
شامگاه ۱۳ ژوئن، تنها چند ساعت پس از نخستین موج حملات غافلگیرانه و گسترده اسرائیل به ایران، صدای آژیرهای هشدار حمله موشکی در شهر «رمتگن» در حومه تلآویو به صدا درآمدند و ساکنان را به پناهگاهها فراخواندند. تنها دقایقی بعد یک موشک بالستیک ایرانی به این شهر برخورد کرد.
به گزارش فرانس ۲۴، صبح روز بعد، ساکنان خیابان «تیرزه» با صدها متر آوار، ساختمانهای فروریخته و اتومبیلهای درهمکوفته مواجه شدند. همچنین یک زن ۷۴ ساله نیز جان باخته بود.
فرانس ۲۴ در گزارشی تحلیلی به بررسی پیامدهای حملات ایران به اسرائیل پرداخت. به گفته این رسانه فرانسوی اسرائیل از طریق اداره سانسور ارتش این کشور، تلاش کرده است که تقریبا همه این حملات را از دید عموم پنهان کند.
۳۶ حمله تایید شده
حمله موشکی به رمتگان از نخستین حملات ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه به خاک اسرائیل بود. بنابر دادههای اندیشکده مطالعات امنیت ملی اسرائیل، ایران بهرغم حملات گسترده اسرائیل به پایگاههای نظامی جمهوری اسلامی ایران، توانست بیش از ۵۰۰ موشک به سوی اسرائیل پرتاب کند. اگرچه سامانههای پدافند هوایی اسرائیل بیشتر این موشکها را رهگیری کردند، اما، بیش از ۵۰ فروند از آنها به اهداف خود در خاک اسرائیل اصابت کردند.
با این حال، روایتهای ایران و اسرائیل درباره پیامد این حملات کاملا متفاوت هستند. مقامات ایرانی از «موفقیت» سخن گفته و مدعیاند که ۱۶ هدف راهبردی را در اسرائیل مورد اصابت قرار دادهاند. در مقابل، مقامات اسرائیلی تلاش کردهاند خسارات ناشی از حملات ایران را کماهمیت جلوه دهند.
تحلیلگران فرانس ۲۴ با استفاده از دادههای منبعباز و بررسی متقاطع تصاویر آماتور و حرفهای، موفق به شناسایی و مکانیابی ۳۶ محل اصابت موشکهای ایرانی در اسرائیل شده است.
تصاویر تاییدشده نشان میدهند که آسیب به مناطق وسیعی در محلههای مسکونی و نیز اهداف نظامی و راهبردی وارد شده است.
اگرچه در جریان این جنگ ۱۲ روزه، ایران به نسبت اسرائیل متحمل آسیب بیشتری، یافتههای این گزارش نشان میدهد که بسیاری از پیامدهای حملات گسترده ایران به اسرائیل از سوی دولت نتانیاهو سانسور شدهاند. ارتش اسرائیل در جریان این درگیریها به رسانههای داخلی و بینالمللی دستور داد از انتشار تصاویر مربوط به حملات در نزدیکی یا به اهداف نظامی خودداری کنند.
سکوت درباره حملات به اهداف نظامی
تحلیلگران فرانس ۲۴، با کمک تصاویر آماتور منتشرشده در فضای مجازی توانستند برخورد چهار موشک ایرانی را به نزدیکی مناطق نظامی اسرائیل شناسایی کنند.
یک موشک ایرانی در ۱۷ ژوئن به اردوگاه «موشه دایان» در شمال تلآویو و در فاصله چند صد متری مقر موساد برخورد کرد. این اردوگاه سکونتگاه ماموران موساد و یگان ۸۲۰۰، یعنی متخصصان در رهگیری ارتباطات است.
یک ویدئوی آماتور لحظه برخورد موشک را ثبت کرده و تصاویر میدانی منتشرشده در تلگرام نشان میدهند که دستکم یک ساختمان این اردوگاه آسیب دیده است. کاربری این ساختمان مشخص نیست.
این ویدیو همچنین نشان میدهد که سه موشک دیگر به اهداف غیرنظامی در اطراف اردوگاه اصابت کردهاند.
بنابر این گزارش، بهرغم اهمیت راهبردی این محل، هیچ مرجع رسمی و رسانه اسرائیلی یا بینالمللی این حمله را گزارش نکرده است.
همین وضعیت درباره حمله موشکی روز ۱۳ ژوئن ایران به محله «کریا» تلآویو که ساختمان اصلی وزارت دفاع و مقر ستاد کل ارتش اسرائیل در آن قرار دارند، نیز صادق است.
