جنتی: روحانی از عملکردم راضی است

به گزارشافکارنیوز،علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به تشریح وضعیت فرهنگی کشور پرداخته است که متن کامل این مصاحبه در ادامه می‌آید:

آقای وزیر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید تشکر می‎کنم. شما میراث‎دار فعالیت تعداد زیادی از وزرا هستید. در این سی و پنج سال، وزرایی در این وزارت‎خانه آمدند و رفتند که یک سر آن آقای مهاجرانی بود که قائل به سیاست تساهل وتسامح در حوزه فرهنگی بود و سر دیگر وزرایی بودند که شاید به زعم جناب‎عالی و یا آقای رئیس جمهور، بعضا نگاه‎های امنیتی را در حوزه فرهنگ ترویج می‎دادند. از فعالیت ۳۵ ساله این وزرا چه میراثی به شما رسید وقتی کلید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را تحویل گرفتید؟

- تشکر می‎کنیم از حضور جناب‎عالی و همکاران، بحثفرهنگ یکی از اساسی‎ترین مسائل کشور است و ما هیچ‎گاه فرهنگ را به عنوان مقوله‎ای در کنار سایر مقولات مثل اقتصاد و سیاست نمی‎بینیم. فرهنگ صبغه اصلی همه فعالیت‎های فردی و اجتماعی افراد و شکل‎دهنده گفتار و منش افراد است. با پیروزی انقلاب، طبیعتا انقلاب اسلامی، یک فرهنگ جدیدی را به همراه آورد، مجموعه‎ای از ارزش‎ها که عمدتا برگرفته از ارزش‎های اسلامی بود در کشوری که بیش از پنجاه سال در دوران سلطنت رضا شاه و محمدرضا شاه با فرهنگ خاصی خو گرفته بود. تمام تلاش طاغوت بر این بود که کشور از فرهنگ اصیلش جدا شود و فرهنگ غرب را به عنوان یک فرهنگ توسعه یافته و مترقی بپذیرد. این نگاه پس از انقلاب اسلامی عوض شد. در طول این سال‎ها همه فرهیختگان و مدیران، تلاش زیادی کردند برای این‎که هر کدام به ذوق و سلیقه خودشان ارزش‎های دینی را به نحوی که دریافت کرده بودند تبیین کنند و رشد بدهند. البته باید به این نکته توجه کنیم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با این‎که اسمش وزارت فرهنگ است اما معنایش این نیست که تنها متولی فرهنگ کشور است و در حوزه فرهنگ به معنی عام همه نهادها و مؤسساتی که به یک نوعی کار فرهنگی می‎کنند تأثیرگذارند و حتی شخصیت‎های فرهیخته‎ای که اثر وجودی دارند هم به نوعی تأثیر خودشان را می‎گذارند یعنی تأثیر وزارت آموزش و پرورش در شکل‎دهی به فرهنگ جامعه به هیچ وجه کمتر از وزارت فرهنگ نیست. تأثیر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و حوزه‎های علمیه و سایر نهادها و مؤسسات فرهنگی غیر قابل انکار است.

صدا و سیما

- بله. صدا و سیما که باید گفت نقش اول را در این زمینه دارد. لذا شخصیت‎های دانشگاهی و روحانی هر کدام به نحوی در شکل‎دهی به فرهنگ کشور مؤثرند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک دستگاه حاکمیتی است که می‎تواند در اعمال حاکمیت بسیار نقش داشته باشد. این‎که چه بخش‎هایی را تقویت کند؛ چه بخش‎هایی را تضعیف کند؛ به چه مسائلی بیشتر بها بدهد؛ به چه مسائلی کمتر بها بدهد؛ مهم است. من فکر می‎کنم در طول این دو سه دهه همه کسانی که آمدند در این حوزه فعالیت کردند همه آن‎ها با قوت و ضعف دلشان برای ارزش‎های اسلامی می‎تپید. همه علاقه‎مند بودند ارزش‎هایی را که امام راحل بر آن تاکید داشتند، در اقداماتشان تحقق ببخشند. مقام معظم رهبری در طول ۲۵ سال گذشته در تمام صحبت‎هایی که داشتند راهبردهایی را تعیین کردند که هم برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم برای سایر دستگاه های فرهنگی سرلوحه کار بوده و هر کدام با شدت و ضعف تلاش می‎کردند به آن تحقق ببخشند. بعضی‎ها یک مقداری با قوت بیشتر، بعضی‎ها با ضعف و در مواقعی با اعمال سلیقه شخصی.

