اخیرا بحث کمبود شیرخشک در کشور و سهمیه‌بندی آن بر اساس کد ملی، به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌های دارای نوزاد تبدیل شده است.
بسیاری از والدین از محدودیت عرضه و الزام به خرید تنها چهار قوطی در ماه گلایه دارند و نگران سلامت فرزندان خود هستند. این در حالی است که فعالان صنعت معتقدند تولید داخلی نه تنها پاسخگوی نیاز کشور است، بلکه از میزان مصرف سال‌های گذشته نیز فراتر رفته و سیاست‌های کنترلی و سهمیه‌بندی خود عامل ایجاد نگرانی در بازار شده است.
هانی تحویل‌زاده رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک با رد برخی گزارش‌های رسانه‌ای درباره کمبود گسترده شیرخشک در کشور اظهار داشت: در سه ماه و نیم نخست امسال بیش از ۲۲.۵ میلیون قوطی شیرخشک معمولی (رگولار) تولید شده که این رقم نسبت به سال گذشته بی‌سابقه است و در همین مدت بخش قابل توجهی از نیاز بازار تأمین شده است.
به گفته وی، کمبود مطرح‌شده تنها مربوط به یک برند خاص از شیرخشک‌های رژیمی وارداتی است که سهمی کمتر از دو درصد از کل بازار را دارد و جایگزین داخلی آن نیز در دسترس است.
تحویل‌زاده توضیح داد: شیرخشک‌ها به سه گروه «رگولار» برای نوزادان سالم، «رژیمی» برای نوزادان با مشکلات گوارشی یا شرایط خاص، و «متابولیک» تقسیم می‌شوند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک خاطرنشان ساخت: تولید شیرخشک عادی در کشور با وجود مشکلاتی مانند قطعی برق شهرک‌های صنعتی و چالش‌های تأمین سوخت ژنراتورها افزایش یافته و کارخانه‌ها اجازه نداده‌اند خط تولید متوقف شود.
این مقام مسئول دلیل اصلی کمبود مقطعی در برخی برندهای وارداتی رژیمی را مسائل مربوط به تخصیص و انتقال ارز عنوان کرد و افزود: این نوع محصولات معمولاً در کشورهای خارجی به‌صورت کمپین تولید می‌شوند و اگر ارز به‌موقع ارسال نشود، ایران در چرخه تولید آن‌ها قرار نمی‌گیرد. این موضوع ارتباطی به سازمان غذا و دارو ندارد و موقتی است.
وی با اشاره به سیاست‌های سهمیه‌بندی گفت: سال‌های قبل سهمیه شیرخشک برای هر کد ملی ۲۰ عدد بود که بیش از نیاز واقعی نوزادان به شمار می‌رفت. بر اساس مصرف طبیعی، یک نوزاد در هفته حدود دو قوطی نیاز دارد و عدد منطقی ماهانه حدود هشت قوطی است.
تحویل‌زاده خاطرنشان کرد: قیمت کنونی شیرخشک با وجود یارانه‌های چندمرحله‌ای پایین‌تر از بهای واقعی تمام‌شده عرضه می‌شود قیمت شیرخشک در داروخانه‌ها بین ۱۸۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است در حالی که بیمه سلامت حدود ۷۰ هزار تومان دیگر را تقبل می‌کند. این سوبسید مضاعف فشار هزینه را برای خانواده‌ها کاهش داده است.
به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک، آنچه اکنون باید مورد توجه قرار گیرد، تفکیک میان شیرخشک‌های عادی و رژیمی است و رسانه‌ها نباید با تمرکز بر یک برند خاص، وضعیت کل بازار را نادرست نشان دهند.
سهمیه‌بندی اقدامی غلط بود
رییس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک با تأکید بر اینکه ظرفیت تولید کشور بیش از نیاز بازار است گفت: در حال حاضر هیچ کمبودی در تولید شیرخشک نوزاد وجود ندارد و حتی تولید سالانه از نیاز مصرفی کشور فراتر رفته است.
وی با رد نگرانی‌ها نسبت به کمبود شیرخشک اظهار داشت: در پنج سال گذشته مصرف شیرخشک نوزاد در کشور حدود ۴۵ تا ۵۰ میلیون عدد بوده است. اکنون تولید به بیش از ۷۰ میلیون عدد در سال رسیده، بنابراین ادعای کمبود صحت ندارد.
این مقام مسئول با اشاره به موضوع سهمیه‌بندی شیرخشک افزود: سهمیه‌بندی تصمیمی غلط بود. اگر به عرضه و تقاضا دست نمی‌زدند، هیچ مشکلی پیش نمی‌آمد. اجرای این سیاست باعث شد مصرف ناگهان افزایش یابد و این تصور به وجود بیاید که بازار دچار کمبود است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک خاطرنشان ساخت: در بخش شیرخشک رگولار (معمولی) هیچ کمبودی وجود ندارد و واردات نیز در این بخش صورت نمی‌گیرد. تنها بخشی که نیاز به واردات دارد مربوط به شیرخشک‌های رژیمی و تخصصی است که تولید آن‌ها در داخل امکان‌پذیر نیست. این محصولات حدود ۱۵ درصد بازار را تشکیل می‌دهند که نزدیک به نیمی از آن از طریق واردات تأمین می‌شود؛ یعنی حدود ۷ تا ۸ میلیون عدد در سال.
وی بیان داشت: در زمینه برخی برندهای خارجی نظیر ایزومیل یا نان اچ‌آ ممکن است کمبود مقطعی وجود داشته باشد، اما جایگزین‌های داخلی و سایر محصولات در دسترس هستند و مردم نباید نگران باشند. تولید داخل پاسخگوی نیاز کشور است.
رییس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک در پایان بر لزوم حمایت دولت در زمینه تخصیص ارز برای واردات محصولات رژیمی تأکید کرد و خاطرنشان ساخت: نباید اجازه داد شایعه کمبود در بازار موجب نگرانی خانواده‌ها شود؛ چرا که تولیدکنندگان داخلی توان تأمین کامل نیاز کشور را دارند.
