عامل قتل خاشقچی همچنان مشاور بن‌سلمان

خاشقچی که از یک سال پیش و بعد از انتقاد از سیاست‌های بن‌سلمان در واشنگتن به تبعید خودخواسته رفته بود، مهر ماه امسال زمانی که برای انجام امور اداری مربوط به ازدواجش به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول ترکیه رفته بود، توسط یک تیم ترور اعزام‌شده از ریاض به قتل رسیده و تکه‌تکه شد.

آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) در گزارشی در مورد این قتل با احتمال «متوسط رو به بالا» برآورد کرده است که شخص ولی‌عهد سعودی دستور قتل خاشقچی را صادر کرده و قطحانی به نمایندگی از وی این عملیات را ترتیب داده است. هرچند دولت آمریکا با هدف حفظ روابط خود با ریاض از طرح اتهام علیه بن‌سلمان خودداری کرده، اما قطحانی و ۷ مقام سعودی دیگر که در این حادثه نقش داشته‌اند را در فهرست تحریم قرار داده است.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، ریاض در برابر فشارهای واشنگتن برای «اقدام قاطع» علیه قحطانی مقاومت کرده است. یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در این مورد گفته است: «به نظر نمی‌رسد که فعالیت‌های سعود القحطانی با محدودیت چندانی روبرو شده باشد.»

قحطانی پیش از قتل خاشچقی دست راست بن‌سلمان به شمار می‌رفت و مرکزی با حضور ۳۰۰۰ نیرو برای تحت فشار قرار دادن معارضین سعودی و تلاش برای بازگرداندن آن‌ها به عربستان تشکیل داده بود. پس از افشای قتل خاشقچی، سلمان پادشاه عربستان او را اخراج کرد، اما به گفته مقام‌های سعودی وی همچنان به صورت غیررسمی مشاور بن‌سلمان است و برخی وظایف پیشین خود از جمله ابلاغ دستورات دربار به روزنامه‌نگاران و هماهنگی دیدارهای بن‌سلمان را بر عهده دارد.

دادستان کل عربستان سعودی تحت فشار رسانه‌ها و کشورهای خارجی تاکنون ۱۰ نفر را رسما به نقش‌آفرینی در قتل خاشقچی متهم کرده، اما قحطانی متهم نشده و صرفا مورد تحقیق قرار گرفته است.

به گفته یک عضو دربار سعودی که از این قضیه مطلع است، بن‌سلمان تلاش کرده تا از قحطانی محافظت کند. وی می‌گوید: «قحطانی ستون‌ فقرات دربار بن‌سلمان بود. او (بن‌سلمان) به وی اطمینان داده که اتفاقی برایش نمی‌افتد و پس از آنکه جنجال خاشقچی فروکش کرد، به کارش بازمی‌گردد.»

بنا بر این گزارش، بن‌سلمان از اینکه پدرش قحطانی را اخراج کرده، خشمگین شده است.

مقام‌های سعودی به وال‌استریت ژورنال گفته‌اند که با وجود آنکه قحطانی ظاهرا ممنوع‌الخروج است، اما وی در امارات عربی متحده دیده شده است. علاوه بر این، ریاض در برابر فشارهای واشنگتن برای تعطیلی مرکز رسانه‌ای تحت نظر قحطانی نیز مقاومت کرده است.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، مقام‌های سعودی پنج نفر را در ردیف اعدام قرار داده‌اند و امیدوارند این موضوع بتواند از فشارها برای تعقیب قحطانی بکاهد. این پنج نفر عبارتند از: «احمد الاسیری» معاون سابق سازمان اطلاعات سعودی، «ماهر مطرب» عضو سابق گارد پادشاهی سعودی، «صلاح الطبیقی» متخصص کالبدشکافی که گفته می‌شود خاشقچی را تکه‌تکه کرده، «مصطفی المدنی» بدل خاشقچی و «سعار الحربی».

یک مقام سعودی در این مورد گفته است: «رژیم سعودی می‌داند که ایالات متحده می‌خواهد شاهد محاکمه قحطانی باشد، اما آن‌ها (سعودی‌ها) امیدوارند که این پنج اسم کافی باشد.»

با این حال، مقام‌های آمریکایی می‌گویند حتی در مورد اینکه این افراد هم اعدام شوند، تردید دارند. یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا با اشاره به روند کند دادرسی به این پرونده در عربستان سعودی‌ها، می‌گوید به نظر می‌رسد ریاض عمدا قصد دارد این روند را طولانی کرده و آن را برای مدت‌ها به تعویق بیاندازد.