گروه اجتماعی- باوجودی که پزشکان متعددی در کشور وجدان کاری را سرلوحه انجام امور خود کرده اند اما معدود افرادی هستند که با گرفتن زیر میزی معامله با جان و سلامت بیمار در قبال دریافت پول را رواج داده اند.
به گزارش افکارنیوز، مسوولیت پزشکی را می توان یکی از مهمترین بحث در حوزه مشاغل به شمار آورد زیرا همان طور که گفته شد پزشکان به طور مستقیم با جان و سلامت بیماران سر و کار داشته و هر گونه قصور آنها در انجام وظایف می تواند منجر به فجایع انسانی شود.
پدیده مذموم زیرمیزی چند سالی است که همانند غده ای بدخیم پیکره جامعه پزشکی را مرود حمله قرار داده و سبب شده تا برخی از پزشکان بدون توجه به سوگندشان، حرمت و اخلاق پزشکی را به داوی فراموشی بسپارند.
این در حالی است که وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت و درمان در جامعه باید هرچه سریعتر با این معضل به عنوان یک فساد برخورد کرده و هرچه زودتر این غده بدخیم را ریشه کن کند تا شاید بیماران فارغ از هزینه های گزاف ، تنها به درد خود بیاندیشند.
مسوولیتهای یک پزشک
پزشکان در برابر بیماران چند مسوولیت اصلی برعهده دارند؛ مسوولیت اخلاقی، مسوولیت مدنی که شامل مسوولیت قراردادی و مسوولیت قهری میشود.(مسوولیت قراردادی مربوط به اجرا نکردن مفاد تعهد ناشی از قرارداد است مانند قراردادی که بین بیمار و پزشک و یا بیمار با بیمارستان و یا کلینیک منعقد میشود و مسوولیت قهری مربوط به نظم عمومی است و هرگونه توافق میان طرفین برای از بین بردن آن ممکن نیست.)
مسوولیت کیفری یا جزایی پزشک از جمله دیگر مسوولیت های وی است که پزشک باید مرتکب یکی از این جرایم در قانون شده باشد و در آن صورت شخص مسوول به یکی از مجازاتهای مقرر محکوم می شود و مسوولیت مسوولیت انتظامی یا حرفهای را به عنوان مسوولیت چهارم و یا آخر پزشکان در نظر گرفته اند که پزشکان براساس قراردادهای حرفهای در برابر سازمان نظام پزشکی از آن برخوردارند.
جرایم قابل شکایت کدامند؟
بیمار به خاطر کدامیک از مسوولیتها و تخلفات می تواند از پزشکان شکایت کند؟
1- تخلفات انتظامی پزشکان که مهمترین موارد آن عبارتند از: به کار نبردن حداکثر تلاش ممکن برای معالجه و درمان، سهلانگاری درانجام وظیفه، رعایت نکردن موازین علمی، شرعی و قانونی؛ افشا کردن اسرار و نوع بیماری؛ انجام اعمال خلاف شئون پزشکی؛ جذب بیمار از طریق تبلیغات گمراهکننده و مواردی مانند این.
2-جرایم ناشی از اعمال پزشکی که در این نوع جرایم علاوه بر اینکه مرتکب باید پزشک باشد کاری هم که انجام داده است باید مربوط به امر پزشکی و درمانی باشد. ارتکاب قتل عمد، صدمات بدنی و قتل ترحمآمیز و سقط جنین از مهمترین عناوین مجرمانه ناشی از اعمال پزشکی محسوب میشوند.
برای ثبت شکایت چه کنیم؟
نخستین محل برای شکایت، دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی است که مردم میتوانند برای رسیدگی به مشکلات و پروندههای قضایی خود در رابطه با قصور و تخلفات پزشکی در هر سطحی به آنجا مراجعه کنند و از این طریق میتوانند دیه و خسارات وارد شده را مطالبه کرده و اگر پزشک مرتکب قصور شده باشد مجازات او را هم از دادگاه بخواهند.