قرائت این وزرا از فرهنگ و منویات امام و آقا چقدر با هم تجانس داشته چقدر تشابه داشته؟

نمی‎شود گفت چقدر تشابه داشته است، چون مسائل فرهنگی مسائل بسیار پیچیده‎ای است و بر خلاف برخی مسائل اقتصادی یا فیزیکی که وزیری می‎آید در مقطعی شعاری می‎دهد که مثلا می‎خواهم تورم را پایین بیاورم یا تولید ناخالص داخلی را افزایش بدهم و … گرچه مسائل اقتصادی هم پیچیدگی دارد ولی مسائل فرهنگی چون کیفی است ارزیابی‎اش بسیار مشکل است. همین الان هم که ما در یک جمعی بنشینیم دور هم و با یکدیگر صحبت کنیم راجع به یک مقوله فرهنگی یا بحران فرهنگی که در جامعه داریم ممکن است در بین بیست نفری که نشسته‎ایم بیست نظر مختلف و راه ‎حل متفاوت ارائه شود.

بالاخره در بین همه این نظرات، نظر نهایی را چه کسی می گیرد؟

- اگر شما ملاک را صحبت‎های مقام معظم رهبری می‎دانید بعضی‎ها بیشتر خودشان را ملتزم می‎دیدند، بعضی‎ها کمتر و احیانا راه‎ حل‎های خاص خودشان را عمل می‎کردند ولی من بخش عمده‎اش را به پیچیدگی مقوله فرهنگ مرتبط می‎دانم. من مثالی بزنم فرض کنید یک مسئله‎ای ما در کشور داریم به عنوان مسئله حجاب و عفاف. فکر نمی‎کنم هیچ یک از مسئولان جمهوری اسلامی باشند که نسبت به این مسئله حساسیت نداشته باشند که با مقوله بدحجابی و ناهنجاری‎های اجتماعی باید به نوعی برخورد شود اما این‎که این برخورد چگونه باید باشد هر کسی نظری می‎دهد. یکی می‎گوید باید خیلی محکم و قاطع برخورد کرد. برخی معتقدند بی‎ حجابی یک نوع مقابله با نظام است. برخی معتقدند فقط یک ولنگاری و بی بندباری است. در راه حل‎ها هم همین‎طور اختلاف است. یک نفر ممکن است با شدت عمل برخورد کند و معتقد به بگیر و ببند باشد و این‎که افراد بدحجاب را، در دانشگاه راه ندهیم یا نمره انضباط آنان را کم کنیم. دیگری می‎گوید این راهش نیست، ما باید فرهنگ سازی کنیم. فرد دیگری می‎گوید که ما باید یک ترکیبی از این راه حل‎ها را عمل کنیم. اینها به حساب نوع سلیقه‎ها و برداشت‎هایی است که افراد دارند ولی در یک نقطه مشترک هستند؛ و آن این‎که همه معتقدند که با این ناهنجاری باید به نوعی مقابله کرد.

بالاخره چه کسی مسئولیت فرماندهی این دیدگاه‎های مختلف را دارد؟ چه دیدگاهی نقش نخ تسبیح را دارد که در نهایت این مجموعه عظیم دستگاه‎های فرهنگی یک بازده مشخصی را داشته باشند؟

