به گزارش افکارنیوز، اما بنزین یارانهای که با نرخ ۷۰۰ تومان به صورت ماهانه به کارت سوخت خودروهای شخصی وارد میشد، خردادماه واریز نشد و رانندگانی که برای سوختگیری به پمپبنزینها مراجعه کرده بودند از عدم شارژ سهمیه سوختشان خبر میدهند این اتفاق که تاکنون پیش نیامده بود باعثشد تا احتمال تکنرخی شدن بنزین قوت بگیرد.
این در حالی است که سهمیه بنزین خودروهای عمومی بامداد روز جمعه به کارتهای سوخت واریز شده است و برخی علت واریز نشدن سهمیه بنزین خودروهای شخصی را تصمیم دولت برای تکنرخی کردن بنزین اعلام کردهاند.
خودروهایی که ابتدای خرداد به جایگاههای سوخت مراجعه کرده بودند، انتظار شارژ سهمیه ۶۰ لیتری بنزین ۷۰۰ تومانی در کارتها سوخت خود را داشتند، و به همین دلیل به دنبال دلیلی برای این موضوع بودند اما مسوولان جایگاهها نیز پاسخی برای سوالشان نداشتند.
سهمیهبندی از کجا آغاز شد؟
پایین بودن قیمت بنزین در کشور منجر به افزایش مصرف و قاچاق آن شده بود و این امر مسوولان را واداشت تا برای مهار این معضل به سهمیهبندی بنزین و کنترل مصرف روی آورند.
سال ۸۶ وضعیت بحرانی مصرف سوخت کشور، دولت را بر آن داشت تا طرح عظیم سهمیهبندی بنزین را راهاندازی کند. اتخاذ سیاستهایی همچون سهمیهبندی در اقتصاد معمولا در شرایطی صورت میگیرد که کشورها با اوضاع بحرانی و غیرعادی مواجه شوند. در کشور ما وضعیت تامین بنزین پس از رشد مصرف افسار گسیخته و واردات بسیار زیاد در شرایط بحرانی قرار گرفته بود و به همین دلیل دولت وقت مجبور به اجرای سیاست سهمیهبندی بنزین شد.
سال ۸۶ زمزمههایی برای اجرای طرح سهمیهبندی بنزین شنیده میشد، طرحی که مردم ایران تجربه سازگاری با آن را نداشتند.
سهمیهبندی سوخت که نخستینبار در دولت نهم با تخصیص ۳۶۰ لیتر فصلی(ماهانه ۱۲۰ لیتر) صورت گرفت در ابتدا زیاد به طبع مردم خوش نیامد و در آغاز این طرح خیابانهای تهران با ترافیک شدید و غیرمعمول مواجه شد به گونهای که تا قبل از آغاز سهمیهبندی مردم از پیر و جوان گالن به دست با مراجعه به پمپ بنزینها در حال تهیه بنزین بودند اما با گذشت زمان مردم با این موضوع کنار آمدند.
اما به تدریج و طی چهار سال از سهمیه ماهانه کاسته شد تا اینکه سهمیه بنزین از ابتدای سال ۱۳۸۹ از ۸۰ لیتر در ماه به ۶۰ لیتر کاهش یافت که نتیجه آن افت مصرف روزانه بنزین از ۷۵ میلیون لیتر به ۶۳ میلیون لیتر در روز بود.
بعد از اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها و با تغییر قیمت بنزین معمولی از ۱۰۰ به ۴۰۰ تومان از آذر سال ۸۹، قیمت بنزین سوپر از ۱۵۰ به ۵۵۰ تومان و قیمت بنزین معمولی آزاد به ۷۰۰ تومان و سوپر به ۸۰۰ تومان رسید. اما در سال ۹۱ با توجه به عدم تغییر در میزان سهمیهها شاهد افزایش مصرف روزانه بنزین بودیم.
در سال ۹۲ تغییری در بهای سوخت ایجاد نشد تا اینکه پس از روی کار آمدن دولت جدید و بعد از اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها قیمت بنزین دوباره سیر صعودی گرفت. با اجرای گام دوم قانون هدفمندکردن یارانهها از اردیبهشتماه سال ۹۳ قیمت هر لیتر بنزین سهمیهای و آزاد تغییر کرد و هر لیتر بنزین سهمیهای از ۴۰۰ تومان به ۷۰۰ و بنزین آزاد نیز از ۷۰۰ تومان به ۱۰۰۰ تومان افزایش پیدا کرد و تا پایان سال ۹۳ ثابت ماند.
اواخر اسفند ۹۳ با اعلام سخنگوی دولت، افزایش قیمت بنزین و سایر سوختهای مصرفی در سال ۹۴ منتفی شد و تا اردیبهشت ماه ۹۴ تغییری در قیمت یا سهمیه بنزین دیده نشد تا اینکه از ابتدای خرداد ماه بدون اطلاع قبلی سهمیه خودروهای شخصی واریز نشد.
