زنگنه: دوستان اوپکی نفت خود را مُفت می‌فروشند

 "بیژن زنگنه،" وزیر نفت ایران در حاشیه نشست اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در وین، در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری «پلاتس» انگلیس گفت: تعدادی از رقبای منطقه‌ای با ارزان‌فروشی در تلاش هستند تا مشتریان نفتی ایران را به‌سوی خود جلب کنند و اما باید بگویم تهران بدون کاهش شدید بهای نفت موفق شده است پس از لغو تحریم‌ها سهم یک‌میلیون بشکه‌ای خود را از بازارهای بین‌المللی باز پس بگیرد.

بر اساس این گزارش، نفت خام ایران شباهت زیادی به نفت عراق و عربستان دارد. این موضوع باعث شده است رقابت شدیدی میان این کشورها برای افزایش سهم خود از بازار شکل بگیرد. از سوی دیگر، مخالفت زنگنه با تعیین سقف تولید اوپک موجب شد پیشنهاد عربستان برای تعیین سقف و سهمیه‌بندی تولید در نشست اوپک به تصویب نرسد.

وزیر نفت با اشاره به ظرفیت تولید نفت ایران اعلام کرد ظرفیت کنونی تولید نفت ایران حدود 3 میلیون و 820 هزار بشکه در روز است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری میلادی تولید نفت ایران به 4 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. در این صورت کشور 5 تا 6 درصد ظرفیت مازاد تولید خواهد داشت.

به گفته زنگنه، هند، چین، کره جنوبی، اروپا و ترکیه بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران هستند با این حال تهران باید با اعمال سیاست‌هایی نظر بازارهای اروپا و آفریقا را به خود جلب کند. ساخت پالایشگاه در دیگر کشورها یکی از این سیاست‌ها است. در این صورت روزانه بین 1.3 تا 1.4 میلیون بشکه از خوراک این پالایشگاه‌ها تأمین می‌شود. با این حال چالش اصلی در این زمینه تأمین سرمایه است.

زنگنه با اشاره به چالش تأمین سرمایه احداث پالایشگاه در دیگر کشورها گفت: ما این پیشنهادها را دریافت کرده‌ایم اما شرکت ملی نفت ایران برای این اقدام پول کافی ندارد، بنابراین پیشنهاد کردیم صندوق توسعه ملی این سرمایه‌گذاری را انجام دهد، چه به طور مستقیم و چه در قالب وام به بخش غیردولتی یا خرید سهام پالایشگاه‌های مناطق منتخب؛ به این شرط که آن‌ها همه خوراک خود یا بخش عمده آن را از ایران تأمین کنند.

وزیر نفت با حمایت از نظام سهمیه‌بندی جداگانه در اوپک گفت: تهران با سقف تولید مخالف نیست اما سقف تولید بدون تعیین سهمیه تولید هر کشور بی فایده است و سودی ندارد. هنگامی‌که ما سقف تولید ۳۰ میلیون بشکه در روز را تعیین می‌کنیم و یک کشور بیشتر تولید می‌کند، باید راهی باشد که از آن بازخواست شود. باید کنترل و نظارت بر کشورها افزایش یابد و دلیل تولید بیش‌ازاندازه آن‌ها بررسی شود. حذف نظام سهمیه‌بندی بزرگ‌ترین اشتباه تاریخی اوپک بود و اجماع اعضای این سازمان برای بازگشت نظام سهمیه‌بندی، فقط به زمان نیاز دارد.

در سال 2011 میلادی، نظام سهمیه‌بندی جداگانه در اوپک و جای خود را به سقف تولید کلی این سازمان داد.

زنگنه، حذف نظام سهمیه‌بندی را بزرگ‌ترین اشتباه تاریخی اوپک قلمداد کرد و افزود: این مسئله اجتناب‌ناپذیر است اما نمی‌دانم چه زمانی محقق می‌شود. اجماع اعضای اوپک برای بازگشت نظام سهمیه‌بندی، فقط به زمان نیاز دارد.

زنگنه تلاش‌ها برای توافق میان تولیدکنندگان عضو و غیر عضو اوپک جهت محدود کردن عرضه در نشست دوحه قطر را غیرمنطقی دانست و گفت: اگر دیگران می‌خواستند، می‌توانستند تولید نفت خود را محدود کنند یا واکنش دیگری در برابر بازار نشان دهند؛ ما نیز حمایت خود را از آن اعلام کرده بودیم و اکنون نیز از چنین اقدام‌هایی حمایت می‌کنیم اما اعلام کردیم هدف اصلی ایران که دیگران نیز با آن موافق‌ند، این است که سهم تاریخی خود را از بازار نفت پس بگیرد.

ایران اعلام کرد نتیجه نشست هفته گذشته اوپک، بهترین دستاورد ممکن بود. این سازمان در نشست پنجشنبه (سیزدهم خردادماه) سیاست نفتی خود را تغییر نداد و در نشست وزارتی خود، سقف تولیدی تعیین نکرد.

وزیر نفت تأکید کرد نتیجه نشست اوپک به‌ویژه برای ایران مطلوب بود و گفت: به نظر من همه پذیرفتند نمی‌توانند دیگران را به تغییر دیدگاه وادار کنند؛ آن‌ها این واقعیت بازار و بازگشت ایران به بازار را پذیرفتند. اعضای اوپک باید درباره سطح تولید خود محتاط‌تر باشند تا بازار را دچار نوسان نکنند.

وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران همچنین اعلام کرد سرمایه‌گذاری در این کشور برای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی مانند توتال، انی و لوک اویل بسیار سودآور خواهد بود و گفت: هزینه تولید نفت در منطقه ما بسیار پایین است و در ایران، هزینه تولید حداکثر به ۱۰ دلار در هر بشکه می‌رسد.

برنامه سرمایه‌گذاری ایران در سال‌های آینده به ۷۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد و مدل تازه قراردادهای نفتی ایران نیز بخشی از آن خواهد بود.