- این‎که روشن است و من بارها در برنامه‎ها و سخنرانی‎ها و مصاحبه‎هایم اعلام کردم در کشور ما خوشبختانه رهبری معظم انقلاب یک شخصیت فرهنگی هستند و جزء نادر افرادی هستند که در کسوت روحانیت و مرجعیت تا این اندازه آشنایی با مقوله فرهنگ و هنر دارند. من وقتی مطالعه می کنم در طول این ۲۵ سال گذشته و در دوره رهبری ایشان و قبل از آن در دوره ریاست جمهوری، نکاتی که ایشان در رابطه با هنجارها و ناهنجاری‎های جامعه بیان کرده‎اند و یا راه حل‎هایی که ایشان در حوزه سینما، کتاب، هنرهای نمایشی، موسیقی، خطابه ارائه کرده‎اند و فعالیت‎هایی که شخصیت‎های روحانی باید انجام بدهند بسیار گسترده است و خوشبختانه سخنان ایشان عموما ثبت شده و چاپ شده در دسترس است و آن‎چه ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دنبال می‎کنیم همین خط مشی است. یعنی راهبردهایی است که ایشان تعیین کرده‎اند و من از همان ابتدا که بحثوزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد، اول از همه مجموعه‎ی این رهنمودها را جمع کردم که ببینم در این حوزه دیدگاه‎های اساسی ایشان چیست؟ تا آن را تحقق ببخشیم. مثلا در حوزه سینما ایشان در دوره‎های مختلف، مطالبی را متناسب با مخاطبینی که داشتند ارائه کرده‎اند. در همه صحبت‎هایی که ایشان در این دو دهه داشتند یک بار که مجموعه مدیران سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با ایشان ملاقات داشتند، ایشان ۱۸ محور را مطرح کردند در این زمینه و بسیار مشروح و تفصیلی و جزئی به آن پرداختند که ما اصلا در حوزه سینما کجا هستیم و کجا می‎خواهیم برویم و چه روش‎هایی را باید اتخاذ کنیم. کجا را باید تقویت بکنیم چه کسانی را حمایت بکنیم. این سخنان به حوزه سینما ابلاغ شده و ما آن را سرلوحه سازمان سینمایی و همه دستگاه‎های وابسته به آن از انجمن سینمای جوان گرفته تا بنیاد فارابی تا حوزه نظارت و شوراهایی که برای نظارت بر ساخت فیلم و نمایش فیلم قرار داده‎ایم. یا در حوزه کتاب، ایشان بحث‎های مختلفی داشتند به مناسبت‎های مختلفی که پیش می‎آمده یا در ملاقات‎هایی که سالانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با ایشان داشتند راجع به مقوله فرهنگ با تأکید بر فرهنگ وارداتی و چگونگی مقابله با تهاجم فرهنگی و شبیخون فرهنگی مطالبی را بیان می‎فرمودند. توجه به این مباحثسرلوحه کار ما است. منتها آن‎چه وظیفه ماست به عنوان وظیفه حاکمیتی این‎که باید مصادیق این راهبردها را بشناسیم. گاهی ممکن است در مصادیق اختلاف سلیقه باشد، یا اشتباهاتی رخ بدهد مثلا یک فیلمی را مجوز نمایش بدهندکه دقیقا در چهارچوب آن سیاست‎ها نباشد اما جهت‎گیری کلی همان است.

پس شاید بتوان گفت سربازهای فرهنگی خیلی تدابیر فرمانده را درست اجرا نمی کنند؟

- سربازها متفاوتند یکی مهارتش بیشتر است یکی کمتر

آقای وزیر! ما نهادهای متولی در فرهنگ زیاد داریم. سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه هنری، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، صداوسیما، حوزه‎ها و… چرا باید دیدگاه‎های مختلف در رأس هرم هر کدام از این سازمان‎های عریض و طویل حکومتی و اداری باشد که ما برسیم به آن‎جایی که اگر بردار بکشیم هر کدام از این بردارها به یک طرف می‎رود و در نهایت یک برایند مشخصی ندارد که ما بعد از ۳۵ سال بنشینیم این‎جا و بگوییم راه حل یکسانی نیست؟

- شما دارید بحثمن را تایید می‎کنید.

نه من بحثسربازهای فرهنگی را می‎گویم.

- این سربازها اولا باید باید به نوعی انتخاب بشوند که ماهر باشند. ما هم دنبال سرباز نیستیم دنبال ژنرال‎های فرهنگی هستیم. ما تلاش می‎کنیم افراد مناسب و درستی را پیدا کنیم که هر یک در حوزه‎ای که کار را به عهده می‎گیرند توان لازم برای اداره آن کار را داشته باشند. بالاخره هر کسی بر اساس توانایی خودش عمل می‎کند.

