جمهوریخواهان آمریکا مانع رفع تحریم‌ها علیه ایران

به گزارشافکارنیوز،روزنامه انگلیسی تلگراف در مقاله‌ای به بررسی چالش‌های پیش روی مذاکرات هسته‌ای پرداخته است و به این مسئله اشاره می‌کند که جان کری برای رفع تنش هسته‌ای ایران و غرب باید در کنار همتای ایرانی خود راه‌حلی برای چهار موضوع اساسی زیر بیابند:

۱ - اورانیوم: یکی از محورهای اصلی اختلاف میان ایران و آمریکا است. ایران جمعا ۱۹۵۰۰ سانتریفیوژ در اختیار دارد و معتقد است تنها برای تولید اورانیوم ۵ درصد و سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. زمانی آمریکا بر عدم دستیابی ایران به حتی یک سانتریفیوژ تاکید داشت اما اکنون جان کری به دنبال اطمینان از این مسئله است که درصورت تمایل احتمالی ایران به تولید بمب اتم واشنگتن یک سال زمان کافی برای واکنش در برابر آن را داشته باشد. برای دستیابی به این زمان یک ساله ذخایر اورانیوم ایران باید تا ۸۰ درصد کاهش یافته و به ۴۰۰۰ دستگاه برسد. علاوه بر این ایران باید ذخایر فعلی اورانیوم غنی شده خود را از ۸.۴ تن به یک تن کاهش دهد. درعین حال ایران به دنبال حفظ تمام سانتریفیوژهایی است که به سختی و با هزینه زیاد در نیروگاه‌های خود نصب کرده وبه علاوه به دنبال گسترش ظرفیت غنی سازی خود است. زمان مورد نیاز برای هسته‌ای شدن به متغیرهای بسیاری از جمله تعداد سانتریفیوژها و میزان ذخایر اورانیوم بستگی دارد. درصورتی که ایران تمام ذخایر اورانیوم خود را تحویل داده و تمامی آنها را از کشور خارج کند، آنگاه می‌تواند بیش از ۴۰۰۰ سانتریفیوژ را حفظ کرده و همچنان اطمینان دهد که برای اینکه در آستانه هسته‌ای شدن قرار بگیرد به حدود ۱۲ ماه زمان نیاز است.

۲. پلوتونیوم: ایران دارای راکتور آب سنگین اراک است که سوخت تولید شده در این نیروگاه می‌تواند به پلوتونیوم تسلیحاتی تبدیل شود و راه دیگری برای تولید بمب اتم باشد. از این رو آمریکا به دنبال اطمینان از اصلاح برگشت‌ناپذیر این راکتور به یک راکتور آب سبک بدون امکان استفاده تسلیحاتی از آن است. طفره رفتن از این مورد چندان ساده نیست و دیپلمات‌ها معمولا از نوعی ابهام در تفاهم‌نامه‌های بسیار حساس استفاده می‌کنند. زمانی که این مسئله به زیرساخت‌ها و سخت‌افزارها مرتبط می‌شود عملی کردن آن بسیار مشکلتر خواهد شد.

۳. شفافیت: کارشناسان معتقدند درصورت نیت احتمالی ایران برای دستیابی به بمب اتم، این کشور به صورت مخفیانه دست به این اقدام خواهد زد. از این رو آمریکا خواستار اقدامات شفاف‌ساز بیشتری از سوی ایران است. این مسئله نیازمند فراهم ساختن شرایط بازدید سرزده بازرسان آژانس از هر تاسیساتی است. ایران در حال حاضر بر اساس تفاهم مشترک با آژانس تا اندازه‌ای اجازه دسترسی بازرسان به تاسیسات خود را داده است. جان کری دست‌کم از ایران خواهد خواست تا با اجرای یک پروتکل الحاقی امکان بازرسی‌های بیشتری را برای آژانس فراهم ساخته و یا پا را از این فراتر نهاده و خواستار اقدامات شفاف‌سازی بیشتری از سوی ایران شود.

۴.تحریمها: هدف ایران در مذاکرات اطمینان از لغو هرچه سریعتر تحریمهای اقتصادی است. آنچه مقامات آن را معماری تحریمها علیه ایران مینامند استثنایی و پیچیده است. سه نوع تحریم علیه ایران وجود دارد: تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل. درصورت توافق نهایی اتحادیه اروپا و سازمان ملل مایل به رفع تحریمها هستند. مسئله مهم جمهوریخواهان در آمریکا هستند که ممکن است به بهانه امضای یک توافق هستهای بد از سوی اوباما با لغو تحریمها علیه ایران مخالفت کنند. حال باید دید اوباما برای رفع تحریمها علیه ایران از قدرت ریاستجمهوری خود استفاده میکند یا این مسئله در کنگره به رای گذاشته میشود. این مسئله برای ایران کلیدی است زیرا مقامات تهران تنها در این صورت آماده توقف برنامه هستهای خود هستند که از لغو تحریمهای آمریکا علیه ایران اطمینان داشته باشند.