کاهش سهم واردات و افزایش سهم صادرات غیرنفتی

طي اين مدت به ميزان ۳۸.۸۱ درصد از وزن و ۲۲.۱۲ درصد از ارزش صادرات غيرنفتي ايران نيز متعلق به اين ۱۵ كشور بوده كه با كسر ميزان سهم دو كشور تركيه و برزيل اين ميزانها به ترتيب به ۳۷.۵۲ و ۱۹.۱۶ درصد ميرسد.
در سال ۸۷ نیز میزان سهم این ۱۵ کشور از واردات ایران از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۲۴.۴۹ و ۲۵.۳۹ درصد بود که با کسر سهم دو کشور ترکیه و برزیل این میزان‌ها به ترتیب ۲۱.۴۴ و ۲۱.۶۸ می‌رسید. این آمارها حاکی از کاهش سهم کشورهای تحریم‌کننده ایران از کل واردات ایران طی سال ۸۸ در مقایسه با سال ۸۷ است.

اما در صادرات غیرنفتی وضعیت کاملا برعکس است. طی سال ۸۷ میزان سهم این ۱۵ کشور از صادرات غیرنفتی ایران از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۲۹.۳۵ و ۱۷.۶۸ درصد بود که با کسر سهم دو کشور ترکیه و برزیل این میزان‌ها به ترتیب ۲۷.۹۲ و ۱۴.۴۹ درصد می‌رسید. بدین ترتیب طبق این آمارها سهم صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای تحریم‌کننده طی سال ۸۸ در مقایسه با سال ۸۷ افزایش یافته است.

* جزییات تجارت ایران با تحریم‌کنندگانش

بر این اساس از ۱۵ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل پنج کشور نیجریه، گابن، بوسنی، مکزیک و اوگاندا در واردات و صادرات ایران کمتر از یک درصد سهم دارند که نام‌شان در لیست ۵۰ کشورعمده صادرکننده و واردکننده ایران طی سال ۸۸ قرار ندارد.

علاوه بر این‌ها کشور اتریش در حالی که واردات خاصی از ایران ندارد و به مانند آن پنج کشور جزو ۵۰ کشور عمده واردکننده‌ کالاهای ایرانی نیست اما در زمینه صادرات به ایران فعال است.

میزان سهم اتریش از واردات ایران طی سال ۸۸ از نظر وزن و ارزش به ترتیب دو و ۱.۳۳ درصد بوده که این میزان در سال ۸۷ بیش از ۳.۲۴ درصد در وزن و ۲.۰۲ درصد در ارزش بود. به عبارتی این آمارها حاکی از کاهش سهم واردات ایران از اتریش است.

* برزیل و ترکیه؛ واردات صعودی، صادرات غیرنفتی نزولی

از میان ۹ کشور دیگر دو کشور برزیل و ترکیه که رای منفی به تحریم‌ ایران داده‌اند از نظر وزن به ترتیب ۱.۳۴ و ۲.۶۰درصد از کل واردات به ایران در سال ۸۸ سهم داشته‌اند که این میزان‌ها در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۷۷ و ۲.۲۸ درصد بود.

از نظر ارزش واردات نیز کشورهای برزیل و ترکیه از واردات ایران در سال ۸۸ به ترتیب ۱.۱۱ و ۳.۶۵ درصد سهم داشته‌اند که این میزان‌ها در سال ۸۷ به ترتیب ۱.۰۲ و ۲.۶۹ درصد بود.

این‌ها حاکی از افزایش سهم دو کشور برزیل و ترکیه در واردات به ایران طی سال ۸۸ است.

همچنین کشور برزیل معادل ۰.۱۰ درصد از وزن و ۰.۱۹ درصد از ارزش کل صادرات غیر نفتی ایران در سال ۸۸ سهم داشته که این میزان‌ها در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۲۶ و ۰.۳۰ درصد بود.

میزان سهم کشور ترکیه از صادرات غیر نفتی ایران در سال ۸۸ نیز از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۱.۱۹ و ۲.۷۷ درصد بود که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۱.۱۷ و ۲.۸۹ درصد بود.

این آمارها نیز حاکی از کاهش سهم این دو کشور از کل صادرات غیرنفتی ایران طی سال ۸۸ در مقایسه با سال ۸۷ است.

* لبنان؛ روند تجارت صعودی است

کشور لبنان نیز که رای ممتنع به تحریم ایران داده است در واردات ایران طی سال ۸۸ به میزان ۰.۳۴ درصد در وزن و ۰.۱۶ درصد در ارزش سهم داشته که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۲۳ و ۰.۱۳ درصد بود.