در چه دوره‎ای بیشتر این اتفاق افتاده است؟

- من اصلا نمی‎خواهم وارد دوره‎های گذشته شوم. از خودم و آینده و حال باید صحبت کنیم. تلاش ما این بوده که در حوزه‎های مختلف از افرادی استفاده کنیم که اهل آن کار باشند و تخصص کافی داشته باشند و شرایط عمومی از نظر اعتقاد به نظام و التزام عملی به اسلام که از شرایط عامه است را داشته باشند. طبیعتا اگر افراد متخصص و آماده به کار در حوزه فرهنگ وارد شوند، کار بهتر پیش می‎رود. مثل یک پزشکی که ۴۰ سال تجربه دارد و می‎خواهد بیماری را معالجه کند و کسی که تازه فارغ التحصیل شده در حوزه پزشکی نوع رسیدگی این دو به یک بیمار فرق می‎کند. حتی نوع تشخیص بیماری توسط آنان هم فرق می‎کند. این‎که حالا راهبردها مشخص است، فرمانده مشخص است، این‎ها همه سر جای خودش ولی به خاطر پیچیدگی مسائل ممکن است که افراد سلیقه‎های مختلف داشته باشند. همه هم می‎خواهند به یک هدف برسند ولی اگر مهارت‎شان خوب باشد بالاخره بهتر می‎توانند به اهداف مدنظر نزدیک شوند. الان هم آن‎طور که شما فکر می‎کنید تباین فکری در سیاست‎های فرهنگی در مجموعه‎هایی که اشاره کردید نمی‎بینیم که مثلا سازمان تبلیغات اسلامی الان راهی می‎رود که وزارت ارشاد اسلامی صد و هشتاد درجه با آن زاویه داشته باشد! این‎طور نیست.

یعنی همسو است؟

- بله خیلی همسو است. یک مثالی را الآن شما زدید در بحثپزشکی که می‎شود تعمیمش داد. یکی از مسائل ما در حال حاضر قرائت‎هایی است که بعضا بزرگان دینی و انقلابی ما در حوزه فرهنگ داشتند مثلا شهید مطهری و شهید بهشتی و… که متأسفانه برای خیلی از جوانان انقلابی هم الان غریب است. فکر نمی‎کنید مشکل اصلی رها کردن این دیدگاه‎ها و خود ژنرال‎پنداری برخی از ماهاست؟

من نمی‎دانم شما مقصودتان چیست. ولی خود مرحوم مطهری و مرحوم بهشتی و یا هر فرد دیگری مشابه آن‎ها را در نظر بگیریم هر کسی فرزند زمان خودش است، یعنی در شرایطی که آن‎ها بودند یک سری مسائلی که به ذهن‎شان می‎آمده با توجه به برداشتی که از اسلام داشتند بیان می‎کردند. طبیعتا ویژگی آن‎ها این بود که شناخت عمیقی از اسلام داشتند، برخلاف بعضی‎ها که در همان زمان هم شناخت سطحی از اسلام داشتند نسخه‎هایشان با نگاه این بزرگواران متفاوت بود. ولی همان‎ها هم الآن اگر می‎خواستند نسخه‎ای بنویسند ممکن بود که یک نسخه‎ی دیگری را بنویسند؛ برای این‎که شرایط جهانی و داخلی و فرهنگی کشور تفاوت کرده است. به هر صورت افراد به هر میزان که مقوله فرهنگ را خوب بشناسند و با ارزش‎های دینی و اسلامی ما بیشتر آشنایی داشته باشند می‎توانند نسخه‎های بهتری بنویسند. اگر آشنایی آن‎ها اندک باشد یا ناقص باشد طبیعتا راه حل‎هایشان جامع نخواهد بود.

