ایران چهارمین وارد کننده این نوع ماهی!

ماهی تیلاپیا چند سالی است که به خاطر ویژگی‌های خاص خود، طرفداران زیادی در میان مصرف‌کنندگان قاره‌های مختلف پیداکرده است. خوش‌طعمی، فیله‌گیری راحت (حذف استخوان) و عدم وجود بوی نامطبوع رایج در میان سایر آبزیان و قیمت پایین‌تر سبب شده تا تولید و صادرات این ماهی هر سال افزایش یابد. در حال حاضر کشورهای جنوب شرق آسیا، چین، مصر و برخی از کشورهای آمریکای جنوبی مانند برزیل به تولیدکنندگان اصلی این ماهی در جهان تبدیل‌شده‌اند. تیلاپیا برخلاف سایر آبزیان گرمابی و سردابی نیازی به فناوری‌های پیشرفته‌ تولید ندارد. ازجمله ویژگی‌های مهم این ماهی همه‌چیزخواری، توان تحمل تراکم بالا، رشد سریع و مقاومت به ناملایمات محیطی مانند تغییر اسیدیته آب، املاح، شوری، بیماری‌ها و عواملی ازاین‌دست می‌باشد. گرمابی و مقاوم بودن این ماهی سبب شده است کشورهای گرم اطراف خط استوا تا عرض حدود 30 درجه شمالی و جنوبی از موقعیت خوبی نسبت به سایرین برای تولید در شرایط باز (Open Field) برخوردار باشند.

آمریکا، مکزیک، روسیه، ایران و رژیم صهیونیستی بزرگ‌ترین واردکنندگان تیلاپیا هستند. دراین‌بین آمریکا با واردات بالغ بر 165 هزار تن فیله یخ‌زده بزرگ‌ترین واردکننده این ماهی محسوب می‌شود. عملکرد ماهی تیلاپیا در حدود 150 کیلوگرم در مترمکعب است که قابل‌مقایسه با سایر آبزیان پرورش نیست. همین موضوع باعث شده تا آمریکا نیز تولید ماهی تیلاپیا در ایالت‌های جنوبی خود را آغاز نماید.

روند واردات ماهی تیلاپیا طی سال‌های اخیر در ایران نیز افزایش حجم نشان می‌دهد. واردات این ماهی در سال 91 در حدود 1500 تن گزارش شد. این رقم در سال‌های 92 به 4500 و در سال 93 به 9700 تن افزایش یافت. قیمت هر کیلو ماهی وارداتی در سال 91 در حدود 2 دلار بود که این رقم در سال‌های بعد به 5٫1 دلار نیز افزایش یافت. روند افزایش حجم و قیمت این ماهی نشان‌دهنده بازارپسندی تیلاپیا در بازار ایران است. در حال حاضر قیمت هر کیلو فیله یخ‌زده تیلاپیا در بازار در حدود 18500 تا 22 هزار تومان متغیر است.

در حال حاضر آمریکا، مکزیک و رژیم اشغالگر قدس به تولید این ماهی در فضای باز روی آورده‌اند. موقعیت اقلیمی گرم و وجود سرزمین‌های بیابانی برای تولید تیلاپیا مزیت محسوب می‌شود. این ماهی به کاهش دما حساس است و در عرض‌های جغرافیایی بالاتر به دلیل سرما امکان تولید در فضای باز وجود ندارد. آمریکا اخیراً به تولید تیلاپیا روی آورده و در حال حاضر در ایالت‌های گرم جنوبی پرورش این ماهی درحال‌توسعه است. طی دو سال اخیر به دلیل افزایش مهاجران آسیایی به شهرهای شمالی و سرد مثل تورنتو و نیویورک، پیش بینی می‌شود که نیاز این دو شهر به فیله تیلاپیا به حدود 3 تا 4 هزار تن افزایش یابد. طی سال‌های 2013 تا 2014 میزان تولید تیلاپیا فقط در 12 مرکز تولید ماهی در ایالت فلوریدا 1800 تا 2000 هزار تن گزارش شد.

محدودیت در منابع آب شیرین، گونه‌های آبزی سازگار جدید و پرطرفداری مثل تیلاپیا را به بازار معرفی کرده است. تولید تیلاپیا می‌تواند ضمن تأمین نیازهای غذایی و افزایش سرانه مصرف آبزیان در ایران، از فشار بیش‌ازحد به منابع آب شیرین برای تولید ماهی جلوگیری نماید.