ایرج حریرچی در نشست خبری خود با اصحاب رسانه در تشریح وضعیت آبیاری دشت ورامین با آب فاضلاب که باعث افزایش بیماری و انتقال آن از طریق محصولات کشاورزی شده است، اظهار داشت: 75 الی 80 درصد از مسائلی که روی سلامت مردم اثر می‌گذارند در خارج از حوزه مدیریت وزارت بهداشت قرار دارند، همچنین نمی‌توان گفت که همه میوه‌جات و سبزیجات آلوده به فاضلابند، اما ما مشکلات قابل توجهی را در این زمینه داریم.

حریرچی ادامه داد: ما تصورمان این است که با ارتقای فرهنگ و دانش مردم و اقدامات زیرساختی و نظارتی وضعیت‌مان در این زمینه نسبت به گذشته بهتر شده، اما به ایده‌آل نرسیدیم. در عین حال نقش وزارت بهداشت حمایت‌طلبی و آگاهی دادن به دستگاه‌ها و تولید کنندگان است؛ البته در مواردی که باید نظارت داشته باشیم، سعی می‌کنیم که این مشکل را به حداقل برسانیم.

4 روش پیشگیری

قائم‌مقام و معاون کل وزارت بهداشت هزینه‌های کمرشکن را یکی از شاخص‌های ارزیابی نظام‌های سلامت عنوان کرد و در تعریف این هزینه‌ها اضافه کرد: اگر خانواده‌ای 10 درصد از کل درآمدش را هزینه سلامت کند دچار هزینه‌های کمرشکن شده است.

وی افزود: در تعریف دیگری، اگر خانواده‌ای 40 درصد هزینه‌های غیرخوراکی را صرف هزینه‌های سلامت کند دچار هزینه‌های کمرشکن شده است.

سخنگوی وزارت بهداشت همچنین به شاخص‌های فقرزا اشاره کرد و گفت: این شاخص شامل خانوارهایی است که به‌دلیل هزینه‌های سلامت زیر خط فقر رفتند.

حریرچی شاخص دیگر ارزیابی سیستم‌های سلامت را مشارکت عادلانه در تأمین مالی عنوان کرد و گفت: این شاخص در قانون برنامه چهارم توسعه نیز بوده است و به این معنی است که هر خانوار بدون توجه به وضعیت سلامتش مشارکت مشابه و یکسانی از تأمین منابع مالی داشته باشد.

سخنگوی وزارت بهداشت آخرین شاخص ارزیابی سیستم‌های سلامت به‌لحاظ عادلانه بودن را شاخص "کاکو آنی" عنوان کرد و گفت: این شاخص نشان‌دهنده این است که خانوارهایی که درآمد بیشتری دارند باید بیشتر پرداخت کنند.

حریرچی همچنین به تشریح سطوح چهارگانه پیشگیری پرداخت و گفت: سطح اول پیشگیری، از بین بردن عامل بیماری در افراد است، به‌عنوان مثال واکسن زدن، یک پیشگیری اولیه است.

وی تشخیص و درمان بیماری سرطان را نوع و سطح دوم پیشگیری عنوان کرد و گفت: در این سطح پیشگیری، قبل از اینکه بیماری علامت‌دار شود یا به مراحل خطرناک برسد آن را تشخیص می‌دهیم و درمان می‌کنیم که به این نوع پیشگیری، پیشگیری ثانویه و یا غربالگری گفته می‌شود.

قائم‌مقام و معاون کل وزارت بهداشت، جلوگیری از پیشرفت بیماری را سطح سوم پیشگیری عنوان کرد و گفت: به‌عنوان مثال برای کسی که دچار سکته قلبی شده است اگر زود داروی حل‌کننده لخته را تزریق کنیم قسمت کمتری از عضلات قلب فرد از بین می‌رود و یا در مورد کسانی که دچار تصادفات شدند، اقدامات توانبخشی باعث می‌شود که فرد سریعتر به اجتماع برگردد.

حریرچی پیشگیری از به‌کارگیری از خدمات غیرضروری اقدامات تشخیصی درمانی و حتی پیشگیرانه بالینی را سطح چهارم پیشگیری عنوان کرد و گفت: هدف از این پیشگیری کاهش میزان مواجهه با سیستم خدمات پزشکی، کاهش سطح مواجهه با ارائه خدمات و کاهش پیشگیری از آسیب‌های ناشی از خدمات پزشکی است.