یک نقل قولی را از جناب‎عالی دیدم که گفتید خدمت مقام معظم رهبری رسیدم و به ایشان عرض کردم که تمام وزرای قبلی نتوانستند تمام خواسته‎های شما را در حوزه فرهنگ جامعه عمل بپوشانند و قطعا من هم نمی‎توانم تمام خواسته‎های شما را جامه عمل بپوشانم. می‎خواهم بدانم این قطعیت ناشی از پیچیدگی این حوزه است یا این‎که نه مسائل دیگری است و پاسخ ایشان به شما چه بود؟

- همین جمله من را بعضی‎ها آن‎قدر برداشت غلط کرده بودند، بیان کردند که فلانی گفته ما نمی‎توانیم پاسخگوی توقعات ایشان باشیم در حالی‎که این نبود. بحثما این بود که مطالبات مقام معظم رهبری مطالبات گسترده‎ای است به خصوص از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان یک دستگاه حاکمیتی آن‎قدر گسترده است که هیچ کدام از وزرای قبلی نتوانستند آن را جامه عمل بپوشانند ما هم نمی‎توانیم ولی تلاش‎مان را می‎کنیم. من واقعا معتقدم که کار فرهنگی این‎قدر گسترده است که هیچ کس نمی‎تواند ادعا کند در طول سه یا چها سال می‎تواند یک مرتبه یک انقلاب فرهنگی ایجاد کند و یا یک تغییر اساسی را شکل بدهد.

آقای وزیر، مقام معظم رهبری خوشحال شدند از انتخاب شما به عنوان وزیر ارشاد یا نه؟

باید از خودشان بپرسید.

چون شما خیلی علاقه نداشتید به وزارت ارشاد بروید؟

- انتخاب وزیر فرهنگ با رئیس جمهور است. اما از قبل این سنت بوده که با توجه به عنایتی که مقام معظم رهبری نسبت به مقوله فرهنگ دارند حتما یکی از اعضای کابینه که با ایشان هماهنگ می‎شده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است. به هر صورت این‎که موافقت کرده‎اند من این مسئولیت را برعهده بگیرم قاعدتا لطف و عنایتی از جانب ایشان نسبت به من بوده است.

در سایت‎های منسوب به اصولگراها یک خبری منتشر شد مبنی بر این‎که شما ملاقاتی با مقام معظم رهبری داشته‎اید و ایشان گفته‎اند من به دو دلیل از این‎که شما به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شدید خوشحال شدم یکی این‎که شما فرزند چهره بی‎بدیل انقلاب اسلامی یعنی آیت‎الله شیخ احمد جنتی هستید و دوم این‎که خودتان جزء تحصیلکردگان سطوح عالی فقه و اصول در حوزه‎های علمیه هستید. آیا شما دیدار دیگری با رهبری داشتید؟

- من دو دیدارخصوصی با ایشان داشتم و قریب به این مضامین مطالبی بیان فرمودند ولی تعبیر خوشحال شدم در آن نبود. ولی نسبت به پدرم چنین تعبیری داشتند و نسبت به من هم محبت داشتند که وضع تو با توجه به سوابقت با بقیه فرق می کند. مسائلی را که ایشان فرمودند من هرگز هیچ جایی بیان نکرده‎ام.

این دیدار برای چه صورت گرفت؟ آیا مربوط به فشارهایی بود که به شما وارد می‎شد یا بحثاستفاده از رهنمودهای ایشان بود؟

- نه این ملاقات ها عمدتا در اوایل کار من و در ماه‎های اولیه وزارت بود و هنوز بحثفشارها و حاشیه‎ها مطرح نبود و من بیشتر می‎خواستم دیدگاه‎ها و نظرات ایشان را حضورا دریافت کنم و این‎که دغدغه‎های ایشان در چه حوزه‎هایی است.

ممیزی‎ها را هم اشاره می‎کنید؟ چه فرقی کرده این ممیزی‎ها با دوره قبل؟

- از نظر ممیزی هیچ فرقی نکرده همان کاری که در گذشته طبق قانون انجام می‎شده است همان کار الآن هم انجام می‎شود منتها ممیزها تغییر کرده‎اند. بنابراین فضای خیلی خوبی در این حوزه ایجاد شده است. در سایر حوزه‎ها مثل حوزه سینمایی هم تلاش‎های خوبی صورت گرفته است. در طول دو سه دهه گذشته نیروهای خوبی به صحنه آمدند و کار یاد گرفتند و فیلم سازان خوبی تربیت شدند و در حوزه‎های دیگر هم افراد خوبی رشد کردند ولی تا رسیدن به آن هدف مطلوبی که ما مدنظرمان هست در حوزه سینما و در حوزه‎های نمایشی خیلی فاصله داریم و خیلی باید تلاش کنیم.