دومین راهکاری که قانون برای شکایت از پزشکان در نظر گرفته شورای حل اختلاف (ویژه امور بهداشت) است که رسیدگی و حل و فصل اختلافات اعضای جامعه پزشکی با یکدیگر و همچنین اختلافات جامعه پزشکی با سایر اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی در صورتیکه مبلغ خواسته یا محکوم به کمتر از ۵میلیون تومان باشد و یا در صورتیکه هر دوطرف در خصوص ارجاع پرونده به شورا توافق داشته باشند، در صلاحیت آن است.
سومین مرجعی که در قوانین و مقررات برای این مساله به آن اشاره شده سازمان نظام پزشکی است که تخلفات اداری و انتظامی پزشکان را مورد رسیدگی قرار میدهد و نتیجه آن برخورد انتظامی با پزشک خواهد بود که طیف وسیعی از اقدامات از توبیخ کتبی تا لغو پروانه طبابت به شکل دائمی را در بر میگیرد.
یادتان باشد در تمام این موارد آنچه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است نظریه پزشکی قانونی است و مبنای اکثر احکام صادره نظریه کارشناسی این سازمان خواهد بود.
سامانه 1490
یکی از تخلفاتی که در سال های اخیر بسیار گسترش یافته، گرفتن زیرمیزی از سوی پزشکان است به همین دلیل وزارت بهداشت سامانه تلفنی 1490 را برای دریافت شکایت های مردمی از اخذ زیرمیزی پزشکان در نظر گرفته است.
اعلام برائت پزشک
در بسیاری از موارد و زمانی که پزشکان با یک عمل جراحی و یا اقدام پزشکی دیگری که تا حدودی خطرناک باشد بخواهند بیمار خود را درمان کنند اصلا ریسک آن را خودشان نمیپذیرند و قبل از انجام عمل حتما از خانواده بیمار رضایت میگیرند و احتمال خطرناک بودن اقدام پزشکی را به آنها یادآوری میکنند. البته برای اینکه محکمکاری بیشتری هم انجام شود طبق اوراق خاصی بیمار فرم برائتنامه را برای معافیت پزشک از مسوولیت پر میکند زیرا در حال حاضر جلب رضایت بیمار برای مسوول نبودن پزشک کافی نیست. توضیح اینکه در قانون و برای این مورد خاص میان اخذ برائت و رضایت از بیمار فرق وجود دارد.
اگر میخواهید رضایت بدهید
اگر خدای ناکرده پزشکی مشکلی را برای شما ایجاد کرده است و بعد از طی کلی دردسر به هر دلیل تصمیم دارید رضایت بدهید بدانید که چون این گونه جرام معمولا جنبه خصوصی دارد با اعلام رضایت، شکایت شما به طور کلی رفع میشود.
شکایت های بیدلیل
بد نیست این را نیز بدانید که بعضی از شهروندان فکر میکنند هر گاه مشکلی برای بیمارشان پیش آمد حتما پزشک مقصر بوده است که این اصلا تفکر مناسبی نیست زیرا در اکثریت قریب به اتفاق موارد پزشکان تمام تلاش خود را انجام میدهند و واقعا چارهای برای نجات بیمار وجود نداشته است.
بنابراین باید به این نکته توجه داشته باشید که نزدیک به ۶۰ درصد شکایات طرح شده علیه جامعه پزشکی منجر به تبرئه آنها می شود و به عبارت بهتر حدود دو سوم این شکایات بیاساس است.
قانون و جرایم در نظر گرفته شده برای اخذ زیرمیزی
در برخی موارد میزان جریمه و یا تنبیه و مجازات در نظر گرفته شده با قصور اتفاق افتاه همخوانی و تناسب ندارد.
برای نمونه گاهی برای تخلفی بسیار بزرگ ، جریمه 200 هزار تومانی تعیین شده ، در حالی که میزان جریمه نقدی اخذ زیرمیزی به صراحت در قانون آمده است.
جریمه نقدی به میزان 2 برابر اضافه دریافتی از بیماران و توبیخ کتبی و درج در پرونده برای بار اول ، جریمه نقدی به میزان 5 برابر مبلغ دریافتی و لغو پروانه و توبیخ کتبی و درج در پرونده پزشکی برای تخلف بار دوم و جریمه نقدی به میزان 10 برابر اضافی دریافت و لغو پروانه مسئول فنی و لغو پروانه تاسیس بیمارستان در بار سوم تخلف از جمله جریمه های مقابله با پدیده زیرمیزی است.