« سیدعباس عراقچی » وزیر خارجه روز سه شنبه ۲۷ آبان در آئین افتتاحیه نخستین اجلاس استانداران استانهای کشورهای حاشیه خزر در رشت با اشاره به اینکه همسایگان ما اولویت ما هستند؛ تاکید کرد که این مهمترین اصل محوری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
مشروح سخنان وزیر خارجه در این همایش به شرح زیر است:
ما برای گسترش روابط با همسایگان و استفاده از ظرفیت های بزرگ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی با همسایگان خود برنامه ریزی داریم و در این زمینه تلاش می‌کنیم. سیاست خارجی ما در این جهت قرار گرفته است.
ایران با پانزده کشور در دریا و خشکی همسایه است، ما همسایگان بسیار خوبی را در اطراف خود بخصوص در دو حوزه آبی در پهنه خلیج فارس در جنوب و دریای خزر در شمال داریم. به همان میزان که خلیج فارس و حوزه پیرامونی آن برای ما اهمیت دارد، حوزه دریای خزر هم مهم است. مسائل بسیار مهمی هم در این حوزه داریم. کشورهای ساحلی دریای خزر، با درک اهمیت این منطقه و منافع مشترکی که دارند و بعضاً نگرانی‌های مشترکی که وجود دارد سال‌هاست که همکاری‌های مشترک را شروع کردند. کشورهای حوزه خزر با درک اهمیت منطقه و منافع و برخی نگرانی ها سال هاست، همکاری های خود را آغاز کرده اند. ما اجلاس سران و اجلاس وزرای خارجه و گاها اجلاس وزرای تخصصی را داشته ایم.
رابطه ایران با همه کشورهای حوزه دریای خزر عالی است. با برخی از این کشورها رابطه راهبردی تنظیم کردیم. روابط جمهوری اسلامی ایران با فدراسیون روسیه یک شراکت راهبردی است. سال گذشته توافقنامه همکاری های بلندمدت بیست ساله میان ایران و روسیه برای یک شراکت راهبردی، میان روسای جمهور دو کشور امضا شد. تبادل های نزدیک سیاسی، اقتصادی و بین المللی میان ما و روسیه در جریان است.
آقای مسعود پزشکیان به روسیه سفر کردند همانطور که سفر بسیار مهمی به جمهوری آذربایجان داشتند و به قزاقستان و ترکمنستان هم ظرف یک ماه آینده سفر خواهند کرد. رابطه میان سران کشورهای این حوزه، رابطه بسیار نزدیکی است.
حوزه دریای خزر، هم در بحث انرژی و هم کریدورها و راه های ترانزیتی اهمیت دارد، همکاری های اقتصادی و تجاری میان کشورهای این حوزه با استفاده از مسیرهای دریای خزر اهمیت فوق العاده ای برای کشورهای این حوزه دارد.
سه استان گیلان، مازندران و گلستان، در کنار شهرهای زیارتی ایران، بزرگ ترین مقاصد گردشگری برای ایرانیان هستند که امیدوار هستیم به مقصد گردشگری برای کشورهای حاشیه دریای خزر هم تبدیل شود.
امیدوارم در بحثهایی که در این جلسه صورت می‌گیرد، زمینه‌های مشترک همکاری بیش از پیش شناخته شود و به کار گرفته شود. در چند ماه گذشته دیپلماسی استانی را در داخل کشور شروع کردیم و استانهای ما در روابط بین المللی خود به تدریج فعال می شوند. این همایش نخستین جلسه ای است که در قالب آن دیپلماسی استانی را با استانهای کشورهای همجوار به صورت مشترک برگزار می کنیم. فکر می کنم تجربه خوبی خواهد بود که در بقیه حوزه همسایگی ایران دنبال خواهیم کرد.
نخستین اجلاس استانداران استانهای ساحلی کشورهای حاشیه دریای خزر با شعار «خزر، پل دوستی و توسعه منطقه‌ای» صبح امروز (سه‌شنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۴) با حضور مقام‌های عالی‌رتبه داخلی و خارجی در رشت آغاز شد.
این اجلاس دو روزه به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و با هدف تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، افزایش تعاملات اقتصادی و هماهنگی در زمینه توسعه پایدار و حفاظت محیط‌زیست در بزرگترین پهنه آبی بسته جهان، میزبان هیأت‌هایی از ۹ منطقه خارجی و پنج استان ایرانی است. تا پیش از آغاز رسمی نشست، بیش از نیمی از مقام‌های دعوت‌شده از جمله استانداران آستراخان روسیه، بالکان ترکمنستان، نخست‌وزیر جمهوری داغستان، معاون نخست‌وزیر این جمهوری، مقام‌های ارشد اقتصادی، تجاری و محیط زیستی داغستان، سفیران ایران در جمهوری آذربایجان و ترکمنستان، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و استانداران مازندران، هرمزگان وارد رشت شدند.
هیأت روسی به ریاست ایگور بابوشکین استاندار آستراخان و هیأت ترکمنی به سرپرستی خوجه‌مراد اشیرمرادوف استاندار استان بالکان، دو هیأت پرشمار این اجلاس هستند؛ فرمانداران لنکران و نفت‌چاله جمهوری آذربایجان نیز از طریق مرز زمینی آستارا وارد گیلان شدند.
طبق اعلام دبیرخانه اجلاس، نمایندگانی از استانهای آستراخان، داغستان و کالمیکیا از روسیه، باکو، لنکران و سومقاییت از جمهوری آذربایجان، مانگیستایو و آتی‌رائو از قزاقستان و استان بالکان از ترکمنستان در این نشست حضور دارند؛ از ایران نیز استانهای مازندران، گلستان، هرمزگان و سیستان‌و بلوچستان مهمان و گیلان میزبان اجلاس هستند.