آقای وزیر! گفته بودید من نمی‎گذارم هیچ فیلمی توقیف شود، درست است؟

- نه من چنین چیزی نگفتم. آن‎چه من گفته‎ام این بود که ما در صدور مجوزها دقت لازم را می‎کنیم ولی وقتی مجوز صادر شد دیگر پای آن می‎ایستیم.

جایی گفته بودید آماده‎ایم به جز امور حاکمیتی فرهنگ، تمام امور را به بخش خصوصی واگذار کنیم یکی هم بحثفیلترینگ بود. مثلا فیس بوک و سایر شبکه‎های اجتماعی که گفته بودید این‎ها موانعی بود که به مرور حل می‎شوند. آیا واگذاری‎ها انجام شد. بحث‎های فیلترینگ در چه مراحلی است؟

- بحثواگذاری، یکی از سیاست‎های کلی دولت است و در دولت‎های قبل هم‎ مطرح بوده است. بافت انسانی موجود در دولت مجموعه‎ا‎ی متورم و ناکارآمد است. من فکر می‎کنم کمتر کشور توسعه یافته‎ای در دنیا پیدا کنید که در دستگاه دولتی این همه نیرو جمع کرده باشد. ما الان حدود سه میلیون کارمند داریم. در همین هفت یا هشت ساله گذشته حدود هشت‎صد هزار نفر نیرو جذب شده در سیستم اداری ما. این دولت با این تورم نیرو مانند یک هیکل سست و ناکارآمد است و برای چابک‎سازی آن حتما باید اقدام کرد و بارش را کم نمود مثل آدم چاقی که وزن صد کیلویی دارد و باید وزنش را کم کرد تا این بتواند راه برود و تحرک داشته باشد. در حوزه ادارات دولتی هم به همین ترتیب است. تلاش ما بر این است تا آن‎جا که می‎شود واسپاری کنیم. مثلا برگزاری جشنواره‎ها را می‎شود واگذار کرد به بخش خصوصی، نمایشگاه‎ها را می‎شود واگذار کرد و بسیاری از فعالیت‎های دیگر.

جزء برنامه‎هایتان هست این اتفاق بیافتد؟

- بله الان بخشی را واگذار کردیم. مثل حوزه رسانه های دیجیتال. الآن دو سال است که نمایشگاهش را واگذار کردیم و بخش خصوصی برگزاری آن را انجام می‎دهد. در حوزه کتاب هم همین برنامه را داریم اما الآن در حال حاضر ناشران توانایی این را ندارند که از ما تحویل بگیرند. حداقل از لحاظ مالی این توانایی را ندارند یا مثلا بعضی جشنواره‎ها مثل موسیقی یا سینما در دهه فجر این‎ها مواردی است که خود صنف می‎تواند به عهده بگیرد و ما آمادگی داریم واگذار کنیم ولی آن‎ها این آمادگی را ندارند به عهده بگیرند؛ از لحاظ مالی برگزاری آن هزینه زیادی دارد لذا ما کمتر موفق بوده‎ایم در این واسپاری‎ها به دلیل ظرفیتی که آن طرف وجود نداشته است. البته یک مسئله‎ای در سیستم اداری همه کشورها و از جمله کشور ما وجود دارد و این‎که سیستم معمولا در برابر واگذاری‎ها مقاومت می‎کند و حاضر نیست کاری را که دستش است واگذار کند. در بحث‎های اقتصادی هم همین طور است. با همه‎ی بحثاصل ۴۴ قانون اساسی و تأکید مقام معظم رهبری در مورد خصوصی‎سازی صنایع و بخش‎هایی که واگذار شده در واقع به بخش‎های شبه دولتی سپرده شده است.

آقای وزیر، آقای روحانی چقدر از عملکرد شما در این مدت راضی بودند؟

- باید از ایشان بپرسید.

شما صحبتی با وی نکردید؟

- فکر می‎کنم مورد رضایت ایشان باشد چون تا به حال ندیده‎ام ایشان اعتراض جدی نسبت به اقداماتی که در وزارت‎خانه صورت گرفته است داشته باشند.

