هفته گذشته برای چندمین بار یک پهپاد یمنی به هدف خود در شهر ایلات اصابت کرد، این پهپاد که در ارتفاع پایین پرواز میکرد توانسته بود از سامانههای پدافندی عبور کند، تا جایی که تنها پس از برخورد به هدف آژیرهای شهدار به صدا در آمدند.از آغاز نبرد طوفان الاقصی از حدود دو سال پیش و حتی پیش از آن، چالش پهپادها و پرندههای کوچک بدون سرنشین، معروف به پهپادهای FPV و کوادکوپترها به یک چالش نظامی اساسی برای جنبشها و نیروهای محور مقاومت تبدیل شده است.
به نوشته وبسایت الخنادق، این چالش نه تنها از سوی رژیم صهیونیستی، بلکه از سوی آمریکا نیز مطرح بوده و به طور متقابل نیز صادق است، به طوریکه تهدیدات پهپادی نیروهای مقاومت نیز به چالشی برای دشمنان تبدیل شده است.اخیراً در همین راستا، فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) یک واحد نظامی جدید به نام «نیروی واکنش سریع پهپادی» (REJTF) را در منطقه مستقر کرده است تا به نیروهای آمریکایی حاضر در منطقه «برتری قاطع در زمینه اطلاعات، نظارت و درگیری دقیق» اعطا کند.
در عین حال، نگرانی آمریکا از توانمندیهای نیروهای محور مقاومت موجب شد تا هفته گذشته، نیروهای آمریکایی و سعودی مانور «رمال الحمراء» را برگزار کردند که به عنوان بزرگترین مانور با مهمات واقعی برای مقابله با سامانههای پهپادی در غرب آسیا توصیف شده است. این مانور که چند روز به طول انجامید و بیش از ۳۰۰ نفر در آن مشارکت داشتند، شامل استفاده از ۲۰ سامانه ضدپهپادی در میدان آموزشی «شمال-۲» در شمال شرق عربستان سعودی بود.
تهدید به فرصت تبدیل میشود؛ آغاز از غزه
این تهدید رو به رشد، بدون شک به فرصتی تبدیل خواهد شد و این فرآیند در نوار غزه توسط مقاومت فلسطین آغاز شده است. مقاومت فلسطین با وجود امکانات محدود، توانسته است دستاوردهای مهمی در این زمینه به دست آورد. در غزه محاصرهشده که حدود دو سال است تحت جنگ نسلکشی قرار دارد، مبارزان مقاومت از همان ماههای ابتدایی نبرد بارها موفق به سرنگونی یا تسلط بر پهپادهای اسرائیلی شدهاند (که این امر پیچیدهتر و خطرناکتر محسوب میشود).
حتی یکی از افسران ارتش اشغالگر اسرائیل اظهار داشته است: «در واقع، پهپادهای ما به ابزار جمعآوری اطلاعات برای حماس تبدیل شدهاند.» بر اساس گزارش شبکه ۱۲ اسرائیل، گردانهای قسام توانستهاند از طریق پهپادهای چینی که خود ارتش اسرائیل از آنها استفاده میکند، اطلاعات مربوط به ارتش اشغالگر در غزه را جمعآوری کنند. این موفقیت تنها به گردانهای عزالدین قسام محدود نمیشود، بلکه سرایا القدس نیز بارها در سرنگونی یا تسلط بر پهپادهای اسرائیلی موفقیتهایی کسب کرده است.
