دوباره شهر قم شلوغ شد و این بار به مناسبت میلاد امام زمان (ع) از گوشه گوشه و کنار کشور و حتی خارج از کشور به قم آمده بودند تا این روز را در مسجد مقدس جمکران و حرم مطهر حضرت معصومه (س) به شادی و عبادت بپردازند.
استان قم به علت موقعیت مذهبی بودن خود در مناسبتهای مختلف به خصوص مراسمهای مذهبی کشورمان شاهد حضور علاقهمندان به ائمه اطهار و بهنوعی توریسم مذهبی است و چند سالی است که مسئولین استان قم به این فکر افتادهاند که از این فرصت استفاده کنند تا بتوانند از رونق اقتصادی، گردش مالی مناسب و... زائرین بهترین بهره را برای استان ببرند.
اما یکی از ضعفهایی که در این چند سال هنوز مسئولین استان نتوانستهاند برای آن کاری از پیش ببرند حضور دستفروشان در اطراف اماکن مذهبی قم به خصوص حرم مطهر، مسجد جمکران و امامزادگان شاخص قم است که بنا به مناسبتهای مختلف بر تعداد این دستفروشان که متأسفانه اکثر آنها غیربومی قم هم هستند و فقط در اینگونه ایام سروکلهشان از شهرهای دیگر پیدا میشود افزوده میشود.
فارغ از تجمعات شبانهای که این دستفروشان اطراف حرم و مسجد جمکران دارند در اینگونه مراسمها از صبح زود به فراخور حضور زائرین در قم بساط اینگونه دستفروشان در پیادهروهای شهر پهن میشود.
حضور دستفروشان غیربومی باعث آن شده که رونق اقتصادی که مدنظر مسئولین استانی است محقق نشود و کاسبان بومی شهر نیز توانایی رقابت با آنها را در این بازار بدون مشتری و قیمت شکن نداشته باشند و این اتفاق بهنوعی حرکتی ساختارشکن است تا ایجاد گردش مالی برای استان قم.
علاوه بر این در زمانی که مأمورین نظامی، انتظامی و شهرداری قم مأمور تأمین امنیت شهر و بهنوعی ساماندهی زائرین برای استفاده حداکثری آنها از امکانات شهر هستند این دستفروشان با فراغ بالی بیشتر فقط به کسب درآمد بیشتر هستند و خیالشان از برخورد مأموران شهرداری نیز راحت است.
البته حضور این دستفروشان در شهرهای کشورمان به خصوص شهرهای مذهبی مانند مشهد، قم و شیراز بهنوعی دیگر به امری عادی تبدیلشده است ولی این حضور جزء ضربه به سیما و منظر شهری زدن و ایجاد آفت برای فروشندگانی که کرایه و هزینه خرید مغازهها را دادهاند به نظر خاصیت دیگری نداشته باشد.
در این گرانی کرایهها و هزینهها کاسبان قم باید حضور چنین دستفروشانی را نیز تحمل کنند و چون هیچگونه نظارتی هم در برخورد با آنها مشاهده نمیکنند فقط باید نظارهگر فربه شدن عدهای خاص که اکثراً هم غیربومی استان هستند، باشند.
وجود مافیا در این صنف هم از آن دسته مطالب است که پرداختن به آن خالی از لطف نیست و با نگاهی به سن فروشندگان و نوع محصولی که آنها در پیادهروها به مردم عرضه میکند میتوان اینگونه برداشت کرد که عدهای خاص با ساماندهی این افراد و استفاده ابزاری از آنها به خصوص کودکان کار سعی در پر کردن جیب خود هستند.
نمونهای از ساماندهی بودن چنین فروشندگانی را میتوان در بساطهای دستهجمعی و گپ و گفت آنها در هنگام فروش و جلب مشتری مشاهده کرد. با آنکه معضل بیکاری در کشور بیداد میکند ولی آسیب اجتماعی حضور چنین افرادی در جامعه بسیار مضر بار است که از حوصله بیان آن در این مطلب خارج است.
پیشتر هم مسئولین استانی حضور وانتبارها در شهر را -که اتفاقاً آنها هم بیشترشان غیربومی هستند- یک معضل جدی عنوان میکردند که پس از سالها طرح ساماندهی آنها از کمتر از یک ماه پیش در حال اجراست که خوشبختانه تا اینجای کار موفق بوده است.
به نظر پیادهسازی طرح ساماندهی وانتبارها باید این بار برای دستفروشان اطراف اماکن مذهبی قم آغاز شود و با ساماندهی و شناخت سرشاخه های این افراد جلوی یک آسیب جدی به اقتصاد و فرهنگ استان گرفته شود و مطمئناً مسئولین استان قم زیاد بدشان نمیآید با برخورد با اینگونه دستفروشان اسباب رضایت کاسبان شهر خودمان را فراهم کنند.