عملکردتان مورد رضایت پدر هم بوده یا نه؟ چون شما گفتید که هفتگی خدمت ایشان می‎رسید و بحث‎های خانوادگی دارید؟

- ایشان هم که تمام مسائل فرهنگی ما را با جزئیات دنبال نمی کنند که ببینند فلان فیلم چگونه بوده است. ممکن است ایشان روزنامه را که می‎خوانند و یا اگر یک بولتنی را مطالعه کنند در موارد نادری ایشان روی آن بحثداشته باشند.

چقدر در حوزه مسائل فرهنگی با پدر اختلاف دارید؟

- هم ایشان و هم من بعضی از اختلاف نظرها را تنها نوعی اختلاف سلیقه می‎دانیم نه اختلاف مبنایی. در مبانی اختلاف نداریم و اختلاف سلیقه مشکلی ندارد.

عتاب خوردید تا حالا به عنوان یک مدیر نه یک فرزند؟

- بله بعضی موارد بوده است.

می‎شود اشاره بکنید؟

- نه نمی‎شود.

آقای دکتر یک جا گفته بودید که ۷۱ درصد مردم ایران ماهواره نگاه می کنند. به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی بگویید چرا ۷۱ درصد مردم ماهواره نگاه می‎کنند؟

- اولا مردم ایران را نگفتم. یک کار تحقیقی را پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سال گذشته انجام‎ داده بود و در هفته پژوهش که به آن‎جا رفته بودم ارائه کردند. این پژوهش در تهران صورت گرفته بود و میزانش ۷۱ درصد مردم بود و در شهرستان‎ها آمار متفاوت است. کلان شهرها درصدش بیشتر است و شهرهای کوچک کمتر است. احساس من این است که یک امر کاملا طبیعی است. این استفاده از یک نوع فناوری است که افراد از طریق ماهواره تصویری را می‎بینند. قبل از انقلاب اگر ما می‎خواستیم رادیو بغداد را گوش کنیم روی موج کوتاهش هم گرفتاری وجود داشت و با زحمت باید می‎گشتی تا یک ایستگاه را پیدا کنی. الآن دو هزار شبکه تلویزیونی را با صدا و تصویرش دارند. یک امر طبیعی است. ماهواره مثل بقیه پیشرفت‎های علمی هم نقاط مثبت دارد و هم نقاط ضعف دارد. هم یک سری مضرات دارد و هم یک سری فواید دارد. ما بایستی تلاش کنیم از نکات مثبت آن حسن استفاده بکنیم که داریم می‎کنیم. مگر این شبکه‎هایی که داریم برای خارج پخش می‎کنیم از آنتن هوایی پخش می‎کنیم؟ ما الآن برای آمریکا و آسیا و اروپا برنامه‎های سحر و العالم و پرس تی وی را از کجا پخش می‎کنیم؟ در آن‎جا می‎گوییم مستحب است برنامه‎های ما را از طریق ماهواره ببینند و در این‎جا حرام است؟ این یک تکنولوژی و فناوری است که باید هدایت بکنیم افراد را و کار مثبت بکنیم. یعنی ما باید برنامه جذاب و مفید تولید کنیم تا افراد به طور طبیعی دنبال برنامه‎های آن‎ها نروند. ما اگر بتوانیم بازی‎های رایانه‎ای مفید و خوب تولید بکنیم بخش عمده‎ای از وقت همه جوان‎های خودمان را پر کرده‎ایم. اگر در حوزه رسانه‎های دیجیتال بتوانیم تولید فرهنگی مفید و سازنده داشته باشیم، برنامه‎های تلویزیونی ما برنامه‎های مفید و جذاب و قابل استفاده باشد کمتر سراغ شبکه‎های دیگر می‎روند. یک اقلیتی ممکن است هر جایی پیدا بشود که دنباله رو باشند. ما عادت کرده‎ایم هر پدیده جدیدی که وارد صحنه می‎شود را اول با آن مخالفت کنیم تا بعد خودش را تحمیل بکند و سپس آن را بپذیریم.

