این فعل و انفعالات در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس پس از آن شکل گرفت که یک سال پیش با تصمیم عربستان، امارات و بحرین و همراهی مصر، هم روابط با قطر را قطع کردند و هم مرزهای زمینی، هوایی و دریایی خود را به روی این کشور بستند.
تهدید به حمله نظامی علیه قطر اولین بار نیست که علنی می شود . سال گذشته و تنها دو روز پس از بروز تنش، بسیاری تصور می کردند، دوحه قبل از عید فطر آماج حملات عربستان قرار می گیرد.
همان زمان 'عبدالباری عطوان'، روزنامه نگار مشهور عرب در واکنش به آغاز این تنش نوشت: آن چیزی که هم اکنون در جریان است، 'عملیات محکم خفه کردن' اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دولت قطر بوده و جدا کردن این کشور از جهان عرب و جامعه بین الملل و اعلام جنگ دیپلماتیک و اقتصادی علیه این کشور به عنوان مرحله آخر و جنگ نظامی است.
نشریه 'تایمز' چند ماه بعد از آغاز بحران (شهریورماه) فاش کرد : عربستان و همپیمانانش درصدد آغاز جنگ علیه قطر بودند تا اینکه 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا مداخله کرده و آنها را متقاعد کرد تا این اقدام را انجام ندهند.
بر اساس گزارش تایمز، ترامپ در حالی وارد این بحران شد که این تنش‌ها با تحریم‌های عربستان، امارات، مصر و بحرین علیه قطر و به اتهام حمایت این کشور از تروریسم و افراطی گری آغاز شد و به سمت جنگی منطقه‌ای پیش رفت.
** تهدید سعودی ها واقعیت یا بلوف
اقدامات یکجانبه، ماجراجویانه و بدون فکر سالهای اخیر عربستان در منطقه بسیاری را به این باور رسانده که ریاض تهدیدهای خود علیه قطر را عملی خواهد کرد و دست به اقدام نظامی علیه این کشور خواهد زد.
طرفداران این نظر معتقدند که قطر هم این حساسیت را درک کرده و با توجه به سابقه حمله سال 1992 میلادی، خیلی مایل به کش دادن تنش به ویژه با عربستان نیست و همواره از لزوم گفت وگو با این کشور سخن گفته است .
این عده می گویند: حتی پس از فاش شدن نامه 'سلمان بن عبدالعزیز' شاه سعودی به رییس جمهوری فرانسه، شاهد واکنش جدی از سوی مسئولان قطری نبوده ایم و مقامات این کشور از جمله رییس مجلس، وزیران دفاع و خارجه به بیان جملات کلی مانند این که 'روابط نظامی قطر با سایر کشورها ربطی به دیگران ندارد'، بسنده کرده اند. این مقامات حتی در سخنان خود نامی از عربستان هم نبرده اند.
این گروه اقدامات قطر در یک سال گذشته برای خرید های نظامی متنوع از کشورهای مختلف را در همین راستا ارزیابی می کنند.
قطر از زمان بروز تنش با عربستان، امارات، بحرین و مصر، قراردادهای زیادی برای خرید تسلیحات با کشورهای مختلف امضا کرده که مهمترین آن خرید 10 میلیارد یورویی 12 جنگنده 'رافائل' از فرانسه و 490 خودروی زرهی از شرکت 'نکستر' این کشور بود.
دوحه همچنین قرارداد خرید 24 جنگنده 'تایفون' به ارزش 6 میلیارد دلار با انگلیس و خرید جنگنده های 'اف – 15 ' با آمریکا به ارزش 12 میلیارد دلار و خرید 7 کشتی جنگی با ایتالیا به قیمت 5 میلیارد یورو را امضا کرده است .
خرید 62 تانک نوع 'لیوبار -2 ' و خودروهای زرهی از آلمان به مبلغ 2 میلیارد یورو و خرید تانک، هواپیماهای بدون سرنشین و کشتی های جنگی از ترکیه بخش دیگری از قراردادهای نظامی قطر در یک سال اخیر است .
این کشور آوریل گذشته یک قرارداد خرید سامانه پدافند هوایی از آمریکا به مبلغ 2.5 میلیارد دلار امضا کرد و گفت وگوهایی برای خرید سامانه موشکی 'اس – 400 ' از روسیه را هم آغاز کرده است.
با وجودی که طرفداران آغاز جنگ، دلایل و مستندات خاص خود را برای دفاع از این نظریه دارند، اما با در نظر گرفتن چند نکته می توان پی برد که این جنگ با توجه به شرایط فعلی منطقه، دور از ذهن است .