تری اینگست، خبرنگار فاکسنیوز در گزارش خود هنگام پخش زنده گفت که یکی از ساختمانها در این مجموعه هدف حمله موشکی ایران قرار گرفته است، اما بلافاصله مردی به زبان انگلیسی به او گفت «برگرد». دوربین نیز به اجبار جهت خود را تغییر داد و زمین را نشان داد. این ویدئو در کانالهای رسمی فاکسنیوز منتشر نشده اما نسخههایی از آن بهصورت غیررسمی در فضای مجازی همرسانی شدهاند.
تحلیلگران فرانس ۲۴، با بررسی عکسها و ویدئوها دریافتند که این موشک ایرانی به یک برج مسکونی ۳۲ طبقه به اسم «داوینچی» در مجاورت مجموعه نظامی اصابت کرده است.
نحوه پوشش این خبر در رسانههای اسرائیلی و بینالمللی حاکی از سانسور اسرائیل است. اگرچه تصاویر این حمله پیشتر در شبکههای مجازی منتشر شده بود، اما روزنامه هاآرتص تا ۲۹ ژوئن، یعنی دو هفته پس از حمله درباره آن گزارش نداد.
فرانس ۲۴ همچنین با استفاده از دادههای دانشگاه «اورگن» دو حمله دیگر به اهداف نظامی را تایید کرد. بنابر این گزارش یکی از این حملات به پایگاه هوایی «تلنوف» در جنوب شهر «رخووت» در ۲۰ کیلومتری تلآویو و دیگری به اردوگاه «زیپوریت» در شمال «ناصره» انجام شدهاند.
عملیات پالایشگاه «حیفا» متوقف شد
ایران چند بار به زیرساختهای حیاتی انرژی اسرائیل حمله کرد. در شب ۱۴ ژوئن دو موشک ایرانی پالایشگاه نفت در بندر حیفا را هدف قرار دادند. تحلیلگران فرانس ۲۴ با استفاده از تصاویر رسانهها و تصاویر ماهوارهای، محل برخورد این موشکها را تایید و مکانیابی کردند.
مقایسه تصاویر هوایی ساختمان غربی پالایشگاه در تاریخ ۲۱ ژوئن با عکس مشابهی از دسامبر ۲۰۲۴ نشان میدهد که سقف این ساختمان فروریخته و اسکلت آن نمایان شده است.
شرکت «بازان» که بهرهبرداری از پالایشکاه را برعهده دارد، در پی این حملات، فعالیت خود را دوهفته متوقف کرد و به بورس تلآویو اطلاع داد که تا ماه اکتبر به ظرفیت کامل بازنخواهد گشت.
خسارت وارده به این پالایشگاه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار برآورد شده است. همچنین سه نفر از کارکنان آن در اثر آتشسوزی ناشی از حملات، کشته شدند.
خسارت چندمیلیون دلاری به موسسه تحقیقاتی
یک موشک ایرانی روز ۱۴ ژوئن به موسسه علمی «وایزمن» در «رخووت»، یکی از معتبرترین موسسات علمی جهان اصابت کرد. به گزارش آسوشیتدپرس، دو ساختمان این موسسه یعنی آزمایشگاه زیستشناسی و یک ساختمان درحال احداث برای تحقیقات شیمی در این حمله آسیب دیدند. به گزارش تایمز اسرائیل، بیش از ۴۵ آزمایشگاه آسیب دیدند و خسارت وارده صدها میلیون دلار برآورد شده است. تصاویر تاییدشده نشان میدهند که یکی از این ساختمانها کاملا نابود شده است.
مناطق مسکونی ویران شدند
به گزارش فرانس ۲۴، از میان ۳۶ محل اصابت شناسایی شده، ۲۸ مورد اهداف غیرنظامی هستند. اگرچه برخی از موشکهای ایران به دشتها، پارکینگها و سواحل اصابت کردهاند، اما برخی دیگر خسارات قابلتوجهی بهجای گذاشتهاند.
«رخووت» یکی از شهرهایی بود که در این درگیری ۱۲ روزه بهشدت آسیب دید. حملات شب ۱۴ ژوئن ایران به مرکز این شهر منجر به تخریب چند ساختمان شد. تصاویر پهپادی رسانه محلی «نیوز رخووت» وسعت این خسارت را نشان میدهند.
ویدئوهایی که در شبکه اجتماعی تیکتاک منتشر شدهاند نیز نشان میدهند که شیشه ویترین مغازهها و نمای ساختمانها تا شعاع ۲۵۰ متری از محل اصابت موشکهای ایرانی آسیب دیدهاند.
موشکهای ایرانی طی جنگ ۱۲ روزه به چندین منطقه مسکونی در اسرائیل برخورد کردند. اصابت یک موشک در روز ۱۶ ژوئن به پارکینگی در جنوب غربی تلآویو، منجر به تخریب بیشتر ساختمانهای اطراف شد. بنابر بررسیهای این رسانه فرانسوی، خسارات به ساختمانها تا ۳۰۰ متر از محل اصابت گسترش یافته است.
