رئیس جمهوری ایران، حسن روحانی دوشنبه برای دیداری مهم در شانگهای حضور می یابد. در نشست سران کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا(سیکا)، او و ۲۴ سیاستمدار برجستهی دیگر از آسیا و آفریقا به مدت دو روز دربارهی صلح و امنیت و ثبات در جهان به گفتگو میپردازند.
به گزارشافکارنیوزبه نقل از دویچه وله بخش آلمان، مهمانانی از لندن و برلین و واشنگتن تنها به عنوان ناظر حضور خواهند داشت. حالا یک بارهم برای غرب سفرهی جداگانه میاندازند. به این ترتیب این اجلاس برای روحانی یکی از نادر دیدارهای چندجانبه است که در آن ایران، قدرت برتر بین چین و خلیج فارس، میتواند تصورات خود را مطرح کند.
گرچه بعد از توافق ژنو از تشنج در مناسبات ایران و کشورهای غربی کاسته شده است اما سیاستمداران غربی با ایران همچنان به سان کودکی رفتار میکند که تربیت نشده است. مبنای مناسبی برای مصالحههای پایدار نیست. یعنی مصالحههایی که مقبول هر دو طرف باشد.
در آسیا وضع متفاوت است: به ویژه چین با ایران بطور سنتی مناسبات خوبی دارد. تحریمها برای چین اهرم قدرت مناسبی نیست. چینیها بیشتر به تغییر از راه نزدیکی باور دارند: هرچقدر اختلافها بیشتر باشد به همان میزان باید بیشتر با هم صحبت کرد. در آوریل وزیر دفاع ایران، حسین دهقان در پکن بود. در اوایل ماه مه وزیر دارایی و امور اقتصادی، علی طیبنیا به چین سفر کرد. نکته اینجاست که همکاری نزدیک اقتصادی با ایران تنها برای این نیست که نیاز چین به نفت و گاز به هر قیمت تأمین شود. با این وجود پکن با تهران از موضع بالا برخورد نمیکند. ایران «شریک راهبردی» است.
اینکه دوستی چین و ایران سنت طولانی دارد همکاری را سادهتر میکند. دوهزار سال پیش دو کشور از راه ابریشم با یکدیگر داد وستد علمی و بازرگانی داشتند. در آنزمان هم چین و هم ایران به صورت امپراتوری اداره میشدند. با وجود همهی اختلاف برداشتها، مناسبات بر احترام استوار بود. امروز نیز فرق نکرده است.
چین برای ایران با توجه به سیاست غرب در منزوی ساختن این کشور، مهمتر از همیشه است. چینیها به عنوان مهمترین شریک تجاری، در قبال دریافت نفت در ایران زیرساخت ایجاد میکنند و به ازای گاز واگنهای جدید قطار به این کشور میدهند. همین چند وقت پیش برای اجرای پانزده طرح جدید در بخش انرژی ایران توافقی به ارزش مجموعاً سه میلیارد دلار انجام شد. اینگونه که باشد میتوان در مسائل ژئوپولیتیکی نیز درخواستی کرد.
اما چین به تنهایی نمیتواند ایران را از نظر اقتصادی بالای آب نگاه دارد. ایرانی که در گذشته رونق داشت در حاشیهی فروپاشی اقتصادی قرار گرفته است. واشنگتن تجارت خارجی ایران را تقریباً به طور کامل فلج کرده است. آمریکاییها هر کشوری را که دست به محدود کردن مناسبات اقتصادیاش با ایران نزد تهدید به مجازات کرد. حتی شرکتهایی که مقررات آمریکا را رعایت نکنند مجبور به پذیرش محدویتهایی در بازار آمریکا هستند. به تازگی معلوم شد اف بی آی حتی برای یک بازرگان چینی پنج میلیون دلار جایزه تعیین کرده است، زیرا ادعا میشود او در کار تحویل سلاح به ایران بوده است. از نظر چین
دخالتی وقیحانه در مناسبات دوجانبه.
اما پکن نیز بدون قید و شرط با ایران همکاری نمیکند. شرکت چینی سی.ان.پی.سی حفاری یکی از بزرگترین میدانهای نفتی جهان، آزادگان جنوبی، را به دلیل اختلاف نظر با مقامهای ایران به تأخیر انداخت. اما این همان فشار در چهارچوب دوستی و نه دشمنی است. هفتهی گذشته، کوتاه زمانی قبل از سفر روحانی به چین، وزیران دفاع دو کشور تأکید کردند که برهمکاری نظامی میافزایند. ایران نمونهای است که نشان میدهد سیاست غرب در حد اعلای خرد قرار ندارد. در این فاصله در روسیه نیز همینطور است. بزرگترین عیب فشار سیاسی: این روش مجبور میکند و متقاعد نمیسازد و تنها در صورتی کارایی دارد که همه شرکت کنند.
برای نمونه چین دیگر نمیخواهد و نباید [در این روش همراهی کند.] در این فاصله رئیس اهل کرهی جنوبیِ سازمان ملل نیز میبیند جانشینهای معقولی برای سیاست غرب وجود دارد. بان کی مون سه شنبهی آینده در اجلاس شانگهای شرکت میکند.
شناسه خبر:
۳۳۵۴۹۸
دویچه وله: ایران «شریک راهبردی» چین است
در حالیکه غرب با ایران برای رسیدن به توافق اتمی کلنجار میرود چین این کشور را به چشم شریکی هم شأن، در ایجاد نظام جهانی چند قطبی لحاظ میکند.
گروه اقتصادی -
۰