به گزارش افکارنیوزبه نقل از ایسنا، دیدگاه اروپامدار اعضای آکادمی نوبل را شاید بتوان در بررسی اجمالی به آمار جوایز اعطا شده طی ۱۱۱ سال برگزاری این جایزهی مهم از نظر گذراند.
بسیاری از کارشناسان ادبی مدعی هستند آکادمی نوبل توجه ویژهای به کشورهای اروپایی نشان میدهد؛ تا آنجا که وقتی در دایرهالمعارف آنلاین ویکیپدیا جایزهی نوبل ادبیات را جستوجو میدهید، با بخشی مجزا به نام «Euro Centerism» به معنای «اروپامداری» مواجه میشوید.
از مجموع ۱۰۶ نویسندهای که تاکنون مدال نوبل ادبیات را به گردن آویختهاند، تنها ۲۷ نفر غیراروپایی بودهاند! جالبتر آنجاست که بدانیم سهم کشور کمجمعیتی چون سوئد که تاکنون هشت برندهی نوبل را به دنیا معرفی کرده، از کل کشورهای قاره آسیا(با پنج نوبل ادبیات) بیشتر بوده است.
واکنش اعضای تصمیمگیرنده این جایزهی ادبی نیز در نوع خود جالب توجه است؛ سال ۲۰۱۰ «هوراس آنگداهل» به عنوان دبیر آکادمی نوبل اروپا را محور اصلی جهان خطاب کرد. به نظر میرسد همین دیدگاه میتواند توجیهی برای این جهتگیریهای جغرافیایی باشد.
این در حالی است که «آلفرد نوبل» در وصیتنامهی آخر خود هیچگونه تبعیضی میان نویسندگان از سراسر جهان قائل نشد و شرط اصلی را خدمت در راستای ایدهآلها به دنیای ادبیات دانست.
در میان کشورهایی که موفق به کسب نوبل ادبیات شدهاند، نویسندگان فرانسوی حرف اول را میزنند. اولین برندهی نوبل «سولی پرودوم»، نویسندهی فرانسوی بود که ظاهرا این مدال برای کشورش خوش یمن بود، چراکه پس از او ۱۴ نویسندهی هموطنش موفق به دریافت این جایزهی ارزشمند شدند.
از سرشناسترین چهرههای ادبیات فرانسه که نوبل ادبیات را به دست آوردهاند میتوان از «رومن رولان»، «هنری برگسون»، » آندره ژید»، «آلبر کامو»، «کلود سیمون» و «ژان پل سارتر» که الته از دریافت جایزه امتناع کرد نام برد.
پس از فرانسه، دو کشور آمریکا و انگلستان هریک با ۱۰ جایزهی نوبل مشترکا در رتبهی دوم قرار دارند. آمریکا برای کسب اولین جایزه سه دهه انتظار کشید تا «سینلکر لوییس» در سال ۱۹۳۰ آن را به چنگ آورد. «تونی موریسون» نیز آخرین آمریکایی بود که در سال ۱۹۹۳ عنوان برندهی نوبل ادبیات را از آن خود کرد.
«جورج برنارد شاو»، نویسنده معروفی بود که اولین جایزه نوبل ادبیات را در سال ۱۹۲۵ برای انگلستان به ارمغان آورد. طی هشت دهه بعد شخصیتهای نامآشنایی چون «تی. اس. الیوت»(۱۹۳۲)، «برتراند راسل»(۱۹۵۰)، «ویلیام گلدینگ»(۱۹۸۳) و «هارولد پینتر»(۲۰۰۵) این جایزهی ارزشمند را به انگلیس آوردند. «دوریس لیسنگ»، نویسندهی مشهور متولد ایران نیز بهعنوان آخرین انگلیسی در سال ۲۰۰۷ جایزهی نوبل را در دست گرفت. وی همچنین لقب پیرترین برندهی نوبل ادبیات را نیز یدک میکشد.
کشورهای آلمان و سوئد هریک هشت جایزه نوبل را کسب کردهاند و در این فهرست مشترکا رتبهی سوم را به دست میآورند. پس از آن ایتالیا(۶)، اسپانیا(۵)، لهستان(۴)، ایرلند(۴) و شوروی سابق(۳) دیگر کشورهایی هستند که به دفعات مفتخر به دریافت جایزه نوبل در حوزهی ادبیات شدهاند.
از دیگر نکات قابلتوجه راجع به اعطای جایزه نوبل ادبیات میتوان به تعداد برندگان قارهی پهناور آسیا اشاره کرد که در مقایسه با کشورهای کوچک اروپایی عدد بسیار پایینتری است.
اولین جایزهی نوبل ادبیات در قاره آسیا را «رابیندرانات تاگور» از هند در سال ۱۹۱۳ کسب کرد. «وی. اس. نایپل» دیگر نویسندهی هندیتبار بود که در سال ۲۰۰۱ موفق به کسب این جایزه شد.
كشور ژاپن نيز دوبار در سالهاي ۱۹۶۸ (ياسوناري كاواباتا) و ۱۹۹۴ (كنزابورو اوا) نوبل ادبيات را براي اهالي آسيا به ارمغان آورد. جا او شينگ جيان نويسندهي چيني بود كه در سال ۲۰۰۰ از سوي آكادمي نوبل ادبيات شايستهي دريافت اين جايزه شناخته شد.
شناسه خبر:
۱۵۲۵۶۴
پارتی بازی آکادمی نوبل برای قاره سبز
جایزهی نوبل ادبیات اگرچه معتبرترین جایزه ادبی جهان محسوب میشود، اما گاه به قضاوت نادرست متهم شده و اشاره انگشت اتهام اهالی قلم را برای خود خریده است.
۰