به گزارش افکارنیوز به نقل از تابناک، بعد از مطرح شدن طرح مجلس برای سه نرخی شدن ارز از سوی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، که بازتابها و واکنشهای متفاوتی را در بر داشت، امروز ارسلان فتحی پور از جای دادن پیشنهاد حذف ارائه ارز مسافرتی در بانکها با نرخ مرجع خبر میدهد.

پیش از این واکنش‌های منفی فراوانی به طرح ارسلان فتحی پور برای سه نرخی کردن ارز به وجود آمد و بسیاری آن را موجب رانت خواری در کشور دانستند. واقعیت آن است که در شرایط فعلی، طرح چند نرخی کردن ارز مزایای خاص خود را دارد و در کوتاه مدت می‌تواند شوک فعلی در اقتصاد کشور را تا حدی التیام بخشد. البته فقط در کوتاه مدت.

خود ارسلان فتحی پور نیز به این امر اذعان کرده است. وی گفته: از نظر مطالعات کارشناسی در شرایط فعلی تنها راه تنظیم قیمت کالاها در بازار داخلی و مبارزه با گرانی، ۳ نرخی کردن ارز است. به گفته فتحی پور، در صورت تصویب این طرح در مجلس نهم و همچنین در صورت اجرای درست آن توسط دولت شاهد کاهش چشمگیر قیمت کالاها به ویژه کالاهای اساسی در بازار خواهیم بود.

از سویی وی به درستی اشاره می‌کند که: مگر الآن که به قول برخی از آقایان ارز تک نرخی است، هیچ فساد اقتصادی به وجود نیامده است؟!

اما موضوع دیگری که فتحی پور به آن اشاره کرده، حذف ارز مسافرتی است. تا پیش از این به مسافران هوایی سالانه معادل ۱۰۰۰ دلار ارز با قیمت مرجع تعلق می‌گرفت.

فتحی پور با اشاره به اینکه این امر موجب خروج سرمایه از کشور شده گفته است: متأسفانه سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار ارز مسافرتی از کشور خارج می‌شود درحالی‌که هیچ توجیه اقتصادی برای آن وجود ندارد.

این موضوعی صحیح است و خروج ارز از کشور به این ترتیب به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد. اما موضوعی دیگر در این خصوص وجود دارد که شاید از چشم پیشنهاد دهنده طرح پنهان مانده.

از چندی پیش که موانع و دشواری‌هایی بر سر اختصاص ارز با نرخ مرجع به مسافران در بانک‌ها به وجود آمد، سیل افرادی که خواهان دریافت ارز برای خروج از کشور بودند روانه بازار موازی شد. این امر موجب آن شد که به حجم تقاضا در بازار ارز افزوده شود و نوسانات افزایشی این بازار تا حدی ناشی از همین امر بود.

در واقع حذف ارز مسافرتی به شکل رسمی موجب آن می‌شود که تقاضا برای ارز در بازار بالا رفته و موجب افزایش قیمت‌ها در این بازار شود. این امر به خصوص در ایام حج می‌تواند خود را نشان دهد که سیل هجوم افراد و تبعات آن در بازار موازی ارز شوک آور و غیر قابل پیش بینی خواهد بود.

از سویی تا همین جا نیز ارز با نرخ مرجع به میزان ۱۰۰۰ دلار برای همه مسافران یکسان نیست. به عبارتی سهمیه ارز مسافران کشورهای عراق، سوریه، عربستان و در مجموع حدود ۲۰ کشور، حدود ۴۰۰ دلار است. در نتیجه می‌توان این امر یعنی خروج سرمایه ارزی از کشور را به شکلی دیگر و با همان نظام ارز چند نرخی مدیریت کرد و لزومی به حذف یکباره ارز مسافرتی نیست.

به نظر می‌رسد که طرح ارسلان فتحی پور و به عبارتی بسته اقتصادی پیشنهادی‌اش، دارای معایب و مزایای همزمان است. مزایای کوتاه مدت ارز سه نرخی در مقابل معایب بلند مدت آن، و همچنین مزایای حذف ارز مسافرتی در مقابل معایب شوک آور آن.

آن گونه که فتحی پور عنوان کرده این طرح هنوز در دست بررسی و کارشناسی است. این کارشناسی باید به گونه ای باشد که در صورت اجرایی شدن این طرح، تبعات منفی اقتصادی آن به حداقل ممکن برسد.