آلزایمر شایع ترین نوع دمانس "زوال عقل در سنین پیری" است. در این بیماری تحلیل رفتن و کاهش تدریجی بافت مغز باعث زوال عملکرد و توانایی عقلانی می شود. آلزایمر با توانایی فکر کردن، استدلال و ارتباط اجتماعی فرد رابطه دارد و می تواند منجر به ناتوانی او در مراقبت از خود شود.

به گزارش افکار به نقل از مهر، دکتر مریم نوروزیان، دانشیار بیماریهای مغز و اعصاب با اشاره به شیوع قابل ملاحظه بی‌سوادی و کم سوادی در جامعه سالمندان کشور افزود: با توجه به افزایش سن امید به زندگی و پیر شدن جمعیت طی سالهای آتی، ضرورت برنامه ریزی به منظور پیشگیری و در صورت ابتلا، درمان بیماری فراموشی(دمانس) با توجه به فشار سنگین بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی این بیماری ضروری است.

به گفته نوروزیان، بیماری فراموشی که از آن به زوال عقل نیز یاد می‌شود مجموعه بیماریهایی است که در آنها فرد به تدریج و به طور پیشرونده، تواناییهای عالی مغز را از دست داده و منجر به آسیب در زندگی فردی و اجتماعی بیمار می‌شود.

این دانشیار بیماریهای مغز و اعصاب با اعلام اینکه دمانس بیش از ۱۰۰ علت دارد که ۵۰ تا ۷۰ درصد آن را آلزایمر تشکیل می‌دهد، افزود: بیماری دمانس عموما در سنین بالای ۶۵ سالگی رخ داده و اختلالات حافظه وفراموشی در سنین جوانی به دلیل دیگری بروز می‌کند.

بر اساس مطالعات جهانی در سال ۲۰۰۵ در کل دنیا ۲۴.۵ میلیون نفر به دمانس(فراموشی) مبتلا بوده‌اند که پیش بینی شده این رقم در سال ۲۰۴۰ به ۸۰ میلیون نفر برسد.

آلزایمر بیماری است که ۲ تا ۵ درصد افراد مسن را درگیر می کند و گاهی هم به اشخاص جوانتر حمله می‌ کند.

در واقع، آلزایمر نوعی بیماری ناهمگن از نظر ژنتیکی است که در تمام نژادها دیده می ‌شود. در اکثر موارد آلزایمر در اشخاص مسن و در فاصله زمانی ۸ تا ۲۰ سال به تدریج رشد می ‌کند. قربانی این بیماری ابتدا افت حافظه پیدا می ‌کند و اغلب گم شدن حتی در خانه خود بیمار نیز پیش می ‌آید. به مرور زمان، بیمار جهت ‌یابی خود را به شدت از دست می ‌دهد، اشخاص و حتی اعضای خانواده خود را نمی ‌شناسد، هیجانهای کودکانه نشان می ‌دهد و از عهده نظافت خود و لباس پوشیدن بر نمی‌ آید.

دکتر علیرضا زالی، قائم مقام سازمان نظام پزشکی با اشاره به اینکه هر ۷ ثانیه یک نفر در جهان به آلزایمر مبتلا می شوند، گفت: تعداد مبتلایان به این بیماری در ایران بیش از ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار نفر است.

این متخصص و جراح مغز و اعصاب با تاکید بر اینکه آلزایمر به شدت در سالمندان جامعه رو به افزایش است، تصریح کرد: مطالعات پس از مرگ نشان می دهد بیشترین مبتلایان به این بیماری در دهه های هفتم، هشتم و نهم زندگی خود در اثر آلزایمر فوت کرده اند.

زالی از بالا بودن فشار خون، بالا بودن کلسترول، استرسهای محیطی و فیزیک، تغذیه نامناسب، عدم وجود ویتامینها و اصلاح و سابقه فامیلی به عنوان مهمترین علل ابتلا به آلزایمر نام برد و گفت: افرادی که در خانواده خود بیمار آلزایمری دارند ۵ تا ۷ برابر جمعیت عمومی به این بیماری مبتلا می شوند.

آمار جهانی بروز بیماریهایی همچون آلزایمر در کشورهای در حال توسعه ۶۶ درصد است و این آمارها حاکی از آن است که طبقات پایین تر جامعه تاثیرات منفی بیشتری از این بیماری می گیرند.

معصومه صالحی، مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران از ابتلای بیش از یک میلیون نفر از جمعیت سالمندان کشور به این بیماری در سه دهه آینده خبر داد و گفت: متاسفانه وعده سال گذشته وزیر بهداشت در مورد ایجاد مرکز تحقیقاتی آلزایمر در یکی از دانشگاهها هنوز در حد حرف باقی مانده است.

وی در عین حال از روند حمایتی سازمان بهزیستی اظهار رضایت کرد و افزود: با راه اندازی مرکز تحقیقاتی آلزایمر و دمانس در کشور، بیماران مبتلا به آلزایمر تحت پوشش قرار می گیرند و حمایت می شوند.

دکتر وحید دستجردی، وزیر بهداشت سال گذشته در پیامی به مناسبت روز جهانی آلزایمر از اعلام موافقت خود جهت ایجاد مرکز تحقیقات آلزایمر و دمانس در یکی از دانشگاهها و یا بخش خصوصی خبر داد و ابراز امیدواری کرد که بررسی و گنجاندن این بیماران در پوشش برنامه حمایتی بند ب تبصره ۱۵ به اجرای برنامه‌ای کشوری در این خصوص و در راستای تحقق عدالت سلامت محور منجر شود.

هرچند بالا رفتن سن امید به زندگی، یکی از نتایج ارتقای سطح بهداشت عمومی در جامعه است اما نباید فراموش کنیم که با افزایش جمعیت سالمند کشور، موارد ابتلا به آلزایمر نیز بیشتر شده و همین مسئله می تواند در صورتی که خوب مدیریت نشود، برای جامعه هزینه بر باشد. به طوری که هزینه های دارویی و درمانی فرد مبتلا به آلزایمر در کنار آثار ناگوار اجتماعی ناشی از این بیماری، باعثافزایش هزینه های سنگین مالی و معنوی خواهد شد.

از اینرو لازم است مدیریت بهداشت و سلامت جامعه، با بکار بستن تدابیر و راهکارهای علمی و استفاده از تواناییهای انجمنها و سازمانهای دولتی و غیردولتی، مانع از بروز آسیبهای آلزایمر در کشور شود.