سوخت گیری با نرخ آزاد
اکبر نعمتاللهی، مدیر روابط عمومی وزارت نفت دیروز در حاشیه طرح افتتاح سالن کنفرانس ناحیه آبادان شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ضمن اعلام اینکه سهمیه خودروهای شخصی در خردادماه واریز نشده است، گفت: در مورد سهمیه سوخت خودروهای شخصی هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده است اما به احتمال زیاد این سهمیه واریز نمیشود و خودروهای شخصی از این به بعد با نرخ آزاد سوختگیری میکنند.
بیژن حاجمحمدرضا، رییس اتحادیه جایگاهداران سوخت نیز خبر عدم واریز سهمیههای خردادماه به کارتهای سوخت را تایید اما از دلایل این تصمیم ابراز بیاطلاعی کرده است و به گفته وی، دلیل واریز نشدن سهمیههای جدید در کارتهای سوخت خودروهای شخصی به احتمال زیاد تکنرخی شدن سوخت است.
رییس انجمن جایگاهداران سوخت نیز از احتمال عرضه بنزین تکنرخی با قیمت ۱۰۰۰ تومان برای خودروهای شخصی در هفته جاری خبر داد و گفت: با عدم واریز سهمیه خردادماه، فروش بنزین جایگاهها به شدت کاهش یافته است. حاجمحمدرضا درباره آخرین وضعیت جایگاههای سوخت کشور پس از عدم واریز سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی خودروهای شخصی و موتورسیکلتها گفت: وضعیت عمومی جایگاههای سوخت و بنزین در استانهای مختلف کشور آرام بوده و مورد خاصی گزارش نشده است.
بیژن حاجمحمدرضا، رییس انجمن جایگاهداران سوخت سراسر کشور درباره آخرین وضعیت جایگاههای سوخت کشور با اعلام اینکه در شرایط فعلی مردم میتوانند از ذخیره بنزین ۷۰۰ تومانی موجود در کارتهای سوخت بدون محدودیت استفاده کنند، تصریح کرد: علاوه بر این سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی خودروهای عمومی هم بدون تغییر همچون ماههای گذشته واریز شده است. وی همچنین با اشاره به امکان عرضه بنزین آزاد و سوپر با قیمت ۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ تومانی برای خودروهای شخصی در سطح جایگاههای سوخت کشور، بیان کرد: وزارت نفت و دولت میتوانند با استفاده از ظرفیتهای نرمافزاری سامانه هوشمند سوخت
هرگونه تغییر در قیمت یا سهمیههای بنزین خودروهای شخصی را در مدت دو ساعت اعمال کنند.
حاجمحمدرضا، یکی از سناریوهای مصرف به منظور تغییر در سهمیه و قیمت بنزین را عرضه بنزین تکنرخی با قیمت ۱۰۰۰ تومانی عنوان کرد و افزود: بر این اساس، با حذف ادامه تخصیص سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی به خودروهای شخصی، سهمیه بنزین اختصاص نمییابد و قیمت بنزین به صورت تکنرخی عرضه میشود.
رییس انجمن جایگاهداران سوخت کشور با بیان اینکه عرضه تکنرخی بنزین منجر به کاهش چالشها و مشکلات عرضه و توزیع این فرآورده نفتی در سطح کشور خواهد شد، خاطرنشان کرد: تاکنون هیچ یک از مسوولان وزارت نفت و شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران توضیحاتی درباره تغییرات جدید در عرضه قیمت بنزین به جایگاهداران سوخت اعلام نکردهاند.
وی گفت برای این کار با ما مشورتی نشده است و به دلیل اینکه این موضوع برای رانندگان نیز اطلاعرسانی نشده بود، برخی رانندگان به جایگاهداران در این خصوص اعتراض داشتند، درحالی که جایگاهداران نیز خود از این تصمیم بیاطلاع بودند.
واریز سهمیه در دست دولت
شرکت پخش فرآوردههای نفتی که خود را به عنوان مجری تصمیمهای دولت درخصوص پخش فرآوردههای نفتی میداند، اعلام کرده است که واریز سهمیههای هرماهه سوخت بنا به دستور مسوولان دولتی انجام میشود و تاکنون چیزی در خصوص واریز سهمیههای جدید به شرکت پخش ابلاغ نشده است و در این راستا وزارت نفت باید اطلاعرسانی کند.
شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران دستگاه اجرایی است و مجری تصمیمگیریهاست و در سهمیهبندی بنزین و تعیین قیمت آن مسوولیتی ندارد.
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران اظهار کرد: این شرکت تابع مصوبات ابلاغی مجلس شورای اسلامی به هیات وزیران و ابلاغ آنها به دستگاه اجرایی مربوط است.
