سال ۸۹ در حالي به روزهاي پاياني خود نزديك مي شود که فراز و نشيب هاي بسياري را در اين سال شاهد بوديم. در كنار فراز و فرودهاي گوناگون اين سال، معضلاتي موجب بروز اختلال در روند عادي زندگي مردم شد که از جمله آنها مي توان به آلودگي هواي کلانشهرها به خصوص تهران اظاره داشت. اين در حالي است که پس از سپري شدن پاييز، كارشناسان اعلام كردند در آذر ماه امسال حتي يك روز هواي سالم در تهران نداشتيم.

به گزارش موج، خبر آلودگی هوا در روزهای پاییز و زمستان که به طور معمول پدیده وارونگی دما باعثثبات هوای نزدیک به زمین و به طبع آن آلودگی بیشتر هوا می شود، دور از ذهن نیست، اما طی سال جاری از نظر کمی و از نظر کیفی آلودگی هوا بیش از سال های گذشته بود. جدا از بحثپدیده وارونگی دما، علت اصلی این آلودگی را می توان در دو منبع دانست؛ منابع متحرک و ساکن. منابع متحرک مولد آلودگی، خودروهایی هستند که روز به روز به تعداد آنها اضافه می شود. اکثر خوردروهایی که روزانه در خیابان ها تردد می کنند، تولید داخل کشور هستند.

حال این سوال مطرح می شود که تا چه میزان در تولید خودروهای داخلی استانداردهای جهانی زیست محیطی رعایت شده است؟ اگرچه در چند سال اخیر اقدامات خوبی برای جمع آوری خودروهای فرسوده و همچنین الزام معاینه فنی خودروها انجام شده، اما کافی نیست، چرا که هنوز بخشی از خودروهایی که در خیابان های شهر تردد می کنند چندین برابر استانداردها آلودگی تولید می کنند. بخش اعظمی از آلودگی هوا ناشی از منابع ساکن است. کارخانجات و کارگاه های صنعتی داخل و اطراف شهرها را می توان منابع ساکنی نامید که پیوسته در حال تولید آلاینده های جوی هستند.

بارزترین نمونه آن را در شهر تهران شاهد هستیم. حال سوال اینجا است چرا در کنار کلانشهر تهران مجوز ساخت کارگاههای صنعتی صادر شده آیا نقش فزاینده تولید آلاینده های این کارگاه ها در بروز آلودگی هوا در تهران از نگاه کارشناسان پنهان مانده است؟ آیا بعد از سپری شدن بحران آلودگی هوا در پاییز امسال چاره ای برای جمع آوری و انتقال این کارگاهها اندیشیده شده است؟ مشکل دیگری که در چند سال اخیر هر از گاهی زندگی روزمره را مختل می کند، وجود ذرات ریز گرد و غبار در هوا است. شهرهای غربی و جنوب غرب ایران بیشتر از سایر نقاط کشور با این مشکل مواجه هستند ولی گاه حجم ذرات ریز در هوا آنقدر زیاد است که به پایتخت و شهرهای مرکزی نیز می رسد. به نظر می رسد این مشکل از آنجا ناشی می شود که بیابان های عراق و عربستان که با وزیدن بادی ذرات ریز آن به سمت مرزهای ایران حرکت می کند، نیاز به ثبات خاک و مالچ پاشی دارند. آیا نمی شود با رایزنی هایی با کشورهای مربوطه این مشکل را حل کرد؟ معضل آلودگی هوا را می توان یکی از بزرگترین مشکلات امروزه تهران و کلانشهرهای دیگر کشور دانست. چرا که نه تنها برای سلامت مردم خطرات مهلک و غیرقابل جبران دارد بلکه بر زندگی اجتماعی و به طبع آن بر جریان اقتصادی جامعه نیز ضرر می رساند.

برای جلوگیری از بروز این مشکلات باید نکاتی را سرلوحه تصمیم گیری ها قرار داد و بر مبنای آن برنامه ریزی کرد:
۱. تعطیل شدن کارگاه های مولد آلودگی در داخل و اطراف شهرها و انتقال آنها به مکانی دور از محل زندگی مردم
۲. خارج کردن تمامی خودروهای فرسوده و دودزا از چرخه تردد
۳. رعایت استانداردهای جهانی در تولید انواع خودروهای داخلی
۴. الزام بیشتر صاحبان خودروها به انجام معاینه فنی و تنظیم موتور و فرهنگ سازی در راستای تبیین لزوم این امر
۵. بهبود و ارتقای روزانه ظرفیت حمل و نقل عمومی متناسب با رشد جمعیت و فرهنگسازی در راستای استفاده از حمل و نقل عمومی به جای خودروی شخصی
۶. رایزنی با کشورهای همسایه برای مالچ پاشی بیابانهای نزدیک به مرزهای ایران برای جلوگیری از وقوع پدیده گرد و غبار
۷.ايجاد فضاي سبز، درختكاري و ايجاد جنگلهاي مصنوعي در اطراف كلانشهرها در كل مهمترين راهكار براي رسيدن به هواي پاك، همكاري تك تك ما براي جلوگيري از آلودگي بيشتر هوا و همتي مضاعف براي جبران خسارت هاي گذشته است.