۸ سال تناقض گویی در آمار توریسم ورودی

به گزارشافکارنیوز،در سالهای آغاز دولت نهم و ورود رحیم مشایی به سازمان میراثفرهنگی، آماری از گردشگران ورودی به کشور اعلام شد که از همان ابتدای مبنای آن برای کارشناسان و فعالان این صنعت مبهم بود به همین دلیل زمانی که اعلام شد تعداد گردشگران ورودی به ایران در سال ۸۴ یک میلیون و ۱۶۲ هزار و ۱۴ نفر است، عده ای مخالفت کردند و گفتند چطور می شود که هتلداران و دفاتر خدمات مسافرتی از وضعیت ورود گردشگران ناراضی هستند اما این سازمان اعلام می کند، یک میلیون گردشگر خارجی به ایران آمده است؟

با وجود گذشت هشت سال از آن زمان، این روند همچنان ادامه دارد و هر سال آماری که از تعداد گردشگران خارجی توسط این سازمان اعلام می شود مورد انتقاد قرار می گیرد از سوی دیگر برخی از صحبت ها و نقل قولها توسط متولیان گردشگری در سازمان میراثفرهنگی زمینه را برای دامن زدن به این انتقادات بیشتر می کند. به عنوان مثال در بسیاری از اوقات معاونان گردشگری این سازمان اگرچه ادعا می کردند که آمارشان بسیار دقیق است و یکان این عدد میلیونی را نیز اعلام می کردند اما در مصاحبه های دیگرشان این اعداد را تغییر می دادند.

به عنوان مثال اسفند ماه سال ۸۹ شهباز یزدانی معاون وقت گردشگری اعلام کرد که در سال ۸۸ دو میلیون و ۵۹۰ هزار گردشگر خارجی به ایران آمدند اما در فروردین ماه گفت: در این مدت دو میلیون و ۲۷۲ هزار و ۵۷۵ نفر گردشگر ورودی به ایران داشته ایم.

حتی تناقض گویی و اصرار بر شمارش گردشگر آخر سال، امسال هم تکرار و در همایشی که نوروز ۹۲ برگزار شد، محمدشریف ملک زاده که اکنون ریاست سازمان میراثفرهنگی را بر عهده دارد، اعلام کرد تعداد ورود گردشگران خارجی در سال ۹۱، سه میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده است اما منوچهر جهانیان، معاون گردشگری وی، چند روز بعد آمار سه میلیون و ۷۲۹ هزار نفری را بیان کرد.

با این حال در طول هشت سال اخیر، هفت نفر از جمله شهباز یزدانی، رضا موسوی، محمدشریف ملک زاده، منوچهر جهانیان، حسین فاضلی، دهقانان، علیرضا عامری برای پست معاونت گردشگری انتخاب شدند و اگر عمر مدیریتی آنها اجازه می داد می توانستند آمار گردشگری سالیانه را ارائه کنند بدون توضیح چگونگی به دست آوردن این آمار از مراجع رسمی.

در هر حال طبق آنچه سازمان ارائه کرده است، در سال ۸۵، یک‌ میلیون و ۸۱۶ هزار و ۹۰۵ نفر، در سال ۸۶، یک‌ میلیون و ۹۲۵ هزار و ۱۹۲ نفر، سال ۸۷، دو میلیون و ۳۵ هزار و ۵۱۸ نفر، سال ۸۸، دو میلیون و ۲۷۶ هزار و ۵۷۵ نفر، سال ۸۹، سه میلیون و ۱۲۱ هزار و ۲۸۲ نفر، سال۹۰، سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و در سال ۹۱، سه میلیون و ۷۲۹ هزار نفر به ایران آمدند.

این آمارها نشان می دهد که تقریبا سالی ۴۰۰ هزار نفر به صورت میانگین بر آمار گردشگران سالهای قبل اضافه شده است. به این معنا که تمام برنامه ریزی های سازمان میراثفرهنگی در بحثجذب توریست خارجی منجر به رشد تنها چهارصد هزار نفر در هر سال شده است البته با این فرض که همه این افراد گردشگر باشند.



آمار گردشگران خارجی بسیاری از اوقات با آمار مسافران ترکیب و ارائه می شود. همچنین سازمانهایی از جمله، گمرک، نیروی انتظامی، امور اتباع و … که برای بدست آوردن آمار به سازمان میراثفرهنگی کمک می کنند هر یک تعاریف جداگانه ای برای گردشگر دارند و بسیاری از آنها مسافر را همان گردشگر می دانند. با این حال طبق گفته، اردشیر اروجی، کارشناس اسبق آمار و برنامه ریزی سازمان میراثفرهنگی، در حال حاضر آمار گمرک از تمامی سازمانهای موثق تر است. به همین دلیل بررسی آمار یکی از سالهای اخیر نشان می دهد که تراز خروج گردشگران ایران از ورود گردشگرانی خارجی بسیار بالاتر است.

ترغیب گردشگران ایرانی برای سفر به خارج از کشور بیشتر از جذب گردشگران خارجی در دستور کار این سازمان قرار دارد به نحوی که از سه هزار و ۵۰۰ آژانس موجود در کشور تنها ۵۰ آژانس در بحثتورهای ورودی فعالیت می کنند و جوایز صادراتی در نظر گرفته شده برای ترغیب به ورود گردشگر برای آژانسها کارساز نبوده است.

به عنوان نمونه، مسافران ایرانی خارج شده از کشور در سال ۱۳۸۷ از سوی گمرک ۶٫۱۹۶٫۳۷۱ نفر اعلام شده که نسبت به سال قبل از رشد ۱۴ درصد برخوردار بوده حال اگر ضریب تبدیل مسافر به گردشگر را در آن اعمال کنیم؛ برآورد می‌شود: در سال ۱۳۸۷ حدود ۵٫۵۷۶٫۷۳۴ نفر گردشگر ایرانی از کشور خارج شده اند در مقابل سازمان میراثفرهنگی اعلام کرده بود که سال ۸۷ دو میلیون و ۳۵ هزار نفر گردشگر خارجی وارد ایران شده اند. به عبارت دیگر تقریبا تعداد گردشگران خروجی نسبت به گردشگران ورودی دو برابر بوده است.

تحلیل این آمار حاکی از آن است که نه تنها در جذب گردشگری خارجی موفقیت چندانی بدست نیامده بلکه تمایل مردم ایران برای سفر به خارج از کشور بسیار بیشتر از تبلیغ برای ورود گردشگران خارجی است. چرا که اکنون تنها نیم نگاهی به تبلیغات تورهای گردشگری نشان می دهد که کشورهای همسایه نه تنها در نشریات ملی بلکه در بیلبوردهای سطح شهرهای ایران نیز تبلیغ جاذبه های کشورشان را کرده اند اما ایران چنین راهکارهایی را در همان کشورها دنبال نکرده است به همین دلیل است که روند ورود گردشگران خارجی به ایران لاکپشت وار حرکت می کند!