وزارت علوم باید برای بازگشت دانشجویان مهاجرت کرده برنامه‌ریزی کند

محمد صادق بیجندی، معاون آموزشی جهاد دانشگاهی اظهار کرد: اعزام دانشجویان ایرانی به خارج از کشور اگر با برنامه ریزی مناسبی صورت بگیرد تاثیر مثبتی بر رشد علم و فناوری کشور خواهد داشت و باعث برقراری ارتباطات متقابل علمی و فرهنگی بین دانشجویان و جامعه می‌شود.

او افزود: از آنجایی که ایران برای اعزام دانشجویان به خارج از کشور هدفمند عمل نکرده است و دانشجویان ایرانی خودشان با گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های دیگر به آنجا مهاجرت می‌کنند، هیچ برنامه‌ای برای بازگشت و برقراری ارتباط منسجم با آنان وجود ندارد. تمام دستاوردهای آن‌ها نصیب کشورهای بیگانه می شود و کشورمان از نظر علم و فناوری عقب می ماند.

بیجندی تصریح کرد: توسط سفارتخانه های کشورمان در سراسر جهان می توانیم از مهارت و دستاوردهای دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج استفاده کنیم، اما در حال حاضر مجموعه و ساختاری که بتواند هدفمند با دانشجویان ایرانی خارج از کشور ارتباط برقرار کند، نداریم و این موضوع ممکن است مشکلات جدی را برای حوزه فناوری کشور به وجود آورد.

معاون آموزشی جهاد دانشگاهی ادامه داد: بسیاری از دانشجویان با استعداد ایرانی برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه‌های برتر دنیا پذیرش گرفته و به آنجا می‌روند. باید بدانیم که به علت رصد نشدن این دانشجویان عالی رتبه مشکلاتی در آینده دانشگاهی و پژوهشی کشور به وجود خواهد آمد و نیروهای ماهر ایرانی را از دست خواهیم داد.

بیجندی درباره راهکار‌های موثر برای بهبود وضعیت مهاجرت دانشجویان ایرانی و استفاده از دستاورد‌های علمی آنان در کشور، گفت: مهم‌ترین راه استفاده از دستاورد‌های دانشجویان ایرانی مقیم خارج استفاده از تجربه‌های موفق کشور‌های دیگر در این حوزه است. کشورهای خارجی برای اعزام دانشجو به خارج امتیاز خاصی قائل نمی‌شوند، اما با تنظیم  برنامه‌های خاص به ویژه بعد از پذیرش فرد از دانشگاه‌های خارجی سعی می‌کنند به شیوه‌های مختلف ارتباط آنان را با دانشگاه‌هایی که مقاطع قبلی را در آن جا خوانده اند، تقویت کنند.

معاون آموزشی جهاد دانشگاهی اضافه کرد: اگر وزارت علوم همه دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی عالی را موظف کند که پذیرش دانشجویان در کشور‌های خارجی را رصد کرده و با برقراری ارتباط موثر با دانشجویان باعث بازگشت به کشور و استفاده از دستاورد‌های علمی آنان شود وضعیت بهتری در این زمینه خواهیم داشت.

بیجندی اظهار کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فعالیت‌هایی را طی چند سال اخیر در زمینه بازگشت دانشجویان ایرانی به کشور انجام داده است، اما باید گفت این اقدامات کافی نبوده و باید منسجم‌تر و هدفمند‌تر عمل کنیم.

معاون آموزشی جهاد دانشگاهی گفت: نیرو‌های توانمند و با استعداد کشور جذب کشور‌های توسعه یافته می‌شوند و این امر باعث خواهد شد در آینده‌ای نزدیک شاهد ایجاد خلاء در زمینه نخبگان علمی باشیم که برای بهبود این وضعیت باید با کمک وزارت علوم برنامه های راهبردی و موثری را ترتیب دهیم.