این روزها همه از آلوده بودن هوای شهر سخن می گویند و عده ای هم آمار و ارقامی از افزایش مرگ و میر شهروندان تهرانی که به دلیل آلودگی هوا جانشان را از دست داده اند، به میان می آورند اما گویی صدای این اعداد و ارقام به گوش مسئولانی که متولی رفع آلودگی هوا هستند، نمی رسد.
23 روز است که نفس کشیدن در شهر برای همه شهروندان سخت شده و مسئولان همچنان به دنبال راهکاری اساسی برای خروج از آلودگی هوا هستند گویی نزدیک به دو دهه که از آلودگی هوای تهران می گذرد، فرصتی برای پیدا کردن این راه حل نداشته اند!
براساس آمارها، از اول آذرماه تا 25 آذرماه سال 93 سرطان مری که از جمله بیماری هایی است که ریشه در استنشاق هوای آلوده دارد، با 5 فوتی 2 مذکر و 3 مونث به ثبت رسیده که در مقایسه با آذرماه سال 94 این تعداد به 12فوتی شامل 7مذکر و 4 مونث رسیده است. این در حالی است که میانگین سنی متوفیان نیز 5سال پایین آمده است.
سرطان حنجره بیماری دیگری است که یکی از دلایل ابتلا به آن آلاینده های هواست. قربانیان این بیماری نیز در سال 93 دو نفر بوده اند-یک مذکر و یک مونث- که متاسفانه امسال این آمار دوبرابر شده و باز هم میانگین سنی فوت شدگان 5سال کمتر شده است.
مبتلایان به بیماری های قلبی که آذرماه93 فوت شده اند، 53 نفر شامل 30 مذکر و 23 مونث بودند که در مقایسه با امسال باید گفت 21نفر کمتر بوده است. به طوری که از این 74 نفر 47 نفر مرد و 27 نفر زن بوده اند و باز هم میانگین سنی متوفیان حدود 2سال کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش، بیماری های تنفسی در هر دو بازه زمانی مورد مقایسه 4 قربانی داشته که در این مورد نیز باز شاهد کاهش 4سالی سن هستیم.
ایست قلبی در سال گذشته جان 490 نفر-252 مذکر و 221 مونث و 17 نوزاد- را گرفته است که گرچه امسال این آمار 207نفر کم شده است اما همچنان میانگین سنی قربانیان کاهش داشته و 2سال پایین تر آمده است.
در سال93 بیماری های ریوی 29 نفر را قربانی کرده که در آذرماه امسال این تعداد با افزایش 16تایی روبرو بوده است.
در آذرماه 93فوت ناشی از خفگی آمار 4تایی را نشان می دهد که در مدت زمان مشابه در سال جاری با افزایش تقریبا دو برابری به 9 فوتی خفگی رسیده و باز هم شاهد میانگین سنی 6 سال در میان متوفیان هستیم.
نارسایی های تنفسی در سال گذشته جان 171 نفر را گرفت که از این تعداد 97 مذکر و 71 مونث و 3 نوزاد بوده است. این در حالی است که در سال 94 نارسایی تنفسی 209 نفر فوتی داشته که شامل 108 مذکر، 90 مونث و 11 نوزاد شده است.
در سال 93 سکته قلبی جان 348 نفر را گرفته که این آمار امسال هم تکرار شده است.
عفونت دستگاه تنفسی در آذرماه سال گذشته 4 قربانی داشته اما در مدت زمان مشابه درسال جاری این تعداد به 7 نفر رسیده است.
آمارها نشان می دهد به طور میانگین می توان گفت امسال شاهد فوت افراد بیشتری به علت بیماری هایی بوده ایم که ریشه در آلودگی هوا دارند. ضمن اینکه تقریبا میانگین سنی متوفیان هم در سال جاری پایین تر بوده است. موضوع مهمی که زنگ هشدار را برای مسئولان امر به صدا درخواهد آورد و قابل تامل است.
براساس این گزارش تعداد روزهایی که در آذرماه 93هوا ناسالم بوده 11روز اعلام شده که در آذرماه94 این عدد به 19روز رسیده است. ضمن اینکه در آذرماه 93شاهد 18روز هوای سالم در تهران بوده ایم، اما در همین بازه زمانی در سال جاری شاهد کاهش 10روزه هوای سالم بودیم. در این میان در آذرماه94 یک روز هم هوا در شرایط ناسالم برای تمام افراد جامعه قرار داشته است. درمجموع باید گفت هوا در آذرماه امسال شرایط بدتری به لحاظ آلاینده ها داشته که ردپای آن را می توان در آمار متوفیان پایتخت مشاهد کرد.
