حساب ذخیره ارزی امامزاده نیست!

به گزارشافکارخبر، از یک سو سعید لیلاز به عنوان اقتصاد‌دان با گرایش اقتصاد آزاد، تصور جذب سرمایه گذاری خارجی رادر میان مدت خیال خام توصیف کرد و گفت: سرمایه از موش هم ترسو‌تر است و خارجی‌ها حاضر نیستند در ایران سرمایه گذاری کنند وبهتر است نه از سر اختیار که از سر اجبار شرایط را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم کنیم، ‌از سوی دیگر پروفسور هاشم پسران استاد تمام دانشگاه کمبریج از هزاران کیلومتر آن طرف‌تر و در قالب ویدئو کنفرانس به دولتمردان توصیه کرد به فکر افزایش سرمایه گذاری داخلی و ظرفیت تولید باشند زیرا حتی با برداشتن تحریم‌ها و امکان گسترش تجارت هم باید کالایی برای عرضه داشته باشیم و در گوشه‌ای دیگر از کلانشهر تهران سردار نقدی رئیس سازمان بسیج مستضعفین که این روزها در تلاش است گفتمان اقتصاد مقاومتی را بسط و گسترش دهد، در همایش «اقتصاد مقاومتی و نفوذ استکبار» گفت: سرمایه به جایی می‌رود که سود و امنیت باشد و وقتی شرایط برای تولید داخل فراهم نیست و دولت‌ها در این زمینه بی‌تفاوتند، لذا سرمایه‌های خارجی هم به اینجا نمی‌آیند. بنابر این گزارش در واقع هر دو طیف متفاوت سیاسی و حتی متخصصان بی‌طرف نیز بر این باورند که باید از تولید بخش خصوصی داخلی حمایت کرد و دولت در این باره تلاش جدی کند.


پروفسور هاشم‌پسران، استاد تمام دانشگاه کمبریج بر لزوم درون‌زایی اقتصاد تأکید کرد و گفت: حتی با برداشتن تحریم‌ها و امکان گسترش تجارت باید بتوانیم کالایی تولید کنیم که آن را صادر کنیم.


پسران معروف‌ترین اقتصاددان ایرانی طی ویدئوکنفرانسی در دومین نشست راهبردهای اقتصاد ایران که با حضور دکتر ستاری‌فر رئیس اسبق سازمان برنامه و بودجه و دکتر سعید لیلاز اقتصاددان در محل اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، افزود: اگر ظرفیت تولید نداشته باشیم و امکانات صادرات هم فراهم باشد خود به خود در توسعه و رشد اقتصاد نقشی ندارد. وی افزود: ‌ اقتصاد در اثر تحریم‌ها تعادل خود را از دست داده و اگر نتوانیم نرخ بهره بانکی را کاهش بدهیم، سرمایه‌گذاری رخ نخواهد داد. پسران خاطرنشان کرد: دولت بنا دارد حدود ۵ میلیون دلار اوراق قرضه بفروشد که این موضوع باعثبالا نگه داشتن نرخ واقعی بهره خواهد شد و این مغایر با سرمایه‌گذاری است.


وی با تأکید بر اینکه حتی با برداشتن تحریم‌ها درآمدهای نفتی حدود ۳۰ درصد هم افزایش یابد برای اقتصاد کافی نیست، ‌افزود: دولت باید اجازه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را بدهد و منظور از سرمایه‌گذاری فقط در بخش پتروشیمی و نفت نیست بلکه باید در سایر بخش‌های تولید و خدمات نیز سرمایه‌گذاری صورت بگیرد. وی ادامه داد: خطری که اکنون اقتصاد ایران را تهدید می‌کند، ورود ۲۹ میلیارد دلار پول‌های بلوکه شده به گونه‌ای است که ما را از اصلاحات واقعی در اقتصاد دور می‌کند و دولت خیال کند که اقتصاد خود را با شرایط جدید تطبیق خواهد کرد.


