
«ژان نوئل بارو»، وزیر خارجه فرانس در نشست شورای امنیت سازمان ملل هشدار داد که پاریس در صورت عدم موفقیت مذاکرات برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هستهای ایران، در بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد علیه تهران تردیدی نخواهد داشت؛ این سخنان «مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها» یا همان «اسنپبک» را بار دیگر به کانون توجه بازگرداند.
مکانیسم «اسنپبک» طرحی است که دولت باراک اوباما، رئیسجمهور پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۵ پایهگذاری کرد که بر اساس آن، این طرح در صورتی به اجرا درمیآید که ایران به تعهدات خود در قبال طرفهای امضاکننده توافق هستهای معروف به ۵+۱ یا برجام (JCPOA) پایبند نباشد.
این توافق که در چارچوب کلی قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت به تصویب رسیده است، بهعنوان چتری بر تمامی تصمیمات جزئی و مستقل شورای امنیت عمل میکند؛ تصمیماتی که شامل مجموعهای از تحریمها بودند.
علاوه بر آن، سازوکار "اسنپبک" به ایالات متحده این حق را میدهد که به مجموعهای از قطعنامههای پیشین شورای امنیت که با موضوع برنامه هستهای ایران مرتبط هستند بازگردد، و خواستار اجرای فوری آنها ظرف ۳۰ روز از زمان اطلاعرسانی رسمی به شورای امنیت شود.
فرانسه، بریتانیا و آلمان، که با نام «تروئیکای اروپایی» شناخته میشوند و از طرفهای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران هستند، اختیار فعالسازی سازوکار «اسنپبک» را دارند. آنها میتوانند با ارائه شکایتی مبنی بر عدم پایبندی آشکار یکی از طرفها به تعهداتش، شورای امنیت را در جریان قرار دهند و روند بازگرداندن تحریمها را آغاز کنند.
اعتبار توافق برجام در ماه اکتبر آینده به پایان میرسد. بر همین اساس، کشورهای هم پیمان ایران حق استفاده از وتو را در شرابط فعالسازی اسنپ بک ندارند، چرا که شورای امنیت پیشتر آن تصمیمات (مربوط به تحریمها) را تصویب کرده است.
هشدارهای ایران درباره اجرای مکانیسم ماشه
به گزارش العربیه، وزیر خارجه فرانسه، دوشنبه شب گذشته در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کرد که کشورش "در صورت ناکامی مذاکرات برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هستهای ایران، هیچ تردیدی در بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران نخواهد داشت. "
این در حالی است که برخی از دیپلماتهای آگاه تأیید کردهاند که تروئیکای اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) قصد دارد در صورت عدم دستیابی به توافقی اساسی تا آن زمان، روند فعالسازی سازوکار بازگرداندن تحریمها را تا ماه اوت آینده، و نه ژوئن، به اجرا بگذارد. این در حالی است که مهلت این سازوکار در تاریخ ۱۸ اکتبر آینده به پایان میرسد.
به گزارش العربیه، ایران نگران است که کشورهای اروپایی سازوکار اسنپ بک را دوباره فعال کنند. بر این اساس در صورت عدم دستیابی به توافق برای احیای توافق هستهای ایران تا قبل از اکتبر آینده، تحریمهای بینالمللی علیه ایران مجددا اعمال میشوند.
از سوی دیگر، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، نسبت به فعالسازی مکانیزم "اسنپ بک" هشدار داده و معتقد است که اگر "تا اکتبر ۲۰۲۵ به توافق جدیدی دست نیابیم، کشورمان با وضعیت دشواری مواجه خواهد شد که در آن کشورهای اروپایی ممکن است به فعالسازی مکانیزم (اسنپ بک) اقدام کنند، که به موجب آن شش قطعنامه تحریمی سازمان ملل که بر اساس توافق هستهای معلق شده بودند، دوباره اجرایی میشوند و در نتیجه تحریمهای بینالمللی علیه ایران باز میگردند. "