غلامحسین رحیمی شعرباف معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نشست خبری ارائه دستاورد‌های پژوهش و فناوری وزارت علوم، اظهار کرد: مهمترین نمونه تحقیقات علمی کشور، مقالات علمی به چاپ رسیده است که نشان از توان بالای محققان ما دارد.
او ادامه داد: رتبه کمی انتشار مقالات را در چند سال اخیر حفظ کرده ایم. ۶۲ هزار مقاله در سال ۹۸ داشته ایم و ۶۵ هزار مقاله در اسکوپوس نمایه شده است.
رحیمی در ادامه با بیان اینکه یکی از اتهامات ما در چند سال اخیر بی کیفیتی مقالات بوده است، اضافه کرد: در ۴ و ۵ سال اخیر بالاترین رشد کیفی مقالات را در سطح جهان داشته ایم. رتبه کشور ما از نظر کیفی که میزان استناد به مقالات است ۱۵ و ۱۶ بوده و برای اولین بار رتبه کمی و کیفی مقالات در سطح بین المللی یکسان شده است که افتخاری برای محققان و دانشمندان کشور محسوب می‌شود.
او در ادامه بیان کرد: کشور ما بین کشورهای اسلامی سه سال پیاپی در زمینه مقالات بین المللی رتبه بالایی داشته است. سهم ایران از کل مقالات دنیا ۲ درصد است در حالی که جمعیت ایران به نسبت جمعیت دنیا یک درصد است.
ارزآوری ۱۰۰ میلیون دلاری شرکت‌های فناور وزارت علوم
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در ادامه بیان کرد: در زمینه تدوین کتاب اصلا جایگاه خوبی نداریم، اما از نظر مقالات بین المللی وضعیت‌مان بهتر است. تولید مقاله نشانه حرکت در مرز‌های دانش و مشارکت ایران در پیشبرد علم جهانی است. ۱۹۵ مرکز رشد در کشور داریم که در این مراکز ۷ هزار شرکت فناور با ۵۴ هزار نفر در حال فعالیت هستند و ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری در یک سال اخیر داشته‌اند. تعداد ایده‌های فناورانه تبدیل شده به محصول بیش از ۲ هزار مورد در دو سال اخیر بوده است.
قرارداد‌های ۲ هزار میلیاردی دانشگاه و صنعت در سال ۹۸
رحیمی در ادامه خاطر نشان کرد: ارتباط دانشگاه‌ها با جامعه و صنعت برنامه بسیار مهمی در وزارت علوم است که در چند سال اخیر رشد شایانی داشته است. تعداد دوره‌های مهارت آموزی افزایش پیدا کرده است و میزان قرارداد‌های سال ۹۸ دانشگاه‌ها با صنایع به ۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.
او در ادامه بیان کرد: سال گذشته ۴۰ میلیون یورو برای تجهیز دانشگاه‌های کشور اختصاص یافت که تا آخر سال حسب نیاز و با توجه به شرایط دانشگاه‌ها توزیع شد. تعداد زیادی از دانشگاه‌ها آزمایشگاه‌های خود را مجهز کردند و زیر ساخت‌های خوبی فراهم شد. در سال ۹۹ نیز این اعتبار در نظر گرفته شد.
سالانه ۲۰ هزار دانشجوی دکتری در کشور دانش آموخته می‌شوند
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم اظهار کرد: در تامین پایگاه‌های اطلاعات علمی کشور مشکل داریم که اعتباراتی برای آن وجود دارد. برنامه‌ی ویژه برای ارتقا و تعالی علوم پایه، علوم انسانی و علوم اسلامی مرتبط با نهاد‌های پژوهشی دارای مجوز از وزارت علوم نیز در نظر گرفته شده است و امیدواریم شاهد رشد شتابانی در این حوزه باشیم. برای گسترش و ملی کردن پذیرش دستیاران پژوهشی و پژوهشگران پسا دکتری در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور برنامه‌هایی داریم. دوره‌های دکتری در کشور از نظر کمی و کیفی رشد کرده و بیش از ۱۰۰ هزار دانشجوی دکتری داریم و هر سال ۲۰ هزار دانشجوی دکتری در کشور دانش آموخته می‌شوند.
رحیمی در ادامه گفت: از این به بعد گسترش کمی بیشتری در دوره‌های دکتری نخواهیم داشت بلکه به ارتقای کیفتی این دوره‌ها توجه می‌کنیم. قابلیت جذب این ۲۰ هزار نفر فارغ التحصیل هر ساله را نداریم و در خوشبینانه‌ترین حالت شاید بتوانیم ۴ هزار از این دانشجویان دکتری را در نهاد‌های دانشگاهی و پژوهشی به عنوان دستیار پژوهشی جذب کنیم. اگر اعتبارات مورد نیاز برای جذب دستیار پژوهشی و یا پژوهشگران دوره پسا دکتری وجود داشته باشد، حدی برای این جذب نخواهیم داشت. داوطلبان خارجی نیز می‌توانند به عنوان پژوهشگر پسا دکتری و دستیار پژوهشی جذب دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های ما شوند.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم ادامه داد: در این چند سال جذب دستیار پژوهشی در تعدادی از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در حد محدود در حال اجرا بود، این روند در سال ۹۹ به برنامه ملی تبدیل شد و به زودی به دانشگاه‌های کشور ابلاغ می‌شود.
رحیمی با بیان اینکه آئین نامه ارتقا استادان امتیاز‌های پژوهشی، باید بالاتر برود اضافه کرد: در زمینه تخلفات علمی، قانونی به تصویب رسیده است. نهاد‌های اصلی علمی کشور مثل دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور کمترین تخلف را دارند. عمدتا در جایی بیشترین تخلفات علمی را داریم که به جذب انبوه دانشجو و دانش آموخته مبادرت می‌کنند بدون اینکه نیروی انسانی و تجهیزات کافی داشته باشیم. اگر تخلفی در یک پایان نامه و رسانه ارشد و دکتری صورت می‌گیرد، اولین فرد استاد راهنما، دومین فرد هیات داوران جلسه دفاع هستند که متوجه تخلف نشدند. بعد از آن نهاد‌هایی هستند که این فرد را در درون خودش جای داده است و در آخر دانشجو است که برای حل این مشکلات باید ساختار سالم بشود.
وزارت علوم مسئول اشتغال زایی فارغ التحصیلان نیست
معاون پژوهش و فناوری بیان کرد: توسعه مراکز رشد و واحد‌های فناور و واحد‌های نوآوری و توسعه پارک‌های علوم و فناوری نوید دهنده تبدیل دانشگاه‌های ما به سمت نسل دوم و سوم است. اشتغال دانشجویی بر عهده وزارت علوم نیست بلکه وزارت علوم باید برنامه‌های را ایجاد کند که توان ورود به بازار کار را داشته باشند. ما کماکان مشکل جذب دانش آموختگان دانشگاهی را داریم.