** در خصوص رفع آلودگی هوا همه مسئولند!
امروزه آلودگی هوا با توجه به پیامدهای زیان بارش به یکی از ملموس‌ترین معضلات زیست محیطی تهران و چندین شهر دیگر ایران تبدیل شده است. آمارها نشان می‌دهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی «تا ۶۰ درصد» افزایش می‌یابد و بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماری‌های سیستم قلبی، عروقی و ریوی، " افزایش آلاینده‌های دی اکسید گوگرد، ذرات معلق و منواکسید کربن" است، به طوری که «آلودگی هوا در تهران به طور متوسط موجب کاهش ۵ سال از عمر تهرانی‌ها شده است.»
این در حالی است که وزیر بهداشت با بیان اینکه آمار مرگ و میرهای امسال نسبت به سال گذشته تغییری نکرده، افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی مراجعات به اورژانس‌ها به دلیل آلودگی هوا را رد کرد و گفت: آمار افزایش فوتی های ناشی از آلودگی هوا درست نیست.
هاشمی ادامه داد: مسئولان سازمان بهشت زهرا می‌گفتند مثلا ما روزانه بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ فوتی داریم که در این فصل به ۲۰۰ نفر افزایش می‌یابد، اما آمارها نسبت به سال گذشته تفاوتی نکرده‌اند. بنابراین این یعنی ما باید نگران آلودگی هوا باشیم و برای بهبود آن تلاش کنیم. اما با این موضوع به صورت ابزاری برخورد نکنید.
وی درباره برخی اظهارنظرها مبنی بر افزایش مرگ و میر به دلیل آلودگی هوا به یکی از خبرگزاری ها، گفت: اخبار مربوط به افزایش مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا را دیدم. گزارشاتی که در این زمینه ارائه شده و ادعاهایی که می‌شود زیاد قابل استناد نیستند. من از مسئول سازمان بهداشت زهرا در این زمینه سوال کردم و پرسیدم آیا تعداد مرگ‌ها افزایش داشته است که گفتند تعداد مرگ‌ها در طول سال ثابت است و از دی ماه به بعد افزایش می‌یابد.
هاشمی با بیان اینکه تردیدی وجود ندارد که هوای آلوده منجر به بیماری می‌شود، افزود: در این موضوع که آلودگی هوا بیماری‌های تنفسی به ویژه آسم را تشدید می‌کند، تردیدی نیست اما از طرف دیگر باید در ذکر آمار دقت کنیم؛ چرا که مردم به مرور زمان بی‌اعتماد می‌شوند. بنابراین نباید ذهنیات و حدسیات خود را به عنوان آمار قطعی اعلام کنیم. من آنچه را که اطلاع دارم از سوی سازمان بهشت زهرا و اورژانس ها و آمار مرگ و میرهای بهشت زهرا نسبت به سال گذشته تغییری نکرده است که ممکن است دلیل آن مراقبت مردم باشد.
وزیر بهداشت با بیان اینکه ما می‌خواهیم هوای شهرمان پاک باشد، گفت: باور داریم که انجام این کار شدنی است، اما یک وزارتخانه یک سازمان و حتی دولت به تنهایی از پس آن بر نمی‌آید و همه باید کمک کنند و بدانند این کار شدنی است. همانطور که روزی هوای لندن و استانبول بسیار آلوده تر از تهران بود اما طی برنامه‌ای ۱۰ ساله اکنون جزو پاکترین شهرهای دنیا محسوب می‌شوند؛ چرا که هیچ کس مسئولیتش را گردن دیگری نیانداخته است.
وی تاکید کرد: در این خرابکاری همه مسئولند و نقش دارند و باید متناسب با نقشی که بر عهده دارند، راه آمده را بازگردند و نقش خود را ایفا کنند.
** حاشیه مهم تر است یا سلامت مردم؟
بر اساس آمارها، در ایران سالیانه 45هزار نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند. طبق گزارش بانک جهانی در سال ۱۳۸۲، 8هزارو 152 تن تهرانی به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند به طوری که فاصله سال‌های ۸۲ تا ۸۵، نه تنها از میزان مرگ بر اثر آلودگی هوا در تهران کاسته نشده، بلکه تنها در آبان ماه سال ۸۵، آلودگی هوای تهران به اندازه نیمی از تمام سال ۸۲ قربانی داشته است.
