنی رون دِرمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل با دفتر ولیعهد سعودی بوده که چند هفته پس از فروپاشی گفت‌وگوهای دوحه انجام شد.
در این گفت‌وگو موضوع ایران پس از جنگ 12 روزه، تماس‌های اسرائیل با سوریه، وضعیت لبنان و به‌ویژه جنگ غزه مطرح شد و ریاض درباره راهبرد اسرائیل برای پایان جنگ و دوران پس از آن پرس‌وجو کرد.طبق این گزارش، «دِرمر تأکید کرده که اسرائیل مصمم به شکست کامل حماس و جلوگیری از بازگشت آن است و هرگونه نقش برای تشکیلات خودگردان در غزه پس از جنگ را رد کرده است. این موضع، هرچند تازه نبود، اما وقتی خطاب به قدرتمندترین رهبر عرب منطقه مطرح شد، معنای ویژه‌ای پیدا کرد».
تصویر: رون درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل
منابع آگاه گفته‌اند محمد بن سلمان به روشنی پیام را دریافت کرده است؛ اینکه «اسرائیل آماده هیچ روند سیاسی با تشکیلات خودگردان نیست، نه در قالب نمادین و نه در قالب گام‌های عملی به سوی تشکیل دولت فلسطینی، حتی اگر آن دولت خلع سلاح شود».
ولیعهد سعودی نیز بار دیگر شروط طرح اتحادیه عرب و ابتکار عربستان برای به‌رسمیت شناختن اسرائیل را یادآور شد؛ که در کنار لزوم تشکیل کشور فلسطینی، خلع سلاح مقاومت و «مقابله با افراط‌گرایی» نیز جزو این ابتکار است.
با این حال، نتیجه‌گیری در ریاض این بود که اسرائیل حتی پس از جنگ هم حاضر به حرکت در این مسیر نیست.اسرائیل هیوم نوشت که طرح عربستان که با حمایت گسترده عربی همراه بود، به حالت تعلیق درآمده و روند عادی‌سازی با اسرائیل متوقف شده است. این در حالی است که دِرمر پیش از جنگ نقش فعالی در تماس‌های ریاض ـ تل‌آویو داشت و دو طرف در حال آماده‌سازی بیانیه‌های مشترک برای اعلام عادی‌سازی بودند.یک دیپلمات عربی به «اسرائیل هیوم» گفت: عربستان اکنون اسرائیل را از چشم‌انداز خود برای آینده منطقه کنار گذاشته است و در حال طراحی این چشم‌انداز با همکاری واشنگتن است. منابع دیپلماتیک عربی احتمال داده‌اند که پس از جنگ، موضع اسرائیل تغییر کند، زیرا دولت ترامپ علاقه زیادی به یک «توافق منطقه‌ای بزرگ» دارد که شامل بازسازی غزه و تبدیل آن به یک مرکز گردشگری می‌شود. آن‌ها تأکید کردند که اگر اسرائیل رویکردی انعطاف‌پذیرتر در پیش بگیرد، روند به‌رسمیت شناختن بین‌المللی کشور فلسطین آسان‌تر خواهد شد.
غزه پس از جنگبه نوشته این روزنامه، اسرائیل هم‌اکنون در حال گفت‌وگوهای جدی درباره «روز بعد جنگ» است و خود دِرمر دو هفته پیش در واشنگتن با مقامات ارشد آمریکایی دیدار کرده است. در این گفت‌و‌گوها، کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، امارات و مصر نیز حضور دارند.اسرائیل هیوم نوشت که در شرایط کنونی، عربستان سعودی و امارات با اسرائیل هم‌نظرند که تشکیلات خودگردان نباید در ساختار آینده حکومت غزه نقشی داشته باشد و این کشورها همراه با مصر بر «ضرورت ریشه‌کن کردن افراط‌گرایی فلسطینی» تأکید می‌کنند.«اسرائیل هیوم» همچنین فاش کرد که طرحی در مناطق انسانی جنوب غزه در حال اجراست که در آن سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای عربی مشارکت دارند. بر اساس این طرح، عربستان مسئولیت برنامه‌های آموزشی و درسی را بر عهده خواهد گرفت و امارات مأمور تبلیغ و اشاعه محتوای مربوط به تسامح و همزیستی [با اشغالگران] خواهد شد.
