نخست‌وزیر جدید مصر نام‌آشنا برای ایرانی‌ها

به گزارشافکارنیوز، «عدلی منصور» رئیس‌جمهور موقت مصر دقایقی قبل «محمد البرادعی» را به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور مأمور تشکیل کابینه کرد.

البرادعی که تا چند سال قبل مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود، نامی آشنا برای ایرانی‌هاست و برای حل موضوع برنامه هسته‌ای ایران، به تهران هم سفر کرده است.

نخست‌وزیر جدید مصر اولین بار در سال ۱۹۹۷ به عنوان مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتخاب شد و تا سال ۲۰۰۹ این سمت را طی سه دوره در اختیار داشت.

موضوع پرونده هسته‌ای ایران یکی از اصلی‌ترین پرونده‌های مطرح‌شده در دوره وی بود. وی بعدها چهار فصل از ۱۳ فصل کتاب خاطرات کاری‌اش تحت عنوان را به پرونده هسته‌ای ایران اختصاص داد. وی در سال ۲۰۰۳ با «حسن روحانی» دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی و رئیس‌جمهور منتخب نیز دیدارهایی داشته است.

البرادعی در کتابش که «عصر فریب: دیپلماسی هسته‌ای در عصر خیانت» نام داشت، به بحثحمله آمریکا به عراق هم پرداخته و آن را غیرضروری دانسته است. وی در این مورد نوشته است که جورج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا علی‌رغم گزارشات آژانس مبنی بر عدم وجود سلاح‌های کشتار جمعی در این کشور، به بهانه خلع سلاح رژیم صدام، آزادی مردم عراق و نجات جهان از آنچه که خطر بزرگ سلاح‌های کشتار جمعی خواند، به عراق حمله کرد. وی در این مورد می‌نویسد: بازرسان آژانس در تحقیقات خود از عراق لوله‌های آلومینیومی را پیدا کرده که به منظور ساخت گلوله‌های توپخانه‌ای و نه برای ساخت بمب‌های هسته‌ای طراحی شده ‌بودند. من نتایج تحقیقات آژانس را به شورای امنیت سازمان ملل گزارش کردم اما بوش در فردای آن روز در سخنرانی وضعیت کشور ادعا‌های خود درباره لوله‌های آلومینیومی در عراق را تکرار کرد.

نخست‌وزیر جدید مصر در کتاب خود، بوش را یک جنایتکار جنگی خوانده و خواستار محاکمه وی در دادگاه بین‌المللی لاهه شده است.

البرادعی اولین بار در سال ۱۹۸۴ و در حالی که ۴۲ سال سن داشت، وارد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد. او تا سال ۱۹۹۳ به عنوان مشاور حقوقی آژانس فعالیت می‌کرد و از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ که جانشین «هانس بلیکس» سوئدی شد، دستیار مدیر کل روابط خارجه آژانس بود.

انجمن حقوق بین‌الملل و جامعه آمریکایی حقوق بین‌الملل هم از دیگر محل‌های فعالیت وی همزمان با حضور در آژانس بودند. وی در سال ۲۰۰۵ برنده جایزه صلح نوبل شد.

البرادعی پس از فراغت از مدیرکلی آژانس انرژی اتمی به مصر بازگشت و او تا پیش از انقلاب مصر در سال ۲۰۱۱ به عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری مطرح بود.

نخست‌وزیر جدید مصر دارنده مدرک لیسانس حقوق از دانشگاه قاهره و دکتری «حقوق بین‌المللی» از دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک است.

او با «آیدا الکاچف» که گفته می‌شود اصالت ایرانی دارد، ازدواج کرده است. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های لیلا و مصطفی است. لیلا که نظیر پدر و پدربزرگش در رشته حقوق تحصیل کرده، اکنون وکیل بوده و همراه همسرش در لندن زندگی می‌کند. مصطفی هم مدیر بخش صوت یکی از شبکه‌های تلویزیونی در لندن است.

سابقه اولین حضور او در مشاغل دیپلماتیک به سال ۱۹۶۴ بازمی‌گردد، زمانی که او به عنوان نماینده وزارت خارجه مصر در جلسات سازمان ملل متحد با موضوعات سیاسی و حقوقی شرکت کرد. او بین سال‌های ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۸ مشاور ویژه وزارت امور خارجه مصر بود و بعد از آن به عنوان مقام اردش در زمینه برنامه حقوق بین‌الملل در موسسه آموزش و تحقیق سازمان ملل متحد فعالیت کرد.

البرادعی سابقه تدریس در آمریکا را نیز دارد. او از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۷ استاد حقوق بین‌الملل دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک بود.

وی در تحولات اخیر از مخالفان اصلی محمد مرسی به شمار میآمد و بارها کنارهگیری وی را خواستار شده بود. او در دوران حسنی مبارک هم از منتقدان حکومت بود.