گفتنی است که در سال 1384 به دلیل دو آلاینده NOx و PM10 و به دلیل استنشاق هوای تهران 9هزارو 900 نفر فوت کردند. آلاینده PM10 به تنهایی در سال ۱۳۸۸ موجب مرگ 6هزارو 200 نفر شده است.در اثر آلودگی هوایی که در کشور ایران در سال ۱۳۸۹ به وجود آمد، حداقل 4هزار نفر در اثر این آلودگی جان خود را از دست داده‌اند.
جالب است که در سال‌های پس از آن و در پی انعقاد قرارداد همکاری با آژانس ژاپنی (جایکا) توسط شهرداری تهران، بررسی‌های جامعی در خصوص آلودگی هوای تهران انجام و تدوین راهکارهای لازم برای بهبود وضع آلودگی هوا شروع شد.
بنابراین پژوهش‌ها روزانه بالغ بر یک‌هزار و ۱۹۲ تن مواد آلاینده در هوای تهران منتشر می‌شود. بیشترین این آلاینده‌ها مربوط به اکسیدهای گوگرد با انتشار ۶۹۵ تُن در هر روز است که بعد از آن به ترتیب اکسیدهای نیتروژن، منواکسید کربن و هیدروکربن‌های سوخته نشده، عمده آلاینده‌های هوای تهران محسوب می‌شوند.
بر این ارقام باید ۱۶ تن ذرات لاستیک و ۷ تن آزبست لنت ترمزها را در سال اضافه کرد. اگرچه بیش از ۸۰۰ هزار واحد صنعتی مستقر در تهران سهم بزرگی در آلودگی این شهر دارند، ۸۸ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از آلایندگی وسایل نقلیه است، در حالی که میزان استاندارد آزبست در هوا، صفر و میزانی که سازمان بهداشت و محیط زیست برای آمریکا و اروپا ارائه داده، پنج‌صدهزارم فیبر بر میلی لیتر است، اندازه‌گیری این الیاف در هوای تهران، میزان آزبست را سه‌هزارم فیبر بر میلی‌لیتر نشان می‌دهد.
رحمت الله حافظی رئیس کمیسیون محیط زیست و سلامت شورای اسلامی شهر تهران در گفتوگو با خبرنگار ما با اشاره به آلودگی هوای شهر تهران، اظهار داشت: اگر مسئولان تصمیم گیری های خود را مبتنی بر سلامت مردم انجام می دادند، به تدریج مشکلات به وجود آمده حل می شد اما اگر مسائل حاشیه ای بدون توجه به سلامت مردم در دستور کار قرار بگیرد، قطعا مشکلات روز به روز بیشتر خواهد شد.
وی تاکید کرد: مجلس شورای اسلامی، سازمان محیط زیست، شهرداری تهران، وزرات صنعت، معدن و تجارت و ستاد سوخت کشور همگی در افزایش آلودگی شهر و خسارت هایی که به مردم وارد می شود، مسئول هستند.
وی در خصوص به تصویب رسیدن یک لایحه اشتباه در مجلس گفت: اعضای مجلس شورای اسلامی در یک گام اشتباه معاینه فنی خودروها را از 2 سال به پنج سال یک بار افزایش دادند و باعث شدند وضعیت آلودگی هوا روز به روز افزایش پیدا کند.
** راهکارها در حد حرف باقی نمانند
این روزها هر مسئولی با توجه به سمت کاری خود برای رهایی از آلودگی هوا راهکاری پیشنهاد می دهد اما این راهکارها زمانی می تواند مفید باشد که تنها در حد یک حرف باقی نماند.
مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به وضعیت آلودگی هوا در شهر تهران اظهار داشت: وضعیت کنونی یک مرگ تدریجی و آمار مرگ میر ما در حال حاضر به 180 نفر افزایش پیدا کرده است.
وی با تاکید به اینکه تعطیلی یک هفته‌ای کارخانجات ثمربخش نیست، تصریح کرد: 15 سال است که پروانه فعالیت این کارخانجات و معادن شن و ماسه تمام شده است به همین دلیل استانداری و فرمانده نیروی انتظامی برای لغو فعالیت این کارخانجات باید اقدام کنند، اما متاسفانه استانداری تهران که خود مجوز این کارخانجات را صادر کرده لغو فعالیت این کارخانجات را به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارجاع می‌دهد.
