آیه حجاب در قرآن از لزوم حجاب‌داشتن زنان سخن می‌گوید.
آیه ۳۱ سوره نور را "آیه حجاب" می‌گویند؛ زیرا خداوند در آن، پوشش را بر زنان واجب کرده است:
(وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن ویحفظن فروجهن ولا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن…)؛ "و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را(از هر نامحرمی) فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش(فرو) اندازند.
متن و ترجمه
آیه ۳۱ سوره نور با نام آیه حجاب شناخته می‌شود. می‌گویند با نزول این آیه، حجاب بر زنان واجب شد.
وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِ‌هِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُ‌وجَهُنَّ وَ لَایبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُیوبِهِنَّ وَ لَایبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ... وَ لَایضْرِ‌بْنَ بِأَرْ‌جُلِهِنَّ لِیعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ
و به زنان با ایمان بگو: «دیدگان خود را [از هر نامحرمی] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند، مگر آنچه که طبعاً از آن پیداست. و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو] اندازند، و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان... آشکار نکنند؛ و پاهای خود را [به‌گونه‌ای به زمین] نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته می‌دارند معلوم گردد.
کاربرد فقهی
در کتاب‌های فقهی، برای بیان وجوب حجاب زنان و برخی احکام آن ازجمله حدود حجاب، به این آیه استناد شده است.به‌باور فقیهان، عبارت «لَایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ»، دلالت بر وجوب حجاب برای زن می‌کند. همچنین به‌گفته برخی از فقیهان شیعه، همچون شیخ انصاری، شهید ثانی و علامه حلی، عبارت «اِلّا ما ظَهَر مِنها» (مگر آنچه پیدا است) صورت و دست‌ها (از مچ به پایین) را از وجوب پوشاندن استثنا می‌کند.
شأن نزول
در خصوص ماجرای نزول این آیه، از جابر بن عبدالله انصاری نقل شده است که روزی، جمعی از زنان، نزد اسماء دختر مُرشده رفته بودند که پوشش مناسبی نداشتند؛ به‌گونه‌ای که خلخال‌ها، گردن و برآمدگی سینه‌هایشان معلوم بود. او از این عمل ناراحت شد و آن‌ها را سرزنش کرد. پس از این، آیه نازل شد. طَبرِسی مفسر قرآن هم در این زمینه نوشته است پیش از نزول این آیه، زنان روسری را طوری بر سر می‌گذاشتند که دنباله آن پشتشان می‌افتاد و ازاین‌رو گردن و سینه آن‌ها معلوم بود.
نکات تفسیری
به‌گفته مفسران، مراد از آشکارنکردن زینت در عبارت «لَایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ»، نشان ندادن اعضایی از بدن است که معمولاً زینت می‌شوند [مانند گوش و گردن]، نه نشان‌دادن زیورآلات به‌تنهایی؛ چون نشان‌دادن زیورآلات به‌تنهایی مثل گوشواره حرام نیست. «خُمُر» هم جمع خِمار، به‌معنای پوششی است که زنان با آن سر خود را می‌پوشانند. در عبارت «وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُیوبِهِنَّ» (باید روسری خود را بر گردن خویش اندازند) دستور داده شده است که زنان روسری‌ها را روی سینه‌هایشان بیندازند تا مو، گوش‌ها و گردنشان معلوم نباشد. تفسیر نورالثقلین در روایتی از امام باقر(ع) در تفسیر این آیه (وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها) سه گونه زینت معرفی شده است ۱- زینت برای مردم مانند: سرمه، انگشتر، دستبند، حنایی که به کف دست مالیده شده است. ۲- زینت برای محارم مانند: گردنبند و زینت های صورت، بازوبند و زینت‌های دست ۳- زینت برای شوهر که تمام بدن است.
پوشش با جلباب
آیه ۵۹ سوره احزاب هم از حجاب سخن گفته است که به آیه «جِلباب» شناخته می‌شود. در آن، از زنان خواسته شده است که خود را با جِلباب بپوشانند.لغت‌شناسان جلباب را لباسی بزرگ‌تر از روسری و کوچک‌تر از رِدا(بالا پوش، عبا) معنا کرده‌اند که زنان بر سرشان می‌گذارند و تا روی سینه‌شان را می‌پوشاند.
