بازی قیمت‌ها در بازار نفت

​بازار نفت تحت تاثیر تبلیغات و فشار‌های سیاسی در ماه‌های گذشته نوسان قیمت با برآیند رشد قیمت داشته که این عامل تاثیراتی را در اقتصاد کشور‌های خریدار نفت که سهم بیشتر آن را کشور‌های در حال توسعه تشکیل می‌دهد، دارد.

نگرانی از کمبود عرضه به دنبال ایجاد محدودیت برای کشور‌های ایران و ونزوئلا سبب آن شده قیمت‌ هر بشکه نفت خام و نفت برنت تنها در روز‌های گذشته افزایش حدود ۲ دلاری داشته که طبق نظر کارشناسان در جدیدترین تحلیل‌های خود از بازار احتمال افزایش هر بشکه نفت تا ۱۰۰ دلار را نیز تا سال ۲۰۱۹ میلادی وجود دارد؛ موضوعی که نگرانی‌هایی را برای خریداران ایجاد کرده است.

شرایط روانی حاکم در بازار در صورتی است که از نظر کارشناسان این حوزه، بازار در تعادل عرضه و تقاضا قرار دارد و در صورت کاهش عرضه، کشور‌های مدعی نمی‌توانند ظرفیت مازادی را که مدعی هستند، عرضه کنند.

برخی کشورهای عضو اوپک پیش از این صحبت‌هایی در خصوص افزایش تولید برای ایجاد تعادل کرده اند با تغییر مواضع خود، عرضه نفت را در مقدار کمتر و در زمان دیرتر انجام می‌دهند تا افزایش قیمت ایجاد شود، اما با افزایش قیمت‌ها بیش از این میزان نیز مخالفت می‌کنند.

بررسی ظرفیت‌های تولیدی این کشور‌ها خبر از احتمال پایین این دو کشور برای تامین نیاز بازار می‌دهد،به طور مثال عربستان به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت در سازمان کشور‌های تولیدکننده نفت (اوپک)، مدعی است می‌تواند یک و نیم میلیون بشکه در روز به تولید خود بیفزاید که برابر با ۱،۵ درصد از تقاضای جهانی برای نفت است، اما از سوی دیگر خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان، در نخستین روز از مهر ماه اعلام کرد: چنین اقدامی هم‌اکنون در بازار لازم نیست.

مواضع ایران در این باره همانند قبل پایبندی به تولید توافق شده در مصوبه اوپک در سال ۲۰۱۶ و پایبندی ۱۰۰ درصدی اعضای اوپک بر آن است و بیش از آن را نمی‌پذیرد.

محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان، در خصوص آخرین شرایط بازار نفت گفت: در حال حاضر برداشت از ذخایر آغاز شده که البته نمی‌تواند خیلی ادامه داشته باشد، زیرا ذخایر مقدارش محدود بوده و با ورود به فصل پاییز و زمستان این وضع تشدید خواهد شد.

نماینده سابق ایران در اوپک تصریح کرد: در حال حاضر شاهد این هستیم که با نزدیک شدن به تحریم‌های نفتی، کمبود در بازار حس می‌شود و به همین خاطر تنها راهکار برداشت از ذخایر است که اگر این ذخایر هم مصرف بشود دیگر گزینه‌ای پیش روی مصرف کنندگان نیست.

این کارشناس حوزه انرژی با اشاره به اینکه برخی کشور‌ها برای تامین نیاز بازار تلاش می‌کنند، گفت: بعضی از تولیدکنندگان اعلام کرده اند که ما افت تولید را جبران می‌کنیم، ولی در عمل می‌بینیم که توان کافی برای جبران کاهش نفت ایران وجود ندارد.

خطیبی در ادامه خاطر نشان کرد: ادامه برداشت از ذخایر نفتی باعث می‌شود بازار نسبت به پایین بودن سطح ذخایر عکس العمل نشان دهد که این واکنش به صورت افزایش قیمت خواهد بود.

طی هفته اخیر نیز جلسه کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JMMC) تشکیل شد که در نهایت در بیانیه پایانی آن صحبتی درباره افزایش تولید نشده و حتی برخی وزیران اوپک و غیراوپک اعلام کردند بازار نیازی به عرضه جدید ندارد.

آنچه مشخص است هر گونه افزایش تولید بیش از سقف تولید اوپک نیاز به مصوبه وزیران نفت و انرژی اوپک دارد و اختصاص سهم بازار اوپک به تولیدکنندگان غیر عضو اوپک نیز نیازمند مجوز کنفرانس خواهد بود.