سیدناصر سجادی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران نیز هفته گذشته در جمع خبرنگاران گفته بود: قیمت و سهمیههای بنزین دست کم تا پایان سالجاری هیچ تغییری نمییابد. در همین حال، اردیبهشتماه سالجاری فیضبخش رییس ستاد مدیریت و حملونقل و سوخت کشور هم با رد هر گونه افزایش یا تغییر در قیمت یا سهمیههای بنزین تاکید کرده بود: هیچ برنامهای برای تغییر سهمیهها و قیمت بنزین فعلا در دستور کار نیست.
سیدناصر سجادی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران در واکنش به احتمال تغییرات جدید بهاری در سهمیه و قیمت بنزین نیمهیارانهای و آزاد عرضهشده به مردم گفته است: پیشبینی میشود تا پایان سالجاری تغییری در سهمیههای بنزین خودروها اعمال نشود.
این موضوع واکنشهای مختلفی در محافل مختلف داشته و دولت با محوریت وزارت نفت، دلیل شارژ نشدن سهمیه بنزین خودروهای شخصی در خردادماه را «در مرحله تصمیمگیری» اعلام کرده است.
در این میان شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران اعلام کرده است: «خودروهای سواری شخصی و موتورسیکلتها در مرحله تصمیمگیری هستند که پس از ابلاغ به این شرکت متعاقبا اعلام خواهد شد.»
هر چند به گفته مسوولان دولتی، برنامهای برای افزایش قیمت بنزین و گازوییل وجود ندارد و نرخی بالاتر از هزار تومان برای بنزین تعیین نخواهد شد.
سامانه هوشمند سوخت مشکلی ندارد
این در حالی است که داود عربعلی، سخنگوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی در این باره که شارژ نشدن سهمیه خودروهای شخصی به سامانه هوشمند سوخت ارتباط دارد یا خیر، گفته است این سامانه با دقت همیشگی فعال است و هیچ مشکلی ندارد.
عربعلی درباره اینکه آیا تغییرات قیمتی بنزین در راه است، گفت: با توجه به توضیحات اخیر مبنی بر ماموریت شرکت ملی پخش(توزیع انواع فرآوردههای نفتی) این شرکت هیچ مسوولیتی در این زمینه ندارد و صرفا به عنوان مجری عمل میکند.
وی همچنین در این باره که شارژ نشدن سهمیه خودروهای شخصی به سامانه هوشمند سوخت ارتباط دارد یا خیر، گفته است این سامانه با دقت همیشگی فعال است و هیچ مشکلی ندارد.
داود عربعلی درباره دلایل عدم واریز سهمیههای بنزین ۷۰۰ تومانی خودروهای شخصی برای خردادماه گفت: شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی به عنوان متولی توزیع و عرضه بنزین، مجری سیاستها و تصمیمگیریهای دولت است.
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران با تاکید بر اینکه سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی خودروهای عمومی و وانتبارها برای خردادماه واریز شده است، در عین حال تصریح کرد: واریز سهمیه بنزین خودروهای شخصی برای خردادماه فعلا در مرحله تصمیمگیری قرار دارد.
این مقام مسوول با رد هرگونه مشکلات فنی سامانه هوشمند سوخت به منظور واریز سهمیههای بنزین خردادماه اظهار دشت: هیچ مشکل فنی در سامانه هوشمند سوخت وجود ندارد و دلیل عدم واریز سهمیه بنزین خودروهای شخصی صرفا به دلیل «تصمیمگیریهای دولتی» است. عربعلی با بیان اینکه مدیرعامل و مسوولان شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی از تصمیمگیری دولت درباره افزایش قیمت بنزین فعلا اطلاعی ندارند، خاطرنشان کرد: تاکنون هیچ صحبتی در مورد تعیین نرخ بنزین به این مجموعه نفتی اعلام نشده است.
دور جدید تغییر قیمت بنزین در دولت تدبیر و امید درحالی کلید میخورد که پیشتر چندین مقام ارشد دولتی همچون بیژن زنگنه وزیر نفت و محمدباقر نوبخت سخنگوی اقتصادی دولت از تثبیت قیمت و سهمیههای بنزین تا اطلاع ثانوی خبر داده و تاکید کرده بودند دولت فعلا هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین یا تغییر سهمیهها ندارد. در صورتی که تکنرخی شدن بنزین صحت داشته باشد، از این به بعد بنزین برای خودروهای شخصی با حذف نرخ سهمیهای، بنزین معمولی و سوپر به ترتیب۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ تومان در هر لیتر فروخته خواهد شد و گازوییل خودروهای شخصی نیز با حذف سهمیهها، ۵۲۵ تومان در هر لیتر خواهد بود.
خداحافظی با بنزین سهمیهای
بنزین به عنوان یکی از مهمترین فرآوردههای نفتی طی سالیان گذشته فراز و نشیبهای زیادی را در دولتهای مختلف تجربه کرده است. بنزینی که در سال ۱۳۵۷ هر لیتر آن به نرخ یک تومان بفروش میرسید و اکنون پس از گذشت ۳۷ سال این رقم به ۷۰۰ تومان قیمت بنزین سهمیهای و ۱۰۰۰ تومان به صورت آزاد رسیده است.