فرار روحانی از دام خود ساخته

نامزدی «اسحاق جهانگیری» در انتخابات ریاست جمهوری، قدری عجیب و بی سابقه است؛ آنچنانکه در تاریخ سیاسی پس از انقلاب، کمتر مشابهی برای چنین اتفاقی سراغ داریم. در سنوات انتخاباتی، هیچگاه شاهد آن نبوده ایم که در دور دوم یک دولت، همزمان هم رئیس جمهور و هم معاون اولش کاندیدا شده و محصول جدیدی را با عنوان «کاندیدای حمایتی» به بازار انتخابات معرفی کنند.

فارغ از اهداف پنهان این آرایش سیاسی، به نظر می رسد نفس کاندیداتوری معاون اول، خود به خود بخشی از آراء سنتی رئیس جمهور را دچار ریزش کرده و این تلقی را به ذهن مردم منتقل می کند که رئیس جمهور، از حضور مسؤولانه در عرصه مناظره ها، واهمه داشته، برای همین است که یک «یار کمکی» به میدان مسابقه آورده است. این نوع از یارگیری سیاسی، از منظر عموم، نوعی از ضعف پاسخگویی رئیس دولت، تلقی می شود.

اصلا شاید این مسیر، به هیچ عنوان طبق میل و مدیریت رئیس جمهور پیش نرود و هنگام مناظره ها اتفاقات پیش بینی نشده دیگری بیفتد که آراء بیشتری از دکتر حسن روحانی را تلف کرده و او را به سمت شکست سنگین تری سوق دهد.

به عنوان نمونه فرض کنید مجری مناظره، یک سؤال مشترک را اول از رئیس جمهور و بعد از معاونش بپرسد (به ویژه اگر آن سؤال اقتصادی باشد)، آن وقت است که دیگر رئیس جمهور نخواهد توانست پاسخگویی به آن سؤال را به معاونش پاس داده و نوبت پاسخگویی اش را به او تعارف کند؛ اینجاست که برای ذهن کنجکاو مردم، آشکار خواهد شد که رئیس جمهور نمی تواند نسبت به برخی عملکردهای دولت، پاسخ متقن داده و در برخی، تسلط کافی به وضع موجود ندارد!

اینجاست که مخمصه اعتدالیون، جدی تر شده و هواداران دکتر روحانی را در رأی دوباره به دولت حاضر، دچار شک و تردید جدی می نماید. ضمناً به تجربه می دانیم بعد از انصراف جهانگیری به نفع رئیسش، چنین نخواهد بود که تمام آراء او، تام و تمام به سبد رئیس جمهور منتقل شود.

از سوی دیگر معلوم نیست که اگر آقای معاون اول، مبتنی بر بازنمایی اطرافیان، احساس کند که نسبت به رئیس جمهور مستقر، اقبال بیشتری دارد، آیا باز حاضر خواهد شد صحنه انتخابات را ترک کرده و انصراف دهد؟ این ها نگرانی های جدی دولتمردان در فضای انتخابات پیش روست، مضافاً بر آنکه رقبا با دست پر به میدان رقابت شتافته اند و به خوبی به نقاط ضعف دولت، مسلط و آگاهند.

پیش بینی آن است که روزگار سخت تری پیش روی دکتر روحانی است و او حالا باید به این بیندیشد که چگونه باید از این دام خودساخته فرار کند. البته یک راه حل ساده آن است که رئیس جمهور روحانی، شجاعانه و از همین اول و پیش از شروع رقابت ها، از صحنه انتخابات انصراف دهد.