حیدرزاده در ادامه ضمن استقبال از حساسیت شورای اسلامی شهر تهران نسبت به موضوعات حوزه محیط زیست، اظهارنظرهای چندروزه گذشته رئیس شورای شهر تهران در حوزه آلودگی هوا را غیرفنی دانست و افزود: براساس قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا تنها مرجع اعلان نقش آلودگی هوا در سلامت شهروندان و آمار مرگ و میر صرفاً وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و اظهارنظرهای غیررسمی و احساسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی می تواند تبعات قانونی داشته باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در ادامه گفت: بر اساس گزارش رسمی نماینده اورژانس تهران در جلسه اخیر کمیته هماهنگی مواقع اضطرار، میزان مراجعه به اورژانس در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته حدود 3% افزایش در مأموریت های ذاتی اورژانس داشته که بر اساس نظریه همین مرجع، برودت بیشتر هوا نسبت به سال گذشته و شیوع بیماری های ویروسی در افزایش این میزان تأثیرگذار بوده است.
وی افزود: اگرچه اعتقاد داریم، آلودگی هوا در بحث تهدید سلامت شهروندان اثر مستقیم دارد و به همین دلیل دولت در این حوزه دغدغه جدی و برنامه عملیاتی دارد.
حیدرزاده گفت: پیشنهاد می دهم چمران علاوه بر پیگیری مأموریت های دستگاههای حاکمیتی، گزارشی از تراکم فروشی های مکرر، تخریب باغات و ساخت و سازهایی که باعث مسدود شدن کریدورهای هوای تهران شده است، را در دوران مختلف ریاست شورای شهر تهران اعلام نماید.
برخی از مردم بر این عقیده هستند که مسئولان بهتر از مردم می دانند که ریشه اصلی مشکل آلودگی هوا کجاست اما چرا آن را ریشه کن نمی کنند حتما موضوعی مهم است، چراکه خود می بییند شهروندان تهرانی چگونه از مشکلات به وجود آمده آلودگی هوا زجر می کشیدند. اما چرا عزمشان را جزم نمی کنند، بگذریم...
**مرگ سالانه 3 هزار نفر در پایتخت
مهراد بائوج لاهوتی نماینده لنگرود و نائب رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی چندی پیش با اشاره به مرگ 3 هزار نفر در سال به دلیل آلودگی هوا در پایتخت گفت: در حال حاضر دوهزار مینی بوس بالای 10 سال عمر در سطح شهر فعالیت می کند و از سوی دیگر تردد موتورسیکلت ها در پایتخت با تولید5/7 گرم گاز(4 برابر میزان تولید گاز در خودروها)از عوامل اصلیِ آلودگی هوا به شمار می روند که به آن هیچ توجهی نشده است.
وی افزود: دولت و به ویژه مسئولان سازمان محیط زیست بطور حتم می توانند با استفاده از اهرم های قانونی از تردد خودروهای فرسوده جلوگیری کنند،اما اینکه چرا تاکنون هیچ اقدامی نشده،متاسفانه سوالی است که مسئولان ذیربط هیچ پاسخی برای آن ندارند.
نائب رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس می گوید:در همه جای دنیا برای کاهش آلودگی هوا از یک نسخه مدرن و قابل اجرا استفاده می شود اما متاسفانه در کشور ما تاکنون هیچ مسئولی نتوانسته آنطور که باید و شاید در کاهش مشکلات زیست محیطی راهکار موثری ارائه کند.
در این حال رئیس ستاد محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه بر اساس آمار در روزهای آلوده میزان مرگ و میر بالاتر است، گفت: اگر در روزهای معمولی 150 نفر روزانه فوت می‌کند در روزهای آلوده به 170 تا 180 نفر می‌رسد که البته علت بیشتر آنها آلودگی هواست چرا که آلودگی بیماری‌های زمینه‌ای همانند قلبی، عروقی و مزمن را تشدید می‌کند.
**مرگ مامور پلیس در هوای آلوده پایتخت
سردار سید تیمور حسینی رئیس پلیس راهور تهران بزرگ در گفتوگو با خبرنگار ما در خصو مرگ مامور پلیس در هوای آلوده پایتخت، اظهار داشت: در اواسط هفته گذشته متاسفانه یکی از همکاران به دلیل ایست قلبی جان باخت.
وی در ادامه به علت مرگ این مامور پلیس اشاره کرد و افزود: این مامور بیماری ریوی داشته که باتوجه به آلودگی هوا در روزهای اخیر بیماری وی تشدید پیدا کرده و در مدت 3 روز در بیمارستان بستری بوده است.
سردار حسینی بیان کرد: این مامور 28 ساله حدود 10 سال در مجموعه راهنمایی و رانندگی خدمت کرده و این که عده‌ای اعلام می‌کنند وی سر چهار راه مستقر بوده کذب است و این ماجرا صحت ندارد چرا که این مامور از نیروهای اداری بوده و در زمان بیماری در مرخصی به سر می‌برده است.
