توسعه راه های زمینی، هوایی و ریلی در کشورها از شاخص های توسعه یافتگی اقتصادی محسوب می شود. با این وجود در تمام کشورهای توسعه یافته قبل از احداثو توسعه راه ها توجیه اقتصادی آنها بررسی می شود.
به گزارشافکارنیوز؛ با پیروزی انقلاب و به خصوص با اتمام جنگ تحمیلی توسعه زیربنایی در کشور مورد توجه قرار گرفت. یکی از راه‌های توسعه در بخش حمل و نقل احداثفرودگاه بود. به همین جهت در دهه دوم انقلاب خیلی از شهرهای کشور متقاضی ساخت فرودگاه شده بودند و هر نماینده مجلس و مدیری که توانایی داشت به نوعی توانست برای حوزه انتخابیه خود مجوز ساخت فرودگاه بگیرد و آن زمان چون بحثمطالعه و ارزیابی برای توجیه اقتصادی پروژه مطرح نبود شاهد ساخت فرودگاه‌هایی بودیم که اصلاً از آنها بهرهبرداری نمی‌شود. اکنون گفته می شود که ۹۰درصد ازفرودگاه های ایرانی زیان
ده هستند. اما فرودگاه‌سازی در ایران به گونه ایست که بیشتر از آنکه انگیزه اقتصادی پشت آن باشد، دارای انگیزه‌های سیاسی است. نماینده های مجلس و استاندارها برای کسب رای برای احداثفرودگاه هایی تلاش می کنند که صرفه اقتصادی ندارند.
از جیب فقرا؛ به کام ثروتمندان!
انگیزه های سیاسی ماجرا به گونه ایست که اولویت های اقتصادی فدای چانه‌زنی‌ها و اقدامات غیرکارشناسی شده است و این درحالیست که بسیاری از طرح ها و پروژه های عمرانی به دلیل کمبود اعتبار متوقف شده اند. در این شرایط فرودگاه هایی با اعمال نفوذ و چانه زنی های مختلف آن هم با انگیزه های سیاسی ساخته شده اند که نه تنها سوددهی ندارند بلکه برخی از آنها تبدیل به متروکه هایی شده اند که ایرلاین ها تمایلی به انجام پرواز در آنها را ندارند.
رقابت در جذب امکانات و زیرساخت‌ها در شهرستان‌ها و استان‌ها مفید است اما جذب منابع باید براساس توجیه اقتصادی باشد تا چنین طرح های توسعه ای عظیمی به پروژه هایی زیان ده تبدیل نشوند.
در بسیاری از نمایندگان مجلس در وعده‌های انتخاباتی خود در شهرهای کوچک وعده‌هایی داده‌اند که یکی از آنها ساخت فرودگاه است. در برخی موارد پیگیریهای این نمایندگان و مسوولان استانی جواب داده است و موفق شده‌اند با اختصاص اعتباراتی ساخت فرودگاههای جدید را آغاز کنند. در حالی که در برخی از این استان‌ها به علت نزدیکی به فرودگاه های استانهای همجوار نیازی به ساخت فرودگاه جدید نیست.
در دنیا نیز سابقه ندارد فرودگاه‌هایی که پروازهای مسافری بدنه متوسط در آنها نشست و برخاست می‌کند با فاصله کمتر از ۲۵۰ کیلومتر ساخته شود. البته در شهرهای بزرگ به علت وجود تقاضا در محدوده خارج از شهر ساخت یکی‌دو فرودگاه دیگر منعی ندارد. در مجموع ساخت فرودگاههای نزدیک به هم صرفه اقتصادی ندارد و نمی‌توان الگوی اقتصادی منطقی برای آن تدوین کرد.
تنها ۴فرودگاه خرج خودشان را در می آورند!
با وجود آنکه تنها ۴فرودگاه سودده در ایران مشغول به کار هستند که همچنان قرار است در کشور فرودگاههای جدید احداثشوند. به گفته مسوولان شرکت فرودگاهها در حال حاضر پنج فرودگاه در استانهای مختلف در دست احداثاست. این فرودگاهها در بروجرد، تربت جام، ماکو و برخی دیگر از شهرهای کشور در حال ساخت هستند. مسوولان امر به خوبی می‌دانند برخی از آنها غیراقتصادی هستند و در صورت عملیاتی شدن ممکن است پروازی در آنها برقرار نشود.
با وجود این این فرودگاهها در حال ساخت هستند. اما نمی‌توان تمام تقصیرها در ساخت این فرودگاهها را به گردن مسوولان راه و شهرسازی و بخش حمل و نقل هوایی از جمله شرکت فرودگاههای کشور و سازمان هواپیمایی کشور انداخت.
دستور ساخت این فرودگاهها عمدتاً بر اساس درخواستهای مکرر و پیگیریهای مسوولان استانی، نمایندگان مجلس و استانداران در دولت مصوب شده و وزارت راه و شهرسازی مکلف به ساخت آنها شده است. بعد از ساخت نیز شرکت فرودگاهها نمیتواند فرودگاهی را تعطیل کند. این امر غیرقانونی و غیرممکن است. اما اینکه پروازی در آن فرودگاه انجام نشود با وجود آنکه عملیاتی است مسالهای است که سالهاست فرودگاههای غیراقتصادی با آن دست و پنجه نرم میکنند و فرودگاههای جدید نیز که اکنون در نقاط غیراقتصادی در حال ساخت هستند در صورت بهرهبرداری با این چالش مواجه خواهند شد.
