تهران روز یکشنبه میزبان کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع» بود؛ کنفرانسی که حاشیه و متن آن با محوریت «مواضع مذاکراتی ایران»، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشته و به‌مثابه نقشه راهی برای ایده «مذاکره» در آینده مطرح شده‌است.
در شرایطی که طی روزهای اخیر ادعاها و گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره «مذاکره ایران و آمریکا» ازسوی رسانه‌های غربی مطرح و حتی رئیس‌جمهور آمریکا مدعی «درخواست ایران برای مذاکره» شده بود، در جریان کنفرانس روز یکشنبه، مقام‌های ارشد دستگاه دیپلماسی ایران، از جمله سیدعباس عراقچی، بار دیگر «موضع قاطع» تهران درباره «مذاکره» را تبیین کردند؛ موضعی که پیش از هر چیز مبتنی بر «عدم اعتماد» به طرف غربی است و به تعبیر سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امورخارجه، از این پس چنانچه مذاکره‌ای نیز در کار باشد، «مذاکره مسلح» خواهد بود.
نقشه‌راه مذاکراتی تهران
در روزی که برخی منابع غربی، از جمله «رویترز» مدعی شدند احتمال شکل‌گیری مذاکراتی میان ایران و غرب وجود دارد، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران طی سخنانی در جریان کنفرانس بین‌المللی تهران و همچنین در جمع خبرنگاران، به تبیین نکات مهمی درباره رویکرد مذاکراتی تهران پرداخت که مهم‌ترین محورهای آن را در ادامه می‌خوانید:
- ابتکار مذاکراتی: ابتکارهایی در حوزه مذاکرات داریم، اما به شرطی که این اقدام‌ها درجهت منافع و حفظ حقوق مردم ایران باشد.
- رویکرد طرف مقابل: درحالی‌که طرف مقابل اصرار دارد مذاکراتی را پیش ببرد که حقوق مردم ایران پایمال شود، هیچ فرد ایرانی حاضر به همراهی با چنین پیشنهادهایی نخواهد بود.
- واقعیت موجود: سیاست‌های آمریکا با حمایت برخی کشورهای غربی، بازگشت به «قانون جنگل» است.
- آمادگی برای جنگ: حتی اگر جنگی بر ما تحمیل شود، در شرایط جنگی نیز به خوبی قادریم از ایران دفاع کنیم.
- راهبرد مقاومت: سیاست ما، مقاومت در برابر سلطه‌طلبی است که این را در عمل نیز ثابت کرده‌ایم.
- ۴ شرط مذاکره: ایران همواره طرفدار دیپلماسی وده، اما مذاکراتی که «منصفانه»، «مبتنی بر راهبرد» و «براساس منافع متقابل باشد» و «عادلانه و شرافتمندانه» برگزار شود.
- وضعیت آمریکا: رویکرد فعلی دولت آمریکا نشان‌دهنده آمادگی برای مذاکره‌ای برابر و منصفانه نیست.
- وضعیت مناسبات با آژانس:
- کشورهای مختلف، تلاش می‌کنند از افزایش تنش جلوگیری کنند و در این راستا با ما تماس می‌گیرند.
- گفت‌وگوها با آژانس جریان دارد.
- سفرای ایران، روسیه و چین به‌صورت مشترک با مدیرکل آژانس دیدار کرده‌اند.
- قواعد مشخصی برای همکاری با آژانس وجود دارد که با توجه به تغییر شرایط میدانی باید رعایت شود.
- هیچ تاسیسات هسته‌ای غنی‌سازی اعلام نشده‌ای در ایران وجود ندارد.
- همه تاسیسات هسته ای ایران تحت نظارت آژانس هستند.
- درحال‌حاضر غنی‌سازی در ایران انجام نمی‌شود.
- حق ایران برای غنی‌سازی و برای استفاده از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز با شمول غنی‌سازی غیرقابل‌انکار است.
مذاکره مسلح یعنی چه؟
سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امورخارجه و رئیس مرکز مطالعات بین‌المللی از دیگر مقام‌های ارشد دستگاه دیپلماسی ایران بود که در کنفرانس روز یکشنبه به تبیین مواضع ایران درباره تحولات اخیر پرداخت؛ از جمله:
- عدم امکان تحقق «مذاکره بی‌طرفانه» در شرایط «آرایش تهدید» طرف مقابل
- «مذاکره مسلح» به عنوان رویکرد ایران در مذاکره احتمالی آینده با آمریکا
- عدم اعتماد ایران به طرف مقابل در مذاکره
- آمادگی برای انجام اقدام‌های موثر در برابر فریب‌های احتمالی
- آماده نبودن آمریکا برای مذاکره «واقعی» و «نتیجه‌محور»
- توهم و انحراف‌های ادراکی طرف مقابل، دلیل بروز جنگ ۱۲ روزه
- آمادگی همیشگی ایران برای مذاکره در چارچوب فرمایشات مقام معظم رهبری و منافع عالیه مردم ایران
حمله بی‌سابقه به ایران
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی‌اتمی نیز از جمله میهمانان کنفرانس تهران بود که با حضور در جمع خبرنگاران به بیان نکات مهمی پرداخت که مهم‌ترین محورهای آن را در ادامه می‌خوانید:
- طرح صدور قطعنامه جدید علیه ایران تکراری و با هدف فشار سیاسی است.
- سه کشور اروپایی و آمریکا تکرار عبارات تحریک‌آمیز و غیرواقعی را در قالب قطعنامه جدید در دستورکار خود قرار داده‌اند.
- حمله‌ای که به تاسیسات هسته‌ای ایران صورت گرفت در تاریخ سابقه نداشته‌است.
- برای نخستین‌بار در تاریخ، تاسیسات هسته‌ای ثبت و نظارت شده ازسوی آژانس مورد حمله قرار می‌گیرد.
- آژانس باید به اعمال استاندارد دوگانه در برابر کشورها پایان دهد.
- قطعنامه ۲۲۳۱ پایان یافته است.
- ایران نظارت در سطح پادمان را می‌پذیرد.
هشدار به طرف غربی
سخنان روز یکشنبه کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امورخارجه نیز دربردارنده نکات مهمی بود؛ از جمله:
- پاسخ دادن ایران به تصویب قطعنامه جدید با بازنگری‌اساسی در رویکردهای خود
- تاکید بر مسئولیت حقوقی آمریکا تجاوز نظامی به ایران
- حذف شدن تروئیکای اروپایی از روند گفت‌وگو با ایران
- عدم برآورده شدن انتظارات طرف مقابل درباره تاثیرهای اقتصادی «اسنپ‌بک»
شناسنامه کنفرانس تهران
- نشست: کنفرانس بین‌المللی حقوق بین‌الملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع
- سخنران افتتاحیه: سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه
- قالب کنفرانس: برگزاری اجلاس در قالب ۴ نشست اصلی
- رویکرد: بررسی چالش‌های فزاینده علیه اصول بنیادین حقوق بین‌الملل
- میهمانان: حضور ۳۵۰ میهمان بین‌المللی و داخلی، شامل هیات‌های دیپلماتیک، استادان و تحلیلگرانی از کشورهای فرانسه، ایتالیا، یونان، لبنان، عراق، ایرلند، اسلواکی، انگلیس، فنلاند، روسیه و کشورهای دیگر منطقه
- نکته ویژه: برگزاری دیدارهای دیپلماتیک برخی میهمانان کنفرانس تهران با مقام‌های مختلف ایرانی، از جمله وزیر امورخارجه، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، رئیس مجلس و..