** تاثیرات منفی آلودگی هوا نگران کننده است
سالهاست که به دلایل سیاسی و غیر سیاسی برخی از مسئولان وظایف اصلی حوزه خود را فراموش کرده و به وظیفه دیگری واکنش نشان می دهد اما فراموش می کند که در بیشتر موارد خود او نیز به دلیل انجام ندادن کارش در قبال اتفاقات پیش آمده ، مسئول است.
نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با هشدار درباره افزایش مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا، گفت: تأثیرات منفی آلودگی هوا در کوتاه و درازمدت به شدت نگران‌کننده است و باید راهکارهای مؤثری برای کاهش آلایندگی هوا در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
عبدالرحمان رستمیان با یادآوری افزایش مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا طی روزهای اخیر، افزود: بیش از 3 میلیون نفر در دنیا به علت آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و بروز آلودگی در هر نقطه از جهان تأثیر خود را روی سایر کشورها می‌گذارد که در این زمینه به‌ویژه بیمارانی که ظرفیت تنفسی پایینی دارند بیشتر در معرض این آسیب قرار دارند.
نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: همچنین بیماران قلبی و عروقی نیز از آن دست افرادی هستند که با آلودگی هوا دچار مشکل شده و در برخی مواقع جان خود را از دست می‌دهند.
این نماینده مردم در مجلس نهم، با انتقاد از اینکه امروزه وضعیت خودروهای فرسوده بر افزایش آلودگی هوا دامن زده است، تصریح کرد: بسیاری از ماشین‌ها مبدل ندارند تا گازهای آلاینده را تبدیل به غیر آلاینده کنند این در حالی است که نظارت فنی نیز به‌درستی صورت نمی‌گیرد.
رستمیان به ساخت کارخانه‌های متعدد در اطراف شهرهای بزرگ اشاره کرد و افزود: واقعیت آن است که باید از ساخت این کارخانه‌ها جلوگیری شود این در حالی است که تعطیلی موقت برخی از این کارخانه‌ها برای کاهش آلودگی هوا نیز کارساز نیست چراکه به تولید ضربه می‌زند.
** افزایش شیفت کاری در بهشت زهرا
احمد حکیمی پور، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در گفت و گویی با یکی از یکی از خبرگزاری ها از افزایش شیفت کاری در بهشت زهرا همزمان با آلودگی هوا خبر داده است.
به گزارش یکی از خبرگزاری ها، آمار فوت در تاریخ 94.9.1 تا 94.9.25 در برخی از بیماری های قلبی و عروقی به شرح زیر بوده است: فشارخون 95، ایسکمیک قلب 130 ، سایر بیماری‌های قلبی 74، بیماری عروق و مغزی 27 ، بیماری شریان‌ها و عروق 1، برونشیت آسم 2، سایر بیماری های تنفسی 4 بوده است.
همچنین آمار فوت در تاریخ 93.9.1 تا 93.9.25 در برخی از بیماری‌های قلبی و عروقی به شرح زیر بوده است: فشارخون 73، ایسکمیک قلب 58 ، سایر بیماری‌های قلبی 53، بیماری عروق و مغزی 71 ، سایر انواع پلومونی 1،برونشیت آسم 2، سایر بیماری های تنفسی 4 بوده است.
آمار کل فوتی‌ها در سال گذشته در تاریخ ذکر شده 3653 نفر گزارش شده و نیز امسال در همین تاریخ، این آمار 3785 نفر بوده است.
** درگیری 27 نهاد برای رفع آلودگی هوا
رئیس روابط عمومی و امور بین الملل شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران برای رفع آلودگی هوا اختیار تام ندارد چراکه 27 نهاد درگیر موضوع آلودگی هوا هستند.
وی افزود: در شرایطی که تمام اختیارات به شهرداری تهران واگذار شود می توانیم در رابطه با بهبود وضعیت آلودگی هوا کار بزرگی را انجام دهیم، در غیر این صورت اقدامات ما چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
آلودگی هوا، افزایش مرگ و میر، افزایش نفس تنگی و غیره و غیره این ها همه خبرهایی که دل هر شهروندی را به درد می آورد این همه غم و اندوه پایان ندارد! مردم این شهر تا چه زمانی باید در حسرت یک روز پاک در فصل زمستان بمانند؟ کودکان این شهر از اینکه در روزهای آلوده پایتخت تعطیل باشند خوشحال نمی شوند، خوشحالی آنها زمانی است که بتوانند در یک هوای پاک و زمینی سفید از تعطیل شدن خود برای بازی کردن لذت ببرند.