مهمترین پهپادهای اسرائیلی
برخی از مهمترین پهپادهای کوچک مورد استفاده رژیم صهیونیستی عبارتاند از: ۱. اسپایک فایر فلای (Spike Firefly):این پهپاد یکی از جدیدترین پهپادهای تهاجمی است که در خانواده موشکهای هدایتشونده دقیق «اسپایک» قرار دارد و توسط شرکت تسلیحاتی اسرائیلی «رافائل» توسعه و تولید شده است. این پهپاد برای عملیات انتحاری طراحی شده و دارای قدرت انفجاری است. میتواند به طور مستقیم به اهداف حمله کند یا در حالت انتظار برای ظهور هدف پرواز کند.این پهپاد با وزن سبک حدود ۳ کیلوگرم برای استفاده سربازان در جنگهای شهری طراحی شده و با وجود اندازه کوچک، به دلیل داشتن کلاهک جنگی چندجهته با قدرت انفجاری بالا، توانایی تخریب اهداف پنهانشده پشت سازههای بتنی یا خارج از دید را دارد.
۲. سوئیچبلید ۶۰۰ (Switchblade 600) آمریکایی اسرائیل نه تنها از پهپادهای ساخت خود استفاده میکند، بلکه از مدلهای آمریکایی مانند پهپاد انتحاری «سوئیچبلید ۶۰۰» نیز بهره میبرد. این پهپاد مجهز به دوربین پیشرفته است، میتواند مقدار زیادی مواد منفجره حمل کند و قادر است اطلاعات را از پهپادهای نزدیک دریافت کند. این پهپاد میتواند مأموریتهای خود را در فاصله ۴۰ کیلومتری انجام دهد.
۳. پهپادهای اسکای لارک (Sky Lark): این پهپادها توسط ارتش اشغالگر برای عملیات شناسایی، جاسوسی، و تعیین اهداف در سطح گردان در میدان نبرد استفاده میشوند و توسط شرکت تسلیحاتی «البیت سیستمز» تولید میشوند.عکس: یک پهپاد اسکاس لارک که به کنترل نیروهای سرایا القدس در آمده است
۴. لانیوس (Lanius): این پهپاد که به عنوان مهمات سرگردان شناخته میشود، توسط شرکت البیت تولید شده و دارای قابلیت مانور بالا و چندمنظوره است. این پهپاد میتواند بارهای مرگبار یا غیرمرگبار حمل کند، نقشهبرداری انجام دهد و عملیات شناسایی در جنگهای شهری را اجرا کند.
۵. پهپادهای DJI چینی (مدلهای آگراس، ماویک و آواتا)رژیم صهیونیستی پس از اعمال تغییراتی در این پهپادها از آنها استفاده میکند. برخی از آنها به بمب مجهز شدهاند، برخی برای شناسایی و تعیین اهداف به کار میروند و برخی دیگر برای نقشهبرداری و اکتشاف تونلها استفاده میشوند.
چگونه میتوان با این چالش مقابله کرد؟
۱. جنگ الکترونیک و اخلال: این روش شامل ایجاد اخلال عمومی (Jamming) برای قطع ارتباط بین پهپاد و ایستگاه کنترل آن است. در برخی سیستمها، قطع ارتباط میتواند منجر به فرود یا بازگشت پهپاد شود. همچنین در مواردی که لینکهای کنترلی به خوبی محافظت نشده باشند، میتوان با هک کردن یا جعل سیگنال آنها را مختل کرد.۲. مقابله آتشین با سلاحهای سبک و ضدپهپادی: بر اساس تجربیات میدانهای نبرد مانند غزه، جنوب لبنان، جمهوری اسلامی ایران یا عملیات نظامی روسیه در اوکراین، استفاده از تفنگهای شکاری، سلاحهای خودکار (از سلاحهای انفرادی و متوسط تا رگبارهای سنگین) و حتی سامانههای موشکی قابل حمل شانهای زمین به هوا در مواردی که پهپادها بزرگتر و مسلح هستند یا در مناطق استراتژیک مقاومت حضور دارند، برای سرنگونی یا غیرفعال کردن این پهپادها امکانپذیر است. در برخی موارد نیز میتوان از راکتهای ضدزره RPG-7 استفاده کرد.۳. مهار فیزیکی پس از فرود اجباری: میتوان از سامانههای غیرمرگبار مانند تورهای گیرانداز یا تفنگهای اخلال الکترونیک برای مهار و تسلط بر پهپادها استفاده کرد.