« (من از ارتکاب دولت آمریکا به نسل‌کشی صحبتی نکرده‌ام) من دربارهٔ دولت اسرائیل صحبت کردم که مرتکب نسل‌کشی شده است و همچنین دربارهٔ دولت ما که در حال تأمین مالی آن است. در ملاقات با رئیس‌جمهوری ترامپ گفتم که بسیاری از مردم نیویورک نگرانند (و می‌خواهند) مالیاتشان صرف بهتر شدن زندگی خودشان شود.»
این گوشه‌ای از سخنان زهران ممدانی بود که روز جمعه ۲۱ نوامبر در حضور دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده و در پاسخ به خبرنگاران اظهار نمود. حرف‌هایی که به‌جرئت می‌توان گفت تا کنون کسی از درون حاکمیت به ترامپ نگفته و جسارت بیانش را نداشته است.
دونالد ترامپ که یک روز قبل در تروث سوشال با لحن تحقیرآمیزی نوشته بود: شهردار کمونیست نیویورک زهران "کوامی" (قوام) ممدانی از او درخواست ملاقات کرده است، بعد از دیدار با ممدانی مواضعش کاملاً تغییر کرد. او در پست خود نام میانی زهران (کوامی) را که پدر و مادر زهران به احترام قوام (کوامی) نکرومه نخستین رئیس‌جمهوری غنا و مبارز کمونیست ضد استعمار بریتانیا برایش انتخاب کرده بودند را عمداً در داخل گیومه گذاشت تا به مخاطبان بفهماند که او یک مهاجر کمونیست است! اما با ملاقات روز جمعه همه چیز تغییر کرد و او این بار در پستی همراه با انتشار عکسی‌هایی دو نفره نوشت: «ملاقات با زهران ممدانی شهردار جدید نیویورک افتخار بزرگی بود!» ترامپ در پاسخ به خبرنگاران که عمدتاً سؤالاتی اختلاف‌برانگیز مطرح می‌کردند، ممدانی را عالی و منطقی توصیف کرد و گفت: من جلسات زیادی با رهبران بزرگ‌ترین کشورها داشته‌ام هیچ‌کس (از رسانه‌ها) اهمیت نداد؛ اما در این جلسه بروید بیرون را نگاه کنید! صدها نفر بیرون منتظرند! ترامپ در پاسخ به این سؤال که آیا در نیویورکی که ممدانی شهردار آن است زندگی خواهید کرد؟ گفت بله! مخصوصاً بعد از این جلسه کاملاً!
تردیدی نیست که شهردار جوان مسلمان نیویورک در جلسهٔ دیدار با رئیس‌جمهوری بسیار قوی ظاهر شده و توانسته دغدغه‌های ترامپ در خصوص احتمال حاکم شدن تفکرات چپ افراطی بر سیاست‌های مالی در مدیریت شهری نیویورک را رفع کند. ممدانی سخنوری تواناست و هوش سرشاری دارد. حتی زمانی که ترامپ علیه او موضع می‌گرفت نقل بود که در محافل خصوصی از قدرت بیان وی تمجید کرده است. ممدانی در کنفرانس مطبوعاتی با ترامپ هم زیرکی خود را به رخ کشید وقتی خبرنگاری از او پرسید آقای رئیس‌جمهوری شما گفتید نیویورک را دوست دارید؛ آقای ممدانی! آیا نیویورک ترامپ را دوست دارد؟ و ممدانی گفت: نیویورک آینده‌ای را دوست دارد که زندگی در آن مقرون‌به‌صرفه باشد! و می‌توانم بگویم نیویورکی‌ها آخرین بار به ترامپ رأی دادند!
آن بخش از صحبت ترامپ هم که وقتی از ممدانی راجع به فاشیست خطاب‌کردن رئیس‌جمهوری سؤال شد و به جای او پاسخ داد و خطاب به ممدانی گفت که یک بله (در تأیید) بگو که از توضیح دادن راحت‌تر است، بیش از همه مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
دنیای سیاست در غرب دنیای عجیبی است. دموکراسی غربی با تمام ایرادتی که دارد، درس‌هایی برای آموختن نیز دارد. اینکه چگونه بتوانید با مخالف خود ارتباط برقرار کنید؛ مشترکات را بیابید، با آنها شروع کنید و بر سر اختلافات گفت‌وگوی چالشی داشته باشید. در عالم سیاست دورهٔ خط‌ونشان کشیدن کوتاه است و هیچ قهری دائمی نیست. هنوز از خطابهٔ آتشین زهران ممدانی پس از پیروزی در انتخابات شهرداری نیویورک که ترامپ را هدف قرار داده بود، چیزی نگذشته است که همه چیز عوض شد! شاید هیچ کس از ترامپ چنین انتظاری نداشت که بگوید: «او (ممدانی) برای موفق شدن به کمک دولت فدرال نیاز دارد و من کمکش خواهم کرد. موضوعاتی هست که ما با هم سر آنها اختلاف‌نظر داریم؛ اما در نهایت به جمع‌بندی خواهیم رسید یا او مرا قانع خواهد کرد یا من او را! و دوباره با هم دیدار خواهیم کرد!... من می‌خواهم به او کمک کنم نه آنکه علیه او عمل کنم! ...»
در صحنهٔ عمل و عالم واقعیت ترامپ می‌بیند سکاندار مدیریت شهری زادگاهش کسی است که دیدگاه‌هایش با او کاملاً در تضاد است اما نمی‌تواند به این دلیل چند سال آینده را با جدال و رویارویی بی‌حاصل بگذراند و با جوانی دربیفتد که پشتوانه قوی رأی مردمی را دارد؛ لذا بهترین انتخاب را می‌کند و با او وارد گفت‌وگو می‌شود. زیرک‌تر از ترامپ، ممدانی است که پیش‌دستی کرده و از رئیس‌جمهوری درخواست ملاقات می‌نماید چه اینکه می‌داند شهرداری که پشتیبانی و کمک دولت فدرال را ندارد، هرگز موفق نخواهد بود پس چه بهتر اینکه با رئیس‌جمهوری در آغاز راه سنگ‌هایش را وا بکند و این لزوماً به معنای تسلیم شدن یا وا دادن نیست همانگونه که ترامپ هم اظهار داشت یا من او را قانع خواهم کرد یا او مرا! ... مثل هر رویدادی آیندهٔ این روابط مشخص نیست چه خواهد شد؛ اما ما وظیفه نداریم از آنچه رخ نداده و اطلاعی از آن نداریم صحبت کنیم. آنچه امروز رو در روی ماست این است که ملاقات و گفت‌وگوی شهردار جدید نیویورک و رئیس‌جمهوری آمریکا دیدار موفقی بود.
رضا حقیقی
