به گزارشافکارخبر، پس از آغاز طرح هدفمند‌سازی یارانه‌ها، چنانچه پیش از آن قرار بود قیمت حامل‌های انرژی بالا رفت، اما همزمانی این موضوع با برخی اتفاقات دیگر نظیر ورود ایران به تحریم‌ها و افزایش سه برابری نرخ ارز ظرف مدت زمانی کوتاه‌ سبب شد هدفمند‌سازی یارانه‌ها نه‌تنها درآمد‌زا نباشد بلکه مخارج سنگینی را نیز روی دوش دولت قرار دهد‌ تا آنجا که دولت گاهی برای تزریق ماهانه سه هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان نقدینگی به کشور برای پرداخت یارانه‌ها‌ ناچار به استفاده از راهکارهایی نظیر استقراض از بانک مرکزی نیز می‌شد، یعنی برای ادامه راهی که از آغاز غلط بود، به راهکارهای غلط‌تری نیز متوسل می‌شد.


گرچه این طرح شکست تلخی خورد و اکنون شب واریز یارانه‌ها به قول وزیر اقتصاد، شب مصیبت عظمای دولت است‌ اما نباید این نکته را از نظر دور داشت که در بسیاری از مناطق روستایی یا دور‌افتاده، آنجایی که به علت رکود‌، شغلی وجود ندارد، همین یارانه‌ها باعثچرخیدن چرخ زندگی بسیاری از مردم می‌شود.


البته نباید این را هم نادیده بگیریم که همین یارانه‌ها‌ ابتدا به ساکن بسیاری از خانوار‌ها را به زیر خط فقر فرستاد.


با این اوصاف‌ اگرچه طرح به هدف نرسیده هدفمند‌سازی یارانه‌ها، هم برای دولت و هم برای مردم مشکلات بسیاری ایجاد کرده است‌ اما بنا به دلایلی که منطقی نیز هستند، این طرح تا پایان برنامه پنجم توسعه به نتیجه نرسید و دنباله آن به برنامه ششم نیز راه یافت. این به آن معنی است که تلاش برای تامین منابع و پرداخت یارانه نقدی طی سالیان آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد.


گفتنی است طبق گفته وزیر نفت، ۸۰ تا ۹۰ درصد از درآمد حاصل از فروش گاز و همچنین ۸۰ درصد درآمد پالایش و پخش صرف پرداخت یارانه به مردم می‌شود این در حالی است که تزریق این حجم از نقدینگی نه تنها باعثبالا رفتن تورم می‌شود‌ بلکه در شرایط کنونی که اقتصاد در رکود شدیدی قرار دارد، منابعی که خرج یارانه‌ها می‌شود می‌تواند کمک زیادی برای بهبود اوضاع اقتصادی باشد.


موضوع حذف یارانه‌ها که بار دیگر مطرح شده است، پیش از این نیز مورد بررسی قرار گرفته بود با این حال بنا به دلایلی به نتیجه نرسیده و مسکوت باقی‌مانده بود.


با این حال چندی پیش مجلسی‌ها بار دیگر با جمع‌آوری امضا، احتمال حذف یارانه‌ها را مطرح کردند.


گرچه این طرح با پس گرفتن امضای برخی نمایندگان به نتیجه نرسید‌ اما اینکه آیا پس گرفتن امضاها، ارتباطی با نزدیکی به انتخابات مجلس دهم دارد یا خیر، مساله‌ای است که به این راحتی نمی‌توان مورد بررسی قرار داد.


با این وجود‌ گرچه مساله حذف یکباره یارانه‌ها دیگر مطرح نیست‌ اما برخی از نمایندگان موضوع حذف تدریجی یارانه‌ها را مطرح کرده‌اند تا به نوعی از یکسو هوای مردم را داشته باشند و از سوی دیگر منفعت دولت را نیز مد نظر قرار داده باشند.


بر اساس این طرح، مبلغ پرداختی برای یارانه‌ها از ۴۵ هزار تومان به ۳۰ هزار تومان‌ و سپس به ۱۵ هزار تومان کاهش پیدا می‌کند و در سال ۹۵ به کلی قطع می‌شود.


