به گزارش افکارنیوزبه نقل از خراسان، خرید انواع داروهای بدون نسخه از برخی داروخانه های شهر به قدری آسان است که گویی برای خرید نقل و نبات به داروخانه مراجعه کرده اید. فروش دارو بدون نسخه در حالی انجام می شود که کارشناسان مسائل بهداشتی و درمانی همواره درباره عوارض خطرناک مصرف خودسرانه دارو هشدار می دهند. همچنین در بازار فروش داروهای بدون نسخه که به دور از چشم ناظران وزارت بهداشت صورت می گیرد، شاهد فروش داروهای خطرناکی مانند «ترامادول» هستیم که یک داروی ضد درد است اما از مصرف طولانی مدت آن به عنوان اعتیاد خاموش یاد می شود که حتی به تدریج به گرایش مصرف کننده به مواد مخدر منجر می شود. در مقابل برخی از داروخانه داران نیز مشکلات اقتصادی و برآورده کردن نیاز و تقاضای شهروندان را عامل اصلی فروش داروهای بدون نسخه عنوان می کنند. در این گزارش به عنوان بیمار به برخی از داروخانه ها مراجعه کردیم تا وضعیت فروش دارو بدون نسخه را بررسی کنیم.

خرید ۲۰۰ عدد قرص ایبوپروفن

فروش بدون نسخه داروهای مسکن در بسیاری از داروخانه ها رواج دارد؛ از استامینوفن گرفته تا آسپرین، ایبوپروفن، دیکلوفناک و ناپروکسن در برخی داروخانه ها بدون ارائه نسخه پزشک فروخته می شود. در یکی از داروخانه های شهر پس از آن که تلاشم برای خرید قرص «ترامادول» بی نتیجه ماند تقاضای خرید ۲۰۰ عدد قرص ایبوپروفن ۴۰۰ میلی گرمی را مطرح کردم و به راحتی توانستم در ازای پرداخت ۷ هزار و ۲۰۰ تومان این میزان قرص را بخرم.

نسخه ای برای سرماخوردگی!

شاید یکی از رایج ترین داروهایی که بدون نسخه در بسیاری از داروخانه ها به فروش می رسد «آنتی بیوتیک ها» باشد. در یکی از داروخانه های شهر ۲ بسته «آزیترومایسین» را که از جمله آنتی بیوتیک های قوی به شمار می رود بدون نسخه می خرم، با وجود این که معمولاً یک بسته از این دارو برای یک دوره مصرف ۵ روزه توسط پزشکان تجویز می شود، دکتر داروخانه بدون هیچ سوالی دارویی را که درخواست کرده ام به من می فروشد. از او می پرسم: آیا هر نوع سرماخوردگی به مصرف آنتی بیوتیک و داروهای ضد میکروبی نیاز دارد؟ او در حالی که داروها را در نایلون می گذارد پاسخ می دهد: این ها را مصرف کنید اگر خوب نشدید بروید دکتر!!قبل از خرید ۲ بسته آزیترومایسین، یک شیشه شربت آنتی هیستامین و ۱۰ عدد قرص استامینوفن کدئین و یک عدد آمپول پنی سیلین ۸۰۰ درخواست می کنم که خوشبختانه یا متأسفانه می توانم همگی آن ها را بدون نسخه از داروخانه بخرم.

باز هم مشکلات اقتصادی

توجیه برخی داروخانه داران برای فروش دارو بدون نسخه است. متصدی یک داروخانه با اشاره به بالا بودن اجاره مغازه و حقوق کارکنان می گوید: به غیر از داروهای خاص و داروهایی که مصرف آنان برای افراد خطرناک است، دیگر داروها را بدون نسخه هم می فروشیم، چرا که باید هزینه های ما نیز تأمین شود. وی که تمایلی به معرفی خود ندارد ادامه می دهد: از سوی دیگر برخی از شهروندان که تحت پوشش سازمان های بیمه نیستند به دلیل مشکلات مالی نمی توانند به پزشک مراجعه کنند و در مواردی مانند بیماری سرماخوردگی ترجیح می دهند داروی مورد نیاز خود را که قبلاً هم از آن استفاده کرده اند بدون نسخه تهیه کنند.

