آیا دارو‌های روانپزشکی بیش از مفید بودن مضر هستند؟

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی ، در سرشماری سال ۲۰۲۰ حدود یک میلیارد نفر در جهان مبتلا به اختلالات روانی هستند. این تعداد زیاد بیماران، بسیاری از محققین را در مورد تأثیرات تجاری سازندگان دارو‌های روان‌پزشکی مورد تردید قرار داده است.

برخی از محققین ادعا می‌کنند که کارآزمایی‌هایی که توسط شرکت‌های دارویی تأمین مالی می‌شود، در مورد اثربخشی دارو‌های روان‌پزشکی عموماً مغرضانه بوده‌اند. از آنجایی که بیماران در کارآزمایی‌ها دارو‌های دیگری مصرف می‌کردند، باید قبل از شروع داروی آزمایشی، آن را متوقف کرده و مرحله ترک را طی کنند، که به نظر می‌رسد سود قابل توجهی داشته باشد.

آن‌ها همچنین معتقدند که مرگ و میر ناشی از خودکشی در کارآزمایی‌های بالینی دارو‌های روانپزشکی گزارش یا ثبت نشده است.

دکتر اسکات کانینگهام، اخیراً یک مطالعه موردی سراسری را در فنلاند در وبسایت MDLinx منتشر کرده است که شامل بیماران اسکیزوفرنی (۱۸ تا ۸۵ سال) با استفاده از داده‌های به دست آمده از ثبت ملی فنلاند بود.

گروه مورد مطالعه شامل ۳۷۵ بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی با تشخیص هماتوم بدخیم بود. با توجه به صحبت‌های روزافزون در جامعه علمی و پزشکی در مورد مضرات دارو‌های روانپزشکی که ممکن است در برخی موارد از فواید آن فراتر رود، نتایج شوکه کننده بود.

این مطالعه به این نتیجه رسیده که درمان طولانی مدت اسکیزوفرنی با کلوزاپین، خطر ابتلا به تومور‌های بدخیم خون (لنفوم و لوسمی) را افزایش می‌دهد.

محققان این مطالعه را با یک توصیه مهم به پایان رساندند: علیرغم اثربخشی بالینی برتر کلوزاپین در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مقاوم به درمان، بیماران باید از عوارض نامطلوب از جمله افزایش وزن، دیابت، میوکاردیت، تشنج‌های صرع و بدخیمی‌های خونی مطلع شوند. 

در این زمینه، وبسایت mad in America از زبان دکتر ناصرغیمی گزارش می‌کند: «در واقع اثربخشی بسیاری از دارو‌های روان‌پزشکی برای بهبود سیر بیماری‌هایی که قرار است آن‌ها را درمان کنند، ثابت نشده است و همچنین ثابت نشده است که همانطور که بسیاری از پزشکان معتقدند از بستری شدن در بیمارستان جلوگیری یا عمر را طولانی می‌کنند.

نصیر غیمی یک روانپزشک برجسته در دانشگاه تافتس و دانشکده پزشکی هاروارد است. این مطالعات به دارو‌های روانپریشی ختم نشد، بلکه دارو‌های ضد افسردگی را نیز شامل شده است.

مطالعه اخیر منتشر شده در سایت تحقیقاتی thebmj به این نتیجه رسیده که تقریباً نیمی از افرادی که دارو‌های ضد افسردگی طولانی مدت مصرف می‌کنند بدون عود قطع می‌شوند. این مطالعه دری را به روی بحثی باز کرد که ممکن است به این زودی پایان نگیرد.

در نهایت، آنچه که بیماران باید انجام دهند، این نیست که از مصرف دارو‌های روانپزشکی خودداری کنند، یا به دستورات روانپزشک پایبند نباشند، بلکه باید با پزشک خود در مورد عوارض آزاردهنده‌ای که احساس می‌کنند صریح باشند و امکان جایگزینی آن‌ها با دارو‌های دیگری که همان اثر را داشته و عوارض جانبی کمتری دارند را با پزشک خود مطرح کنند.

آیا دارو‌های روانپزشکی بیش از مفید بودن مضر هستند؟