جوزف عون و حزب الله برنده سفر پاپ به لبنان

جوزف عون رئیس جمهور لبنان روز گذشته توانست تلاش‌هایی را که از ابتدای دوره‌اش – به‌ویژه در هفته‌های اخیر – برای تضعیف و کنارزدنش از سوی برخی نیروهای سیاسی داخلی و خارجی انجام می‌شد، مهار کند. مخالفانش می‌گفتند او در اجرای وعده‌هایی که برای آن انتخاب شده بود ناکام مانده، اما عون با بازگرداندن لبنان به مرکز توجه جهانیان با سازمان‌دهی سفر پاپ لئون چهاردهم به بیروت و سپس با تثبیت موقعیت خود به‌عنوان رئیس‌جمهوری در شرایط حساس تهدیدهای اسرائیل و جنگ روانی برخی گروه‌های لبنانی علیه یکدیگر، این فشارها را خنثی کرد.

بر اساس این گزارش، در صحنه‌ای کم‌سابقه در لبنان، فرودگاه بیروت در سفر پاپ مملو از مقامات سیاسی، مذهبی و نظامی شد و کاخ ریاست‌جمهوری نیز به فضایی بزرگ تبدیل شد که تمامی گروه‌های مختلف با وجود تفاوت‌های دینی، سیاسی و فکری در کنار هم حضور داشتند. این تصویر توسط صدها خبرنگاری که همراه پاپ از سراسر جهان آمده بودند، به‌صورت مستقیم مخابره شد و می توان گفت که نخستین دستاورد سیاسی سفر پاپ برای عون بود.

الاخبار چاپ لبنان در ادامه نوشت: عون که در ماه‌های گذشته تحت فشار شدید برای عزل قرار داشت – همان مخالفانی که او می‌گوید نزد آمریکایی‌ها علیه او فرا فکنی می‌کردند – با این سفر عملا نفسی تازه و حمایت سیاسی جدیدی به دست آورد.

در ادامه این گزارش آمده است: حزب‌الله نیز توانست در جریان این سفر از فضای انزوایی که برخی می‌خواستند بر آن تحمیل کنند، عبور کند و با یک اقدام ساده اما معنادار، نشان داد که بخشی جدایی‌ناپذیر از ساختار لبنان است و در هر فعالیت عمومی – حتی بازدید رهبر کلیسای کاتولیک – حضور دارد.

به نوشته این روزنامه لبنانی، بیانیهٔ حزب الله و حضور محمد رعد و نمایندگان حزب در مراسم استقبال، تصویری متفاوت از آنچه مخالفان می‌ساختند، ارائه داد. همچنین اعضای «کشافة المهدی (عج)» (پیشاهنگان امام مهدی (عج) ) در مسیر حرکت پاپ به بعبدا حضور یافتند و با پرچم‌های واتیکان و تصاویر پاپ که روی آن نوشته شده بود «به ضاحیهٔ سید حسن نصرالله خوش آمدید»، از او استقبال کردند. این تصاویر حتی در صفحهٔ عربی واتیکان نیز بازنشر شد و حزب‌الله را در سطح جهانی نیز به عنوان بخشی از این رویداد تاریخی نشان داد.

در همین حال، نبیه بری رئیس پارلمان لبنان نیز کتابی دربارهٔ مسیر مسیح در جنوب لبنان را که نویسنده‌ای ایتالیایی آن را نوشته است، به پاپ هدیه داد و در دیدار خصوصی، دربارهٔ رنج روزانهٔ مردم جنوب لبنان از تجاوزات «اسرائیل» و اشغالگری سخن گفت.

به نوشته الاخبار، سخنرانی عون به مناسبت سفر پاپ به لبنان دو پیام اصلی داشت. نخست، این‌که آزادی را بر هر موضوع دیگری مقدم دانست و گفت لبنان به‌خاطر آزادی به وجود آمده نه به‌خاطر هیچ طایفه‌ای – چه مسیحی و چه مسلمان. وی تأکید کرد: «لبنان سرزمین آزادی و کرامت برای همهٔ انسان‌هاست؛ کشوری بی‌نظیر که در آن مسیحیان و مسلمانان با وجود اختلافاتشان، برابر زندگی می‌کنند.» پیام دوم او پاسخی مستقیم به طرفداران فدرالیسم و جریان راست افراطی بود؛ عون گفت: «اگر مسیحیان در لبنان نباشند، معادلهٔ کشور فرو می‌ریزد و اگر مسلمانان نباشند، توازن و اعتدال از بین می‌رود.»

بر اساس این گزارش، سخنان پاپ نیز در همان راستا بود. او بر ضرورت آشتی، التیام گذشته و ایستادگی در برابر جنگ و مشکلات تاکید و از تنوع لبنان تمجید کرد و آن را «اجتماعی تشکیل‌شده از گروه‌های مختلف» توصیف کرد. پاپ همچنین سیاستمداران لبنان را توبیخ کرد و از آنان خواست از مردم دور نشوند و در خدمت آنان باشند. او تصمیم‌های یک اقلیت را که به زیان منافع عمومی گرفته می‌شود و آن را «سرنوشت محتوم» جلوه می‌دهند، رد کرد. وی تعریف تازه‌ای از صلح ارائه داد: «زندگی مشترک در وحدت و شراکت، آشتی با یکدیگر و تلاش برای آینده‌ای مشترک.»

به نوشته الاخبار، منابعی در ریاست جمهوری لبنان دربارهٔ دستاورد سفر پاپ به این کشور گفتند: «پاپ نمی‌تواند معجزه کند، اما از طریق روابط دیپلماتیک و نفوذش، صدایی قوی در حمایت از لبنان و استقلالش خواهد بود؛ همین حمایت از ساختار لبنانی با وجود همهٔ مشکلاتش، ارزشمند است.» این منابع افزودند که این سفر از حیث حضور گسترده و حمایت ملی، برای لبنان سود بسیار دارد؛ حضوری که تنها فردی با جایگاه پاپ می‌تواند ایجاد کند.

به گفته همین منابع، پاپ همچنین دیدگاهی برای ایجاد تغییرات بزرگ در کلیساهای کاتولیک شرق دارد و این سفر ممکن است مقدمهٔ تغییراتی در روش مدیریت کلیسا و حتی استعفای برخی از پاتریارک‌ها باشد.