طراحی لباس از آن دسته حوزه‌هایی است که کارآفرینی در آن هنوز با دشواری‌های زیادی روبه‌روست و آنچنان که باید و شاید جایگاه خود را در میان حوزه‌های کارآفرینی باز نکرده است. شیوا شیبانی یکی از فعالان حوزه طراحی لباس است که در تلاش است، در این حوزه اشتغال‌زایی و کارآفرینی کند. شیبانی در این حوزه برندی را نیز طراحی و با نام شین ثبت کرده است. او از جمله طراحان لباسی است که در محافل بین‌المللی نیز حضور داشته و دستاوردهای زیادی را برای کشور به ارمغان آورده است.
«شهر امید» با این کارآفرین حوزه طراحی لباس به گفت‌وگو نشسته است تا درباره ابعاد این حوزه و مشکلات آن بیشتر بداند.
درباره حوزه کارآفرینی‌تان توضیح بفرمائید؟
در حوزه طراحی لباس برای آقایان، خانم‌ها و همچنین طراحی دکور فعالیت گسترده‌ای دارم. در این باره هیچ‌گاه محدودیتی برای فعالیتم مشخص نکرده و در تمامی حوزه‌های مختلف دستاوردهای زیادی داشته‌ام، به عنوان مثال طراحی‌هایم شامل لباس، مانتو، شال، کت و ... هم برای آقایان و هم خانم‌ها بوده است. تمامی کارها و محصولات ارائه شده توسط برند شین در کارگاه خصوصی تولید و تعدادی خیاط حرفه‌ای با برند همکاری می‌کنند. البته گاهی پروژه‌هایی مانند طراحی برای تئاتر وسیع‌تر می‌شود که متناسب با آن نیروهای بیشتری نیز با برند همکاری می‌کنند. در تلاش برای گسترش فعالیت برند و راه‌اندازی کارگاهی بزرگ‌تر هستم، کارگاهی که در آن بتوانم برای تعداد بیشتری کارآفرینی و هنرهای بومی جذاب شهرهای مختلف کشور را روی محصولاتم اجرایی کنم. اما به خاطر مشکلات فراوان هنوز به اجرای ایده مورد نظرم دست پیدا نکرده‌ام. حتی از طریق سازمان صنایع‌دستی نیز پیگیر بوده‌ام ولی راه به جایی نبرده‌ام. برای رسیدن به هدف مورد نظرم ارتباطات اهمیت زیادی دارد. ارتباطاتی که رسیدن به آن‌ها چالش‌برانگیز است.
درباره مشکلات این حوزه از کارآفرینی برایمان بگویید؟
یکی از مشکلات اساسی در این حوزه از کارآفرینی یافتن مواد اولیه باکیفیت است، موادی که از لحاظ قیمت نیز مناسب باشد. گاهی برای محصولات تک، نیاز به متراژ کمی پارچه است که برای تهیه آن باید تلاش زیادی کرد. در این باره بارها مجبور شده‌ام پارچه را از کشورهای دیگر تهیه کنم. این کار باعث گران‌تر شدن لباس‌ها می‌شود. باید در این باره کاری کرد. شاید در نظر گرفتن کارت بازرگانی برای طراحانی که به‌صورت خصوصی فعالیت می‌کنند، بهترین کار باشد، تا آن‌ها مجبور نباشند، برای وارد کردن پارچه گمرکی پرداخت کنند یا نباید محدودیت وزنی برای آن‌ها مشخص شود. مشکل دیگر این حوزه عدم تعهد کاری برخی از خیاطان است. وقتی محصول به موقع به دست مشتری نرسد ناخودآگاه اعتمادش سلب خواهد شد. این موضوع نیز به کمبود نیروی متخصص در حوزه طراحی لباس بازمی‌گردد. بازار این حوزه از کارآفرینی آشفته است و افراد حرفه‌ای کمی در آن فعالیت می‌کنند و همین موضوع باعث درهم‌ریختگی بازار شده است. اگر بتوانیم سازمانی در این حوزه مدیریتی داشته باشیم، شاید اوضاع بهتر شود. چون در حال حاضر چنین بازار آشفته‌ای باعث حضور برخی طراحان کپی‌کار شده است. حضور افراد کپی‌کار در این حوزه لطمات جبران‌ناپذیری را به بازار زده است و مانع حضور افراد خلاق در بازار می‌شود. بازار ایران نیاز به طرح‌ها و مدل‌های ایرانی دارد. اگر اساتیدی از کشورهای مطرح حوزه طراحی لباس دعوت شوند و جشنواره‌ای در این حوزه برگزار شود تا فعالان در آن حضور یافته و دستاوردهایشان مورد قضاوت قرار بگیرد در این حالت، شرایط رو به بهبودی خواهد رفت و می‌توان به‌طور دقیق‌‌تر درباره کارآفرینی و اشتغال‌زایی صحبت کرد. در این حالت اولویت خلاقیت خواهد بود و نمی‌تواند کسی بر اساس ضوابط و روابط راه به جایی ببرد.
درباره دستاوردهایتان برایمان بگویید و بفرمایید که آیا در امور خیریه نیز فعالیتی داشته‌اید؟
مهم‌ترین آن‌ها تجربه‌ای است که در این سال‌ها به دست آورده و طراحی‌های مختلفی است که از سنین پایین انجام داده‌ام. طراحی لباس در دو سال اخیر افت قابل‌توجهی داشته است. این موضوع باید ریشه‌یابی شود و جدای از معضلات اقتصادی که در حال حاضر داریم باید به‌طور ویژه به آن نگاه شود. چنین اتفاقی انگیزه طراحی لباس را برای کسانی که به‌صورت آزاد کار می‌کنند، کم کرده است. بسته شدن عمارت مسعودیه نیز آسیب زیادی به عملکرد فعالان حوزه طراحی لباس و مد زده است. نه تنها من بلکه بسیاری از هنرمندان حیطه هنر دکور و لباس در عمارت مسعودیه فعالیت داشتند و تعطیلی آن برای بسیاری مشکل‌آفرین شده است. فعالان حوزه هنوز سردرگم هستند که چرا این اتفاق افتاده است. اتفاقی که فعالیت را برای این گروه محدود کرده است. در مجموع این حوزه از بازار نیاز به حمایت بیشتری دارد و باید به فکر گسترش و کارآفرینی در آن بود. در پایان درباره امور خیریه باید بگویم اگر فراخوانی توسط موسسات خیریه در زمینه حوزه فعالیتم داده شود، استقبال می‌کنم، اما فعالیت در این حیطه نیز مشکلات خاص خودش را دارد. اجاره غرفه‌های بازارچه‌های خیریه بالاست و بهتر است، در این موسسات درصدی از فروش در نظر گرفته شود تا قدرت ما برای فروش بیشتر پایین نیاید. طراحان باید مطمئن شوند که فروش خوبی خواهند داشت وگرنه با فروش ناچیز، دچار مشکل خواهند شد. این موضوع فقط در مورد موسسات خیریه نیست و در مورد نمایشگاه‌های مختلف هم صدق می‌کند. موضوعی که مانع حضور بسیاری از افراد فعال در امور خیریه شده است.
