مشاغل کاذب بدتر از بیکاری است؛ شاید این جمله بهترین توصیف از میزان مشکلات و آسیبهایی باشد که یک شغل کاذب می تواند برای جامعه و افراد به ارمغان بیاورد.

به گزارش مهر، هرچقدر دامنه بیکاری و سخت تر شدن دستیابی جوانان و کارجویان به بازار کار رسمی بیشتر باشد، مشاغل کاذب و زیرزمینی نیز رواج بیشتری خواهند یافت. گواه این مسئله اینکه در حال حاضر مشاغل کاذب از برخی امورات سطحی و قابل مشاهده به سمت مشاغل دلالی حرفه ای، غیرقابل مشاهده و تعیین کننده در بازار کار کشور در حرکت است.

مشاغل کاذب حرفه‌ای می‌شوند!

شاید بتوان مثال عینی گسترش و تغییر مشاغل کاذب و زیرزمینی را در بازار انواع ارز و سکه مشاهده کرد به نحوی که تعیین کنندگی بازار دلالی و واسطه گری در این بخش باعثبی اثر شدن سیاست های کنترلی دولت و بانک مرکزی شده است.

سودجویی سیری ناپذیر دلالان و واسطه گران علاوه بر تحریک مردم به خرید بیشتر ارز و دلار، باعثانحراف سرمایه ها از بازار اصلی کار و تولید به بازار دلالی و واسطه گری می شود.

امروز واسطه گری، مشاغل کاذب و زیرزمینی در بخش های مختلف باعثشده است که حجم قابل توجهی از نقدینگی کشور به سوی جیب های سیری ناپذیر سرازیر شود. شغل کاذب آنقدر بزرگ شده است که می تواند با بی اثر کردن برنامه های کنترلی دولت و بانک مرکزی برای بازار ارز و سکه تعیین تکلیف کند.

جیب‌های سیری ناپذیر

البته دولت در سالهای گذشته برای اصلاح مشاغل کاذب برخی تحرکات را هم از خود در برخی بخشهای دیگر بروز داده که نمونه آن در حذف دلالان و واسطه گران بازار کار است؛ حال اینکه در این راه چه نتیجه ای حاصل شده باشد خود موضوع دیگری است اما درک مشکل اصلی و اقدام به حذف سودجویی در بازار کار، حرکت قابل توجهی است.

نمونه های دیگری از مشاغل کاذب و زیرزمینی که دست اندرکاران آن سوء استفاده از منابع انسانی و مادی جامعه را نشانه رفته اند، افزایش گرایش جوانان به ویژه فارغ التحصیلان دانشگاهی به سمت شرکت های هرمی است که متاسفانه تاکنون با وجود مبارزه جدی دولت و دستگاه های نظارتی، بسیاری از جوانان را به کام تباهی و آینده ای سیاه کشیده است.

حمید حاج اسماعیلی در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه امروز بازار دلالی و واسطه گری در کشور از درآمد بسیار بالایی برخوردار است، گفت: گسترش مشاغل کاذب و دلالی باعثشده است تا جلوی حرکت سرمایه ها به سمت تولید گرفته شود و در میانه راه بخش مهمی از سرمایه و نقدینگی کشور از بازارهای واسطه ای سر در بیاورد.

هرم تباهی

نماینده سابق کارگران در هیئت حل اختلاف با اشاره به بازار ارز و سکه و بی ثباتی های اخیر در این بازار، اظهار داشت: اینکه چرا بانک مرکزی نتوانسته است در این بازار پرسود نقش آفرینی مناسبی را داشته باشد، جواب آن در دستان دلالان و واسطه هایی است که با درست کردن مشاغل کاذب فراوان در این بخش برای بازار تعیین تکلیف می کنند.

وی وجود مشاغل کاذب را در بازار کار یک مسئله واقعی دانست و گفت: رشد اینگونه مشاغل باعثاثرات مخربی بر اقتصاد کشور می شود که در نهایت تصمیمات را به گمراهی خواهد برد به نحوی که می توان گفت اینگونه مشاغل مانند موریانه اقتصاد را می خورد.

این فعال کارگری به نقدینگی ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی در بازار دلالی و واسطه گری اشاره کرد و بیان داشت: بانک مرکزی می گوید ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در بازار داد و ستد وجود دارد ولی باید گفت همه این مبلغ در بازار دلالی و واسطه گری فعال است که مانند یک مافیا گرانی را به مردم تحمیل می کنند.

تصمیم‌گیران کاذب در سایه

حاج اسماعیلی با بیان اینکه دارندگان مشاغل کاذب از برخی امور ساده و حاشیه ای در بازار کار به مشاغلی تعیین کننده و تصمیم گیر در بازار کار و تولید تبدیل شده اند، افزود: اینکه امروز بخش زیادی از واسطه گری و دلالی در بازار ارز و سکه مشاهده می شود به دلیل سودی است که شغل کاذب و زیرزمینی می تواند از کنار متلاطم بودن این بازار ببرد بی آنکه دیده شود.

وی با طرح این سوال که چرا مرکز آمار ایران نمی تواند آمار دقیقی از وضعیت بازار کار کشور ارائه کند؟ خاطر نشان کرد: دلیل آن یک موضوع است و آن هم اینکه مشاغل کاذب اجازه روشن شدن وضعیت شاغل و بیکار را نمی دهد؛ بنابراین نمی توان گفت که آیا افراد در حال کار هستند و یا بزودی بیکاری را تجربه خواهند کرد.

این فعال کارگری با بیان اینکه مشاغل کاذب باعثسرگردانی کارجویان می شود، افزود: این موضوع باعثمی شود تا هر واسطه گر و سودجو بتواند بدون آنکه دیده شود هر چقدر بخواهد به نیروی کار دستمزد بدهد و هرچقدر هم بخواهد از بازار بزرگ کار کشور درآمد کسب کند.

سود تصاعدی به حساب دلالان و واسطه‌گران

مشاور کانون عالی انجمن های صنفی کارگری کشور، اظهار داشت: زیان ها و آسیب های دیگری نیز از ناحیه مشاغل کاذب به کشور وارد می شود به نحوی که دلال بدون اینکه مالیات و بیمه بپردازد، سود کلانی می برد و با اینگونه اعمال، باعثمی شود تا برنامه ریزی دقیقی در کشور در زمینه شاغلان و بیکاران صورت نگیرد.

به گفته وی، هم اکنون برخی از طریق فعالیت در مشاغل رسمی و دارای مجوز به بازارهای غیررسمی و دلالی وارد می شوند و برای آینده شغلی افراد و همچنین روند فعالیتی بازار تعیین تکلیف می کنند. این افراد از طریق مشاغل رسمی، بازارهای غیررسمی را اداره می کنند.

نماینده سابق کارگران در هیئت حل اختلاف وجود مجوزهای رسمی در مشاغل قانونی برای حضور واسطه گر و دلال در بازارهای غیررسمی را یک تهدید برای کشور خواند و بیان داشت: نشانه قدرت گرفتن مشاغل کاذب در بازارهای رسمی این است که می بینیم مشاغل رسمی تحت الشعاع قرار می گیرند و نمونه آن اخیرا در بازار سکه، طلا و ارز اتفاق افتاده است.