بر اساس این گزارش، دولت اکنون برای تامین نقدینگی خود جهت پرداخت یارانه‌ها‌ چند سناریو در دست دارد که از آن میان می‌توان به حذف دهک‌های بالای جامعه از جمعیت یارانه‌بگیران اشاره کرد‌ اما با وجود اینکه تا‌کنون دو میلیون نفر حذف شده‌اند، تنها ۹۰ میلیارد تومان از سه هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه دولت کاسته شده است و چنانچه طبق پیش‌بینی‌ها تا پایان سال این تعداد به شش میلیون نفر نیز افزایش پیدا کند، مبلغ صرفه جویی شده توسط دولت به ۲۷۰ میلیارد تومان خواهد رسید و همچنان بالغ بر سه هزار میلیارد تومان هزینه ماهانه پرداخت یارانه‌ها خواهد شد.
در این حال‌ اگرچه کاهش تدریجی یارانه‌ها تا مرحله حذف کامل آن بیش از سایر سناریو‌ها‌ باعثصرفه‌جویی دولت در هزینه‌ها خواهد شد اما هزینه خانوار‌های متوسط و پایین ایرانی‌ و نیازی که آنها به همین یارانه دارند نباید نادیده گرفته شود به خصوص در شرایطی که اوضاع اشتغال به حدی وخیم است که هفت میلیون بیکار در کشور داریم، یعنی از هر سه نفر که قابلیت اشتغال دارند یک نفر عملا کاری ندارد.


طرح دو فوریتی حذف یارانه‌ها
بر‌اساس این گزارش، در حالی نایب رییس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی از توقف طرح نمایندگان برای قطع پرداخت یارانه نقدی خبر داد که یک نماینده دیگر از ارایه طرح دو فوریتی برای کاهش رقم یارانه نقدی از ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۰ هزار تومان و کاهش آن بعد از سه ماه به ۱۵ هزار تومان و در نهایت قطع آن از سال ۹۵ در مجلس شورای اسلامی خبر داد.


اباذر ندیمی به ایرنا گفت: امروز طرحی دو فوریتی در مجلس شورای اسلامی توسط مطهری، قاضی پور، محجوب، امیرآبادی و لاهوتی مطرح شد که براساس آن دولت موظف است یارانه هر یک از خانوارهای مشمول را از که زمان لازم‌الاجرا شدن ۴۵ هزار و ۵۰۰تومان بوده، ابتدا به ۳۰ هزار تومان و پس از سه ماه به ۱۵ هزار تومان کاهش دهد.


وی ادامه داد: براساس این طرح یارانه نقدی از سال ۹۵ برای تمام خانوارهای ایرانی جز افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی قطع خواهد شد. ندیمی تصریح کرد: این طرح در راستای اصلاح بند «الف» ماده «۷» قانون هدفمندی یارانه‌ها مطرح شده که قرار است، بررسی شود.
به گفته ندیمی، این طرح روز گذشته درمیان نمایندگان مجلس شورای اسلامی پخش شد.


دولت به قوانین مجلس عمل نمی‌کند
افزون بر این‌ موسی الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفت و گو با «جهان صنعت» توضیح داد: کاهش تدریجی یارانه‌ها طرحی دو فوریتی بود که با پس گرفتن امضای نمایندگان تصویب نشد بنابراین مطرح نمی‌شود.


وی درباره علت پس گرفتن امضا توسط نمایندگان توضیح داد: از آنجایی که دولت قوانین را اجرا نمی‌کند و فارق از اینکه مجلس چه قانونی تصویب می‌کند، تصمیمات خود را عملی می‌کند، نمایندگان به پس گرفتن امضای خود اقدام کردند. ثروتی توضیح داد: از جمله قول‌هایی که دولت به آن عمل نکرد، می‌توان به حذف شش میلیون نفر از یارانه‌بگیران اشاره کرد که تا‌کنون تنها دو میلیون نفر حذف شده‌اند. همچنین بودجه‌ای که به بسیاری از بخش‌ها قرار بود تعلق بگیرد نیز تا کنون پرداخته نشده است.