سههزار و ۵۰۰ مجروح، ۴۱ هزار درخواست غرامت
فرزین ندیمی، تحلیلگر موسسه واشنگتن و متخصص امور دفاعی و امنیتی ایران ضمن تایید این که اهداف ایران شامل مناطق مسکونی نیز بوده است، گفت: «ایران در بخشی از عملیات، یا حتی از ابتدا عامدانه مناطق مسکونی را هدف قرار داد. نباید فراموش کنیم که مقامات ایرانی همه اسرائیلیها را دشمن میدانند.
او با طرح این احتمال که شاید این حملات بخشی از راهبرد فشار ایران برای رسیدن به آتشبس بود، گفت: «آنها میدانستند که با هدف قرار دادن مناطق مسکونی، دولت و ارتش اسرائیل را برای موافقت با آتشبس تحت فشار قرار میدهند.»
بنابر گزارش اندیشکده مطالعات امنیت ملی اسرائیل، حدود سههزار و ۵۰۰ اسرائیلی در این درگیری مجروح و نزدیک به ۳۰ نفر کشته شدند. همچنین، بیش از ۴۱ هزار نفر برای دریافت غرامت به سازمان مالیات اسرائیل درخواست دادهاند.
با این حال، این خسارات در مقایسه با آنچه ایران متحمل شد، ناچیز است. بنابر آمار رسمی، در حملات اسرائیل به ایران نزدیک به هزار ایرانی کشته و بیش از چهار هزار و ۷۰۰ نفر مجروح شدند.
همچنین موشه اِلعاد، کارشناس مسائل خاورمیانه روز سهشنبه به در مصاحبهای با روزنامه معاریو مدعی شد که «هزینه بازسازی ایران پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل ممکن است از نیم تریلیون دلار فراتر رود» و این در شرایطی است که اقتصاد ایران تحت فشار تحریمها، فرار سرمایه و بیاعتمادی سرمایهگذاران قرار دارد.
حملات موشکی کور
بخشی از موشکهای ایرانی به مناطق غیرمسکونی مانند جادهها، پارکینگها و مناطق خالی اصابت کردند. بهعنوان نمونه، یکی از موشکها در ۱۴ ژوئن به ساحلی در شهر «طیرهکرمل» و در فاصله دو کیلومتری پایگاه نظامی این شهر اصابت کرد.
برخورد یک موشک ایرانی در روز ۲۰ ژوئن به پارکینگی در شهر «بئرشبع» باعث تخریب ساختمانها و آتشسوزی چند خودرو شد. این محل تنها ۳۰۰ متر از پایگاه نظامی جدید و محل استقرار ستاد فرماندهی جنوبی و یگان سایبری ارتش اسرائیل واقع است.
با توجه به عدم شفافیت ایران درباره اهداف خود، تعیین نیت واقعی دشوار است. آقای ندیمی معتقد است که موشکهایی که چند صد متر با اهداف فاصله داشتهاند، فاقد دقت لازم بودهاند.
در گزارش روزنامه هاآرتص از حمله روز ۱۹ ژوئن ایران به بیمارستان «سوروکا» آمده که ایران ممکن است از راهبرد «ترور موشکی» پیروی کرده باشد.
سانسور شدید مقامات اسرائیلی
به گزارش فرانس ۲۴، تمامی حملات مطرح شده، پیش از این یا به طور کامل و یا دستکم بخش از آن از دید عموم پنهان نگه داشته شده بود.
وظیفه اداره سانسور ارتش اسرائیل جلوگیری از انتشار اطلاعات حساس است و بنابر دستورالعملهای بهروزشده در ماه مه، رسانهها موظف شدند اطلاعات مربوط به «پیامدهای اقدامات دشمن» را پیش از انتشار به این اداره ارائه دهند.
این سیاستها پس از آغاز جنگ ۱۲ روزه تشدید شدند. اداره سانسور ارتش در روز ۱۶ ژوئن طی ابلاغیهای استفاده از پهپاد یا دوربینهای ثابت برای ثبت ویدئو از محلهای اصابت را ممنوع اعلام کرد.
پلیس اسرائیل روز ۱۷ ژوئن خبرنگاران «سازمان رادیو تلویزیون دولتی ترکیه» (TRT) و شبکه «الغد» مصر را در بندر حیفا بازداشت و تجهیزاتشان را ضبط کرد.
اسرائیل در تلاش برای محدودسازی اطلاعات مربوط به تمامی حملات موشکی، سانسور حتی شدیدتری را درباره حملاتی که به اهداف نظامی اصابت کردهاند، اعمال کرده است.
اداره سانسور ارتش اسرائیل در همان ابلاغیه، هرگونه «فیلمبرداری از آسیب در نزدیکی اهداف نظامی» و «ذکر دقیق نشانی محل اصابت» در «مناطق غیرنظامی مجاور تاسیسات امنیتی» را ممنوع اعلام کرد.