گزارشی مستند از وضعیت محیط‌زیست طی ۱۰۰ روز

به گزارشافکارنیوز،معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط‌زیست در مراسم گرامیداشت بیست‌وششمین سالگرد مونترال و روز جهانی ازن ضمن تبریک هفته دفاع مقدس، اظهار داشت: امسال بیست‌وششمین سالگرد انعقاد کنوانسیون وین و پروتکل مونترال و بیست‌وچهارمین سالگرد پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این دو معاهده بین‌المللی است. سالگردهایی از این قبیل که در حوزه حفاظت و بهسازی محیط‌زیست در سطح جهانی و ملی برگزار می‌شود، فرصت مغتنمی است برای تمامی آحاد جامعه تا با گسترش دایره دانش و آگاهی‌های خود و بسط این آگاهی به سایر افراد جامعه و به ویژه نسل جوان عزم خود را پیش از پیش برای نقش‌افرینی در جریان حفظ و حراست از منابع ارزشمند طبیعی و محیط‌زیست کشورمان راسخ‌تر کنند.

وی ادامه داد: روز جهانی «ازن» یکی از مناسبت‌هایی است که سازمان حفاظت محیط‌زیست به عنوان متولی امر اجرای برنامه‌های پروتکل مونترال در کشور هم‌راستا با جامعه جهانی عهده‌دار برگزاری مراسم ویژه‌ای برای این روز است. امروز در این جا گرد هم آمده‌ایم تا در بیست‌وششمین سالگرد انعقاد پروتکل مونترال در زمینه حذف مواد مخرب لایه «ازن» یادآور این موضوع مهم یعنی(حفاظت از لایه ازن) باشیم و با مرور و بازخوانی آنچه تاکنون برای توقف یا کاهش روند تخریب لایه حیاتی ازن انجام دادیم و آنچه باید برای بازیابی خرابی‌ها و ترمیم آن انجام دهیم، دست یکدیگر را فشرده و با شعار بیست‌وششمین سالگرد روز جهانی ازن(نیاز آینده ما جوی سالم و پاک برای ایران) پیمان خود را در عمل تجدید کنیم.

ابتکار افزود: ارزیابی هر عملی باید با در نظر گرفتن بستر و شرایط موجود صورت پذیرد تا بتوان نتیجه‌گیری درست و منصفانه‌ای از محصول و عملکرد نهایی ارائه کرده و تصویری واقعی از نتیجه نهایی مجموعه اقدامات انجام شده را به نمایش گذاشت. توجه به این امر در ارزیابی فرآیند اجرای طرح‌ های حذف و جایگزینی مواد مخرب لایه ازن در کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است چرا که این طرح در شرایطی به روند فعالیت‌های خود ادامه خواهد داد که کشور ما مرحله ویژه‌ای از حیات اقتصادی، فنی، تجاری و روابط بین‌المللی خود را سپری می‌کند.

رئیس‌سازمان محیط‌زیست در ادامه گفت: این موضوع بیش از پیش بر ارزش و اهمیت دستاوردهای حاصله در جریان اجرا و نهادینه‌سازی و بویژه در فرایند انتقال فناوری‌های جدید به صنایع کشور و بومی‌سازی می‌افزاید. مسلما انتقال فناوری‌های جایگزین مناسب به عنوان یک فرایند پیچیده نیازمند تدبیر‌اندیشی، مدیریت دانش‌بنیان منابع و زمان و فراهم بودن امکان تبادل و تجهیزات فناوری است.

ابتکار اظهار داشت: در این جمع اعلام می‌کنم که کشور ما با برخورداری از نیروهای متخصص و مجرب و همکاری‌ تمامی سازمان‌ها و ارگان‌های ذیربط و نهادهای مدنی توانسته و خواهد توانست به این مهم با سربلندی نائل آید و تجربیات موفق خود را در اختیار سایر مجامع بشری قرار دهد.

وی ادامه داد: بنده به عنوان نماینده دولت این فرصت را مغتنم شمرده و لازم می‌دانم این روز بزرگ و موفقیت‌های حاصله را تبریک و از تمامی سازمانها، وزارتخانه‌ها و اصناف و اتحادیه‌ ها و نهادهای مدنی قدردانی کنم. ما دوران نوینی از تلاش و باور را در پیش داریم و به دنبال تحقق حفاظت از محیط زیست به پشتوانه استفاده از توان علمی، فنی، اجتماعی و سازمانهای مردم نهاد و همکاری‌های نزدیک‌تر سایر سازمانها هستیم و افزایش آگاهی‌های عموم مردم در این راه بسیار کلیدی است.

ابتکار افزود: همانطور که مطلع هستید اجرای برنامه‌ها پروتکل مونترال در ایران از برنامه زمانبندی مصوب اعضای پروتکل برای حذف مواد مخرب لایه ازن در گروه‌بندی‌های مختلف آن تبعیت می‌کند و ارکان فعالیت‌ها در سه بخش اصلی، فعالیت‌های مربوط به حذف فیزیکی مواد مخرب لایه ازن و انتقال فناوری‌های جایگزین، سیاست‌گذاری و اعمال قوانین و مقررات کنترلی و برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی همگانی تنظیم و عملیاتی شده است.