واکنش بسیار معمولی داروخانه داران در برابر این تقاضا که «لطفا یک بسته قرص ترامادول بدهید» نشان از آن دارد که احتمالاً روزانه چندین نفر برای خرید این قرص به داروخانه مراجعه می کنند. البته فروش این دارو بدون نسخه پزشک ممنوع است و بیشتر داروخانه ها نیز از فروش بدون نسخه آن خودداری می کنند.

فروش دارو فقط با نسخه پزشک

اما داروخانه های بسیاری نیز هستند که تنها بر اساس داروهای تجویز شده توسط پزشک داروی موردنیاز بیماران را تهیه می کنند. دریکی از داروخانه ها تقاضای یک بسته قرص آزیترومایسین می کنم اما برخلاف انتظارم، دکتر داروساز از تحویل این دارو خودداری می کند و می گوید: چه کسی گفته که برای هر نوع گلودردی باید این آنتی بیوتیک مصرف شود؟! و توضیح می دهد که این دارو برای عفونت های شدید است. وی حتی تقاضای دیگر من مبنی بر فروش یک آنتی بیوتیک دیگر را هم نپذیرفت و توصیه کرد برای درمان سرماخوردگی حتماً به پزشک مراجعه کنم. عضو کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو با بیان این که فروش برخی اقلام دارویی که در گروه داروهای OTC قرار می گیرد بدون نسخه پزشک آزاد است گفت: این داروها بیشتر ضدالتهاب و ضدسرفه است یا برای تسکین درد به کار می رود. دکتر فاطمه سلیمانی در گفت وگو با خراسان در توضیح داروهای OTC اظهار داشت: این دارو ها شامل مسکن ها، آنتی هیستامین و ضدحساسیت ها و داروهای ضدسرفه است. به گفته وی فهرست این داروها توسط دانشگاه های علوم پزشکی در اختیار داروخانه ها قرار می گیرد و فروش هر نوع دارویی دیگر خارج از این فهرست ممنوع است. وی با تاکید بر این که فروش هر نوع آنتی بیوتیک بدون نسخه پزشک ممنوع است ادامه داد: برخی داروهای سرماخوردگی؛ مانند قرص سرماخوردگی یا استامینوفن ساده یا شربت دیفن هیدرامین در فهرست داروهای OTC قرار دارند.

انتقاد عضو انجمن روانپزشکان از فروش «ترامادول» در داروخانه ها

رئیس انجمن روانپزشکان ایران با انتقاد از فروش بدون نسخه ترامادول در داروخانه ها، افزود: در حال حاضر علاوه بر آن که مصرف شیشه به مرحله خطرناک رسیده است، بسیاری از جوانان ما به ترامادول نیز معتاد شده اند و این در صورتی است که بسیاری از آنها به اعتیاد آوربودن این مواد آگاهی ندارند. وی به ایسنا گفت: ترامادول ماده ای مضر و صناعی است و استفاده مجاز از آن، تنها با نسخه پزشک انجام می شود؛ اما خیلی از جوان ها با مراجعه به داروخانه ها به راحتی آن را دریافت می کنند. این روانپزشک گفت: این ماده بسیار خطرناک تر از تریاک بوده و تشنج های بسیار شدیدی به همراه دارد.

فروش سوپر مارکتی داروها در داروخانه ها ممنوع است

در همين حال چندي قبل مشاور عالي انجمن روانپزشکان ايران گفت: فروش بدون نسخه ترامادول تخلف محسوب مي شود، اما برخي داروخانه ها ترامادول را مانند کالا در سوپرمارکت مي فروشند.سيداحمد جليلي در گفت وگو با فارس گفت: متأسفانه اين موضوع تنها مربوط به ترامادول نمي شود. وي افزود: متأسفانه برخي بيماران داروهايي که بايد حتماً با نظر پزشک و در دوره معين مصرف شود را خودسرانه مصرف مي کنند مثلاً بيماري بود که داروي آرام بخشي که براي کوتاه مدت برايش تجويز شده و لازم بود با روش خاصي کم و قطع شود را تا ۲ سال مصرف مي کرد برخي داروها نيز پوکي استخوان مي آورند يا عوارض جانبي ديگري دارند. به همين علت پزشک پس از مدتي داروي ضد پوکي استخوان به فرد مي دهد اما فردي که خودسرانه داروي پوکي استخوان آور را مصرف مي کند، اين کار موجب شکستگي استخوانش مي شود.