میزان صادرات غیرنفتی ایران به این کشور طی سال ۸۸ نیز در وزن و ارزش به ترتیب ۰.۲ و ۰.۳۵ درصد بوده است که این میزان طی سال ۸۷ به ترتیب ۰.۰۵ و ۰.۳۲ درصد بود.

این آمارها رشد واردات ایران از کشور لبنان و صادرات غیرنفتی ایران به این کشور طی سال ۸۸ نسبت به سال ۸۷ را نشان می‌دهد.

* چین؛ واردات نزولی، صادرات صعودی

از میان پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل نیز کشور چین بیشترین مبادله تجاری با ایران را دارد. سهم این کشور از وزن و ارزش واردات ایران طی سال ۸۸ به ترتیب ۴.۹۰ و ۸.۷۷ درصد بوده است که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۵.۵۳ و ۸.۸۲ درصد بود.

میزان صادرات غیر نفتی ایران به کشور چین نیز به ترتیب ۳۵.۲۷ درصد و ۱۴.۶۶ درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران طی سال ۸۸ سهم داشته است. این میزان سهم در سال ۸۷ به ترتیب ۲۶.۷۳ و ۱۱.۱۹ درصد بود.

بدین ترتیب این ارقام ‌نشان می‌دهد که هرچند سهم چین از صادرات به ایران کاهش یافته اما سهم صادرات ایران به چین رشد داشته است. این دقیقا برخلاف روند رابطه تجاری ایران با کشورهای برزیل و ترکیه است.

* فرانسه، انگلیس و روسیه؛ روند تجارت نزولی است

کشور فرانسه نیز از واردات ایران ۰.۳۲ درصد در وزن و ۳.۰۴ درصد در ارزش کل واردات ایران طی سال ۸۸ سهم داشته که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۱.۰۲ و ۳.۵۵ درصد بود.

میزان سهم صادرات غیرنفتی ایران طی سال ۸۸ به کشور فرانسه از کل صادرات غیرنفتی ایران طی این سال، نیز از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۰.۰۸ و ۰.۲۵ درصد بوده که این میزان‌ها در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۲۶ و ۰.۳۵ درصد بود. این آمارها حاکی از کاهش سهم واردات و صادرات فرانسه است.
کشور انگلستان نیز از واردات ایران طی سال ۸۸ معادل ۵.۶۵ درصد وزنی و ۳.۰۷ درصد ارزشی سهم داشته که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۵.۶۱ و ۳.۶۴ درصد بود.
میزان سهم صادرات غیرنفتی ایران به کشور انگلستان از کل این صادرات ایران طی سال ۸۸ نیز در وزن و ارزش به ترتیب ۰.۰۶ و ۰.۲۰ درصد بود که این ارقام در سال ۸۷ معادل ۰.۲۶ و ۰.۳۲ درصد بود. کاهش سهم واردات و صادرات انگلستان نیز در این آمارها مشاهده می‌شود.
کشور روسیه نیز ۳.۰۴ درصد وزنی و ۱.۸۲ درصد ارزشی از واردات ایران طی سال ۸۸ سهم داشته است. این میزان سهم در سال ۸۷ به ترتیب ۳.۷۲ و ۲.۵۱ درصد بود.
میزان سهم صادرات غیرنفتی ایران به کشور روسیه نیز از کل صادرات غیر نفتی ایران طی سال ۸۸ از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۰.۴۳ و ۱.۵۶ درصد بوده که این ارقام در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۶۱ و ۱.۹۵ درصد بود.
بدین ترتیب سهم تجارت روسیه از تجارت ایران در سال ۸۸ نسبت به سال ۸۷ کاهش یافته است.

* آمریکا؛ واردات نزولی، صادرات صعودی

آخرین کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل هم آمریکاست که ۰.۳۲ درصد وزنی و ۰.۴۰ درصد ارزشی از کل واردات ایران طی سال ۸۸ سهم داشته و این میزان در سال ۸۷ از نظر وزن و ارزش به ترییب ۲.۰۹ و ۱.۰۱ درصد بود.
میزان سهم صادرات غیرنفتی ایران به آمریکا از کل این بخش صادرات ایران طی سال ۸۸ نیز از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۰.۰۱ و ۰.۴۵ درصد بوده که این میزان در سال ۸۷ به ترتیب ۰.۰۱ و ۰.۳۶ درصد بود.
بنابراین هرچند میزان سهم کشور آمریکا از واردات ایران کاهش یافته اما میزان سهم صادرات غیرنفتی ایران به این کشور از مجموع کل صادرات غیرنفتی ایران رشد داشته است.
براساس اين ارقام اعلام شده، ميتوان به روند كاهشي سهم واردات تحريمكنندگان ايران از كل واردات ايران و روند افزايشي سهم صادرات غيرنفتي ايران به اين كشورها پيبرد.