وی با بیان اینکه وابستگی جمعیت پیر به نیروی کار جوان در کشور ما حدود ۴۱ درصد است، ‌گفت: ‌این نسبت در پاکستان بالاتر از ۶۰ درصد است، لذا باید سیاست دولت با شرایط اقتصاد تطبیق پیدا کند. در ادامه سعید لیلاز نیز با بیان اینکه سرمایه‌گذاری خارجی در میان مدت خیال خامی است، ‌گفت: در بهترین شرایطی که ایران با خارج روابط خوبی داشته حجم سرمایه‌گذاری خارجی حدود ۳ میلیارد دلار بوده است. لیلاز خاطرنشان کرد: حتی با وجود سرمایه ۳ میلیاردی هم ۲ درصد نیاز سرمایه‌گذاری را تشکیل می‌دهد، لذا باید به فکر سرمایه‌های داخلی بود. وی با بیان اینکه سرمایه از موش هم ترسو‌تر است، ‌گفت: ‌ هیچ سرمایه‌گذاری در شرایط کنونی برای سرمایه‌گذاری در داخل ایران نخواهد آمد. استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: متأسفانه دولتمردان درک صحیحی از ماهیت و ژرفای معضلات اقتصادی کشور ندارند و نامه چهار وزیر نشان داد که داستان اقتصاد را ازمیانه راه دنبال می‌کنند.
وی با تأکید چند باره مبنی بر اینکه مشکل امروز اقتصاد تقاضاست، ‌گفت: ‌ متوسط مصرف غذایی طی ۱۰ سال اخیر ۲۶ درصد کاهش یافته که بیانگر آن است که دهک‌های چهار به پایین وضعیت معیشتی بغرنجی دارند و هر شهروند براساس آمار رسمی طی ۱۱ روز یک لیتر شیر می‌خورد. وی افزود: رشد ۳۳ درصدی نقدینگی نشان می‌دهد چندان هم سیاست‌های پولی – مالی دولت انقباضی نیست. ‌ما دچار فروپاشی قدرت خرید مردم شده‌ایم و نتیجه آن مصیبتی است که بر سر خودروسازها آمده است. لیلاز خاطرنشان کرد: بحران تقاضای کنونی از بعد از سال ۱۳۴۲ تاکنون بی‌سابقه‌ترین بحران تقاضاست، لذا باید فکری به حال آن کرد. وی با تأکید بر اینکه دوران غرقابی کردن اقتصاد با درآمدهای نفتی برای افزایش نرخ رشد گذشته است، گفت: تنها راه ممکن آزاد‌سازی اقتصاد است و دولت باید اجازه فعالیت بخش خصوصی را بدهد.

حساب ذخیره ارزی امامزاده نیست!
محمد ستاری‌فر نیز گفت: حساب ذخیره ارزی امامزاده نیست، قرار بود حساب ذخیره ارزی همچون خونی در بازار بخش خصوصی توسعه پیدا کند. وی افزود: هم‌اکنون در ایران به اشتباه به دنبال اصلاح پیامدهای اقتصادی هستیم و مهم‌ترین مشکل ما که باید به آن بیشتر توجه کنیم در دو بخش نهادی قانونی و اجرایی است که آن هم با پی‌ریزی گفتمان توسعه در بین رهبران حاکمیت، نظام تدبیر و پی‌ریزی قواعد نهادی با کیفیت لازم محقق خواهد شد.
این استاد دانشگاه گفت: بخش خصوصی اگر قرار باشد هر روز با دولت گفت‌وگو کند، نمی‌تواند توسعه یابد یا حتی بخش خصوصی نامیده شود. وی گفت: توسعه و پیشرفت با نظم و انضباط در حوزه منابع انسانی از دولت‌ها آغاز می‌شود و پس از آن نیازمند منابعی همچون انرژی و ارز است. این اقتصاددان همچنین با اظهار اینکه برنامه توسعه و سند چشم‌انداز از لحاظ کیفیت بهتر از حکمروایی کنونی است، ادعا کرد: ایران با وجود برخورداری از منابعی در حد کشور استرالیا و منابع نفتی در حد عربستان سعودی از توسعه پایدار عقب‌ مانده است.


وی در پایان با بیان اینکه عقلانیت جمعی و سازمانی در ایران ضعیف است، درباره‌ توسعه پایدار اقتصادی مدعی شد: دغدغه‌های سه سده اخیر جوامع بشری در گذار جابه‌جایی قدرت بین دولت و بازار بوده است، از این‌رو تعیین چگونگی رابطه بین نهاد قدرت و مردم بسیار حائز اهمیت است و مادامی که با توسعه بخش خصوصی قدرت دولت را محدود نکنیم به‌ توسعه اقتصادی نخواهیم رسید، چراکه دولت طی ۳۰ سال اخیر همیشه با رکود مواجه بوده و به ناحق صاحب درآمدهای نفتی شده است. بازاری که نگاهش به دولت باشد و نهادهای مدنی نیمه‌جانی از جمله اتاق تهران وجود داشته باشد، نمی‌تواند در توسعه پایدار نقش مؤثری ایفا کند.