رئیس‌سازمان محیط‌زیست گفت: طرح ملی حفاظت از لایه ازن مسئولیت راهبردی و هدایت طرح‌ها و پروژه‌های حذف مواد مخرب لایه ازن و اعمال قوانین کنترلی را با همکاری‌ سایر نهادهای ذی‌ربط به عهده دارد. در سطح سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های کلان ما از حضور و مشارکت فعال اعضاء کمیته ملی ازن بهره‌مند شده‌ایم.

وی در خصوص برنامه‌های آتی، اظهار داشت: از برنامه‌های آتی ما در روند اجرای تعهدات کشور اجرای مصوبه نوزدهمین نشست اعضای پروتکل مونترال و تسریع در حذف هیدروکلرو فلوراکربنها است. این مصوبه، کشورهای مشمول ماده ۵ پروتکل را متعهد می‌کند تا نسبت به کاهش تدریجی واردات، مصرف و حذف آنها طبق برنامه زمانبندی پروتکل اقدام کند. بر این اساس در حال حاضر کشور ایران فاز یک یعنی تثبیت مصرف در سطح سالهای پایه را اعمال کرده است وبعد از این مرحله، کمتر از ۱/۵ سال فرصت داریم تا به گام بعدی از تعهدات خود جامعه عمل بپوشانیم.

ابتکار گفت: این تعهدات صرفا به معنای تعهدی رسمی و قراردادی نیست بلکه تعهدی است که همه ما ایرانیان به عنوان عضوی اثرگذار از جامعه جهانی در قبال نسلهای آینده خود داریم. این بزرگترین و مهمترین پیامی است که همه ما با اعتقاد به اصل ۵۰ قانون اساسی باید خود را موظف به پیروی و تحقق آن بدانیم.

وی افزود: اکنون ما با تصویب برنامه مدیریت حذف هیدروکلرو فلوراکربنها در شصت‌وسومین کمیته اجرایی پروتکل مونترال و آغاز مراحل اجرایی آن با ورود به مرحله‌ای دیگر از تعهداتمان یعنی حذف هیدروکلرو فلوراکربنها روبرو هستیم.

ابتکار اظهار داشت: در برنامه مصوب حذف هیدروکلرو فلوراکربنها در مرحله اول طرح تا سال ۲۰۱۵ با همکاری برنامه عمران ملل متحد، آژانس اجرایی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، سازمان همکاری‌های بین‌المللی آلمان و برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد در بخش‌های مختلف مصرف‌کننده در مجموع حدود ۱۰ درصد(۵۰۰ تن) از مصرف هیدروکلرو فلوراکربنها حذف خواهد شد.

رئیس سازمان محیط‌زیست بیان کرد: از دیگر برنامه‌های سازمان تحت پروتکل مونترال تقویت همکاری بین سازمان‌های ذی‌ربط به منظور کنترل دقیق‌تر و جلوگیری از تجارت غیرقانونی مواد مخرب لایه ازن، تقویت و تحکیم همکاری‌ها بین معاهدات بین‌المللی زیست‌محیطی شامل کنوانسیون بازل، نظارت دقیق‌تر بر اعمال قوانین و مقررات مربوطه و گسترش برنامه‌های اطلاع‌رسانی و آموزشی و تقویت همکاری بین کشورهای منطقه و از جمله کشورهای همسایه است.

وی اظهار داشت: در جریان انتقال فناوری و بویژه انتخاب مواد، اطلاع‌رسانی در خصوص استانداردهای موجود پیش‌بینی تدوین استانداردهای جدید و اعمال سیاست‌گذاری‌های لازم دارای اهمیت بسزایی است بنابراین لازم است با همکاری و مشارکت مستمر گام‌های بلند‌تری در راستای ارتقای سطح توسعه و فناوری پیشرفته و سازگار با محیط‌زیست کشورمان برداریم.

وی اظهار داشت: همانطور که بیش از این اعلام شد یکی از راهبردهای مورد توجه دولت تدبیر و امید بهره‌گیری از دیپلماسی محیط‌زیست است و ما معتقدیم از طریق اجرای الزامات محیط‌زیست و عمل به تعهدات کشورها در قبال معاهدات بین‌المللی زیست‌محیطی همکاری‌های بین ملت‌ها نزدیک‌تر و روابط این کشورها نیز بهبود می‌یابد.

ابتکار اظهار داشت: انتظار داریم با ایجاد هماهنگی‌ها و همکاری‌های بیشتر درون و برون‌سازمانی، ارائه راهکارهای عملی و اجرایی برای تسهیل در اجرای امور محیط‌زیست در همه ابعاد آن، بیان مشکلات و راه‌حل‌های پیشنهادی به طور صریح و شفاف بتوانیم گزارشی مستند از وضعیت محیط‌زیست کشور در دولت تدبیر و امید و به مرحله اجرا درآوریم.

وی ادامه داد: به امید آنکه نسل آتی ما در دهههای اینده سالگرد پروتکل مونترال را به افتخار به تلاشهای پیشینیان خود و در یک طبیعت سالم جشن بگیرند.