مثل ویدئو. نظرتان درباره عملیات راپل برای جمع آوری دیش‎های ماهواره چیست؟

- این کار که دیگر صورت نمی‎گیرد چون جواب نمی‎دهد. الآن دیگر برخی از کارهایی که در گذشته می‎کردند را نمی‎کنند. الآن راپل و اقداماتی از این دست نیست. همین اخیرا در مجتمعی که من زندگی می‎کنم ریخته بودند همه دیش‎ها و تجهیزات آن را جمع‎آوری کرده بودند. من با رئیس پلیس تهران صحبت کردم. گفتم شما لطفا ۴۸ساعت دیگر تشریف بیاورید در همین پشت بام‎ها ببینید که همه این‎ها دوباره سر جایشان هستند. فقط کاری که کردید برای واردکنندگان این سیستم‎ها و نصاب‎ها کار ایجاد کرده‎اید و بازار درست کرده‎اید. خودشان هم قبول دارند. درست است که ما الآن برای استفاده از ماهواره و منع آن قانون داریم ولی اگر به این نتیجه برسیم که قانون هم اشکالاتی دارد باید برویم اشکالات قانونی‎اش را برطرف کنیم. تا قانون هست همه باید ملتزم به قانون باشند ولی نباید کاری بکنیم که تلقی شود هفتاد درصد مردم تهران که از ماهواره استفاده می‎کنند قانون‎شکن هستند. این امر ریشه در عدم توجه به تحولات دارد.

اشاره‎ای جناب‎عالی کردید به بولتن‎ها. قبلا هم اشاره کرده بودید که بعضا بزرگان ما به جای این‎که از منابع رسمی اخبارشان را بگیرند از بولتن‎ها می‎گیرند. چه تمهیدی اندیشیده شده است برای این که جلوی بولتن‎ها گرفته شود؟ فکر می‎کنم الآن بولتن‎هایی که کار شب‎نامه را می‎کنند برای برخی خواص جامعه از رسانه‎های رسمی ما تأثیرگذارتر هستند.

- ما که جلوی بولتن‎ها را نمی‎توانیم بگیریم ما نیروی قهریه‎ای نداریم که بخواهیم این کار را بکنیم. بالاخره برخی از نهادها بر اساس تشخیص شرعی و وظیفه انقلابی می‎خواهند به قول خودشان اطلاع‎رسانی کنند. متأسفانه در برخی موارد هم اطلاع‎رسانی غلط می‎کنند. الآن مسأله‎ای که جزو موانع جدی کار فرهنگی است حاشیه سازی‎هایی است که گاهی از متن بیشتر می‎شود و ذهن افرادی را که در حوزه فرهنگ برنامه‎ریزی می‎کنند مرتب از این موارد حاشیه‎ای پر می‎کنند. اخبار کذب منتشر می‎کنند و ما مجبوریم می‎شویم جواب این و آن را بدهیم.

مطالبات خاصی دارند؟

- بالاخره بعضی‎ها این دولت را دولت منتخب خودشان نمی‎دانند و متأسفانه فکر می‎کنند باید کاری بکنند که این دولت زمین‎گیر شود تا نتواند کارش را انجام بدهد و ناموفق باشد. گاهی بعضی از خبرها را تحریف می‎کنند، بعضی وقت‎ها خبرهای کذبی داده می‎شود که ما مجبور می‎شویم مداوم اطلاع‎رسانی کنیم و آن را تکذیب کنیم.

آقای وزیر، اگر بخواهیم برگردیم یک سال و پنج ماه قبل که آقای دکتر روحانی شما را انتخاب کردند با علم الآنتان آیا دوباره قبول می‎کنید؟

- نه.

در حوزه مدیریتی کجا تا به حال رفته‎اید که پشیمان شده‎اید؟

- نمی‎توانم جای خاصی را بگویم.

آخرین فیلمی که خودتان دیدید و آخرین کتابی که خواندید؟

من فیلم‎های سینمایی که اکران می‎شود را معمولا نمی‎بینم. بعضی وقت‎ها فیلم‎هایی را که دوستان‎مان نمی‎توانند در مورد آن تصمیم‎گیری کنند می‎بینم. مثل فیلم پاداش به کارگردانی آقای کمال تبریزی که اخیرا دیدم و مجموعا با اصلاحاتی که روی آن صورت گرفته فیلم خوبی است.

کتاب چه طور؟

- کتاب‎ها را ما بیشتر تورق می‎کنیم تا بخوانیم. ولی به طور مرتب گزارش‎هایی را می‎خوانم که خودش جنبه کتاب دارد.