بیش از 25 میلیارد دلار رقمی که درباره این پدیده شوم داده می‌شود، کافی است تا متوجه وضعیت بحرانی اقتصاد داخلی شویم. قاچاق کالا هرگز پایان ندارد اما به گفته مسئولان می‌توان با اقدامات و هماهنگی‌های دستگاه‌های نظارتی، کمی از بار سنگین قاچاق‌های ته‌لنجی در جنوب کشور و تریلی‌هایی که از مرزهای خاکی وارد کشور می‌شوندرا کم کرد.
به گفته کارشناسان بازار، قوانین دست‌وپاگیر حاکم بر گمرک و وقت‌کشی که نتیجه ناهماهنگی در صدور مجوز از نهادهای مربوطه برای ترخیص کالاهاست، یکی از عوامل قاچاق بوده و این در حالیست که رئیس کل گمرک ایران اعلام کرده که امیدوارم با اجرای دستورالعمل جدید ساماندهی مبادی ورودی مرزهای زمینی که مدیریت آن به مدت سه سال به گمرک واگذار شده، مشکلات کنونی در مرزهای گمرکی برطرف شود. به گفته کرباسیان زمان و هزینه عبور کالا از مرزها باید کاهش یابد.
نگاه 1
مبارزه با قاچاق به اتحادیه‌ها واگذار شود
غلامحسین کریمی، رئیس اتحادیه صنف دستگاه‌های مخابراتی
باید درباره قاچاق کالا با اتحادیه‌های مربوطه همکاری صورت بگیرد و موضوع به آنها واگذار شود. با این حرکت تا حد زیادی بازار ساماندهی می‌شود و این ناهنجاری‌ها که حدود 10 سال است که گریبان بازار را گرفته، برطرف خواهد شد. خریدوفروش، نگهداری و عرضه هر نوع کالای قاچاق ممنوع است و با متخلفان برخورد قانونی می‌شود و در اسرع وقت نسبت به جمع‌آوری کالاهای قاچاق در واحد‌های صنفی اقدام خواهد شد. هم‌اکنون اصناف در جریان دقیق قوانین مبارزه با قاچاق کالا قرار گرفته‌اند و در این‌باره کتابچه‌ای نیز در اختیار اعضای صنف قرار داده شده تا بهانه‌ای برای نادیده گرفتن کالای قاچاق به‌دلیل عدم آشنایی با قوانین وجود نداشته باشد.
نگاه 2
وقت‌کشی در نهادها و ناهماهنگی میان آنها در ترخیص کالا
صادق فیض‌آبادی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و تعمیرکاران تجهیزات الکترونیکی
این روزها می‌شنویم که قاچاق از راه های مختلفی انجام می‌شود که کوله‌بری هم بخشی از آن است. البته می‌شنویم که تریلی‌هایی هم که در گمرک برای ترخیص در انتظار هستند هم گاهی به دلیل وقت‌کشی و صرف زمان بسیار دیگر اقدام به ورود قانونی از مبادی رسمی نخواهند کرد.
ورود کالا از طریق کوله‌بری واقعا قابل توجه نیست و نباید به این سمت حرکت کنیم اما درباره کم‌اظهاری در گمرک، مشکلاتی هست که قبول داریم اما ریشه اصلی این مشکلات چیست؟ ریشه اصلی، ناهماهنگی ارگان‌های مرتبط و ناظر بر واردات است.
برای واردات کالا در بخش‌های مختلف معمولا ارگان‌هایی غیر از گمرک فعالیت دارند مثل استاندارد و ناهماهنگی در میان این نهادها می‌تواند زمان ترخیص کالاها را آنچنان بالا ببرد که بعضا ورود کالا از طریق قانونی هیچ وجهه اقتصادی برای واردکنندگان نداشته باشد و ناخودآگاه پای آنها به مسیرهایی نامتعارف باز شود. به عنوان مثال اگر به برخی کالاها توجه داشته باشید، باوجود اینکه این کالاها دارای تعرفه‌های بسیار کمی هستند ولی باز هم حجم قابل توجهی قاچاق در این زمینه صورت می‌گیرد که دلیل اصلی ، همین وقت‌کشی در نهادها و ناهماهنگی میان آنهاست.
نگاه 3
قاچاق در لب مرز کنترل شود
حشمت حیرانی، رئیس اتحادیه پوشاک تریکو کرمانشاه
تمام صحبت‌هایی که درباره نظارت و جلوگیری از واردات قاچاق می‌شود، درحد حرف باقی مانده و هیچ دستگاه نظارتی و هیچ ارگانی که در این‌باره مسئول است، راهکار و نظارتی برای منع ورود این کالاها ندارد.
اینجا لب مرز است و ما هر شب شاهد این هستیم که شبانه بین 20 تا 25 ماشین و تریلی به سمت تهران و... البته بعضی شهرها و استان‌ها حرکت می‌کنند بدون اینکه کسی یا سازمانی به آنها مجوز داده باشد.
دخل‌وخرج به هم جور درنمی‌آید و مردم برای خرید دست‌شان باز نیست. قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و وضعیت اقتصادی مردم در حدی است که فقط توانایی خرید اقلام خوراکی را دارند. دولت و بانک مرکزی پول و وام را از بین مردم جمع کرده است و نقدینگی در کف جامعه وجود ندارد به‌طوری که اگر 100 تا مغازه هم بگردید، 5 میلیون تومان پیدا نمی‌شود.
از اینرو ضرورت دارد مسئولان و ارگان‌های نظارتی قاچاق را در لب مرز کنترل کنند نه اینکه قاچاق وارد شهرستان‌ها شود و بعد از آن با طرح‌های مختلف اقدام به کنترل و جمع‌آوری اجناس قاچاق کنند.
نگاه 4
گمرک مجری ضوابط بیش از 10 دستگاه اجرایی است
احمد محبی، کارشناس بازار
چیزی که ما از آن به عنوان قوانین دست‌وپاگیر یا همان بوروکراسی اداری یاد می‌کنیم، درواقع پیچیده‌تر از آن است که بخواهیم در دو یا سه پاراگراف به آن بپردازیم ولی به‌طور خلاصه می‌توان گفت آنچه به عنوان بوروکراسی اداری در فرایند ترخیص کالاها در گمرک می‌بینیم، بیشتر از آنکه وابسته به عملکرد این مجموعه باشد، به‌دلیل تاخیر در صدور مجوز‌هایی است که باید توسط سایر دستگاه‌های اجرایی صادر شود. به عبارت بهتر، این بدان معناست که گمرک مجری ضوابط بیش از 10 دستگاه اجرایی در کشور مانند وزارت بهداشت و درمان، سازمان استاندارد، پایانه‌ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان انرژی اتمی است. گمرک در جریان فرایند صادرات و واردات کالاها، باید مجوزهای لازم را از دستگاه‌های یاد شده اخذ کند و چنانچه این مجوز‌ها در زمان کوتاهی آماده شود، فرایند ترخیص کالا در گمرک در مدت چند ساعت قابل انجام است.
