به گزارش فارس، ابن سيرين در سال ۳۳ هجري قمري به دنيا آمد و محدث و فقيهي بود كه تا چند سده بعد از مرگش به عنوان خوابگذاری چیرهدست مشهور بود. احتیاط در مسائل شرعى، یك روز در میان روزه گرفتن، شب زندهداری و بردباری از ويژگيهاي او بود و به عنوان الگوی پرهیزگاری و پارسایى به او مينگريستند.
با بررسی گذرا در روایات و آرای ابن سیرین در صحاح شش‌گانه معلوم می‌شود که نویسندگان صحاح، ابن سیرین را فقیهى برجسته مى‌نگریستند و رفتار و گفتارش را حجّت مى‌دانستند اما با ملاحظه‌ای در کتب و نسخه‌های خطى گوناگون در فن خوابگذاری چنین به دست می‌آید که وی هیچ نوشته‌ای در این زمینه یا زمینه‌های دیگر نداشته است و تنها روایت‌های انگشت‌‌شماری از خواب‌گذاری‌های وی در منابع متأخّر آمده است.
البته مسئله خواب می‌تواند دلایل جسمی و روحی متفاوتی داشته باشد اما دین مبین اسلام با دستورالعمل‌هایی ساده مستحبی و کم‌زحمت مانند گفتن ذکر صلوات، گفتن سه بار تسبیحات اربعه، خواندن سه بار سوره توحید، آرامش را به ما ارزانی داشته است.
به بهانه نهم شوال، سالروز وفات «ابن‌سیرین» در سال ۱۱۰ هجری، گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام غلامرضا حیدری ابهری، نویسنده کتاب «خواب و تعبیر» و برگزیده چهارمین جشنواره «کتاب دین» انجام دادیم که مشروح آن از نظر می‌گذرد.
* انواع خواب‌ها را نام ببرید؟ آیا بهادادن به خواب‌ها منشأ عقلایی دارد و می‌توان به آنها اهمیت داد؟
خواب‌ها را می‌توان به لحاظ مختلف منشأ و تعبیرشدن تقسیم کرد.
نمی‌توان گفت که خواب یک امر هیچ و پوچ است و بالاخره یک مسیر هدایت الهی است و اصل خواب برای این است که ایمان مردم به مسئله معاد افزایش پیدا کند تا یک تجربه شخصی از مسئله معاد داشته باشند.
کسی که جسمش در یک مکانی ثابت مانده باشد و به مرگی موقت مبتلا شده است ولی روحش به این طرف و آن طرف مشغول خوردن و آشامیدن و گردش است، مثلا وقتی در خواب غذا می‌خورد، واقعا لذت می‌برد و این یک امر خیالی نیست.
فردی از شوق دیدار دوستش در خواب لذت می‌برد و وقتی که از خواب بلند می‌شود، می‌بیند که از سر شوق حتی گریه کرده است و یا در عالم خواب تمام رنج‌های یک واقعه را تحمل می‌کند.
بنابراین خداوند متعال «خواب» را برای اینکه باور معاد برایمان آسان‌تر شود قرار داده است تا مبادا بیندیشیم تمام کارها بر عهده جسم ماست و در حقیقت جهان دیگری نیز هست و زمانی که انسان از دنیا می‌رود بدنش از بین می‌رود و روحش به برزخ منتقل می‌شود و در آنجا نیز لذت و دردی نیز خواهد بود.
* تعبیر خواب تا چه حدی قابل اعتنا است؟
اصل علم تعبیر خواب یک علم الهی بوده و از هر کسی ساخته نیست، بلکه اولیای طراز اول می‌توانند خواب‌های ما را دقیق تعبیر کنند البته یک سری قوانین و مقرراتی وجود دارد و علمایی هم که در سطح متوسط هستند، می‌توانند نشانه‌هایی را نیز احتمال بدهند.
* چه باید کرد تا خوابی را که دوست داریم ببینیم؟
مردم خودشان را اسیر مسئله خواب و رؤیا نکنند، مثلا امام صادق(ع) این طور نبودند که صبح‌ها در خانه بنشینند و خواب مردم را تعبیر کنند؛ آنقدر مسئله در بیداری وجود دارد و به آنها توجه نمی‌شود که اصلا نوبت به مباحثعالم رؤیا نمی‌رسد.
اگر بخواهیم مسلمان خوبی باشیم باید به مسائلی که در بیداری از ما خواسته‌اند توجه کنیم و چندان خودمان را با رؤیاهایی که می‌بینیم مشغول نکنیم.
گاهی اوقات انسان آرزوها یا نگرانی‌هایش را در خواب می‌بیند که این اصلا تعبیر ندارد؛ گاهی به خاطر یک پرخوری و یا گرسنگی و یا بیماری، یک خواب ویژه‌ای می‌بیند که باز هم تعبیر ندارد.
خواب هم بخشی از وجود ماست اما از نظر شرعی حجیت ندارد و نمی‌توان بر اساس آن احتجاج کرد اما خواب‌دیدن اولیای خدا با خواب خیلی از انسان‌های عادی فرق می‌کند.
یکی از فوائد رؤیا این است که مثلا کسی که دوست عزیزش را از دست داده است و رنجور و غمگین است به واسطه دیدن دوستش در خواب، قلبش تسکین پیدا می‌کند؛ بنابراین عالَم رؤیا یکی از نعمت‌های الهی است که خداوند به ما انسان‌ها داده است.
* آیا با انجام عملی ناشایست یا ارتکاب گناهی در خواب، باید توبه کرد؟
مرحوم آیت‌الله حائری، مؤسس حوزه علمیه قم گفته بود که اگر من در خواب هم نامحرمی را ببینم، چشمم را می‌بندم! زیرا آنقدر پرهیز از گناه برای ایشان ملکه شده بود که حتی در رؤیا هم چشمانش را می‌بست؛ اما اگر کسی در خواب گناهی را مرتکب شد، بر او حرجی نیست و مرتکب گناهی که عقوبت داشته باشد، نشده است.
* آیا مراجعه به کتاب‌های تعبیر خواب را پیشنهاد می‌کنید؟
کتاب مناسبی در این زمینه موجود نیست. زیرا حتی کتاب «ابن سیرین» هم سندیت ندارد و نمی‌توان آن را به این شخص نسبت داد.
ضمن اينكه معبّر يا تعبيركننده بايد با روحيات كسي كه خواب ديده آشنا باشد و از طرفي پيشنهاد بنده اين است كه خواب را خوب تعبير كنيد، زيرا اميد ميآورد و اميد، حقايق را به خوبي رقم ميزند و خيرات را نازل ميكند و اگر كسي خواب بدي را ديده است، صدقه بدهد زيرا صدقهدادن باعث دفع بلا ميشود.
شناسه خبر:
۴۹۱۹۷
انواع خواب‌ها وقابل اعتنا بودنشان
۰
