گوش دولت به توصیه‌های اقتصادی بدهکار نیست

محمد طبیبیان گفت:متأسفانه در تیم اقتصادی دولت روحانی کسی را نیافتیم که گوش او به توصیه‌ها بدهکار باشد و توجه کافی را مبذول کند. محمد طبیبیان؛ کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به رشد نقدینگی در وضعیت کنونی اقتصادی کشور، عنوان کرد: عملکرد اقتصادی دولت‌های گذشته در وضعیت فعلی اقتصاد کشور قابل نقد و در اتفاقات کنونی مؤثر هستند و اگر بخواهیم بر روی یک متغیر مهم که شاید عامل اصلی وضعیت اقتصادی کنونی است متمرکز شویم از افزایش نقدینگی نام می‌برم. این حجم نقدینگی در دولت‌های نهم و دهم به طور بی‌سابقه‌ای بالا رفت و در دولت روحانی نیز این افزایش همین‌گونه با شتاب ادامه پیدا کرد.استاد مؤسسه عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه با اشاره به اینکه برخی افراد من باب پیشنهاد از دولت خواستند به بودجه سروسامان دهد و این افزایش حجم را محدود و کنترل کند، افزود: از ابتدای تشکیل دولت عده‌ای از کارشناسان دولت را متوجه این امر کردند که روندهای اقتصادی گذشته آسیب‌رسانی خود را ادامه خواهد داد و بهتر است به بودجه، سیستم بانکی و نقدینگی توجه ویژه مبذول شود زیرا افزایش هزینه‌های بودجه‌ای همراه با افزایش حجم نقدینگی که در دولت قبل ایجاد شد به اندازه کافی خود شکننده و مخرب بود و این دولت دیگر به آن اضافه نکند . اما متأسفانه در تیم اقتصادی دولت روحانی کسی را نیافتیم که گوش او به این توصیه‌های اقتصادی بدهکار باشد و توجه کافی را مبذول کند.طبیبیان با اشاره به اینکه دولت روحانی روند دولت‌های گذشته را در افزایش حجم نقدینگی ادامه داد، عنوان داشت: درست است که همه گرفتاری‌های اقتصادی کنونی مربوط به دولت روحانی نیست اما اگر بخواهیم از روی انصاف به سهم دولت در پیشآمد وضعیت کنونی بپردازیم در دولت وی نیز به کنترل نقدینگی، مسائل بودجه، شرایط سیستم بانکی و وضع مالی کشور به اندازه کافی توجه نشد و بسیاری از کارشناسان بر روی این موضوع انگشت گذاشتند که این موضوعات گریبان دولت را می‌گیرد اما آن ها به اخطارها توجه نکردند.از این استاد دانشگاه پرسیدیم این افزایش حجم نقدینگی از کدام دولت آغاز شد، او تصریح کرد: رشد نقدینگی از قبل انقلاب آغاز و روزبه‌روز مانند یک طوفان شدیدتر شد از زمانی که موافقت‌نامه برتون وودز در اواخر دهه 1350 از اعتبار افتاد. قبل از آن کشورها موظف بودند در چارچوب مقررات صندوق بین‌المللی پول حجم نقدینگی خود را تنظیم کنند اما با به هم ریختن آن توافق‌نامه و خروج آمریکا در زمان نیکسون از آن موافقت ‌‌نامه، دولت‌ها در ایجاد پول بدون کنترل نقش ایفا کردند.وی آغاز افزایش حجم نقدینگی را مربوط به زمان دولت پهلوی ذکر کرد و گفت: این افزایش بعد از انقلاب هم ادامه پیدا کرد یعنی در زمان دولت موسوی حجم نقدینگی کمتر از زمان دولت مرحوم هاشمی بود در زمان دولت هاشمی به نسبت دولت اصلاحات حجم نقدینگی به مراتب کمتر بود و در دولت نهم و دهم این افزایش حجم به نسبت دولت روحانی میزان کمتری داشت و در دولت روحانی حجم نقدینگی همین گونه زیاد شد که این افزایش خود را در قیمت‌ کالاها و نرخ ارز نشان داد.

استاد مؤسسه عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه عامل دیگر در شکل‌گیری وضعیت کنونی خاطرنشان کرد: مسائل دیگری که در سرعت افزایش نقدینگی اثرگذار و مؤثر هستند تحریم‌های آمریکا موجب شد عدم اطمینان در مردم نسبت به ثبات اقتصادی ایجاد شود و سعی کنند دارایی خود را به یک سمت دیگر هدایت کنند و این عامل هم مؤثر بود اما اگر نقدینگی به این حجم رشد نکرده بود شاهد التهابات اقتصادی به این حد نبودیم.این اقتصاددان در پاسخ به این سؤال که کدام دولت را در وضعیت کنونی بیشتر سهیم می‌دانید، گفت: دولت احمدی‌نژاد حجم بی‌سابقه‌ای از منابع ارزی در اختیار داشت که گزارش چگونگی استفاده این حجم منابع ارزی هم را ارائه نداد که بر سر این منابع چه آمد وی در به هم ریختگی سازمان اقتصادی و رفتارهای دل بخواهی بی‌پروا بود. سازمان برنامه و بودجه کشور را منحل کرد. وی گفت: از روز نخست دولت روحانی کارشناسان به تیم اقتصادی وی یادآور شدند اگر برنامه به شکلی شود که نرخ دلار سه برابر جهش پیدا کند پایان اصلاح‌طلبی و برنامه‌های مدارا رقم خواهد خورد که مراقب باشید به دفعات این تذکر به دولت توسط کارشناسان داده شد.

این استاد دانشگاه در رابطه با نقش سیاست‌های اقتصادی دولت در شکل‌گیری وضعیت حال حاضر گفت: نمی‌توانیم بگوییم این دولت نیز کار خود را خوب انجام داد انصافاً یک نفر بر سر بر سازمان برنامه و بودجه گذاشتند که ظرفیت این کار را نداشت. این سازمان برای رئیس‌جمهور بسیار مهم و بازوی اجرایی وی است و  به ‌عنوان اشکال دوم اینکه کاری نکردند که نقدینگی به ارث برده شده از دولت‌های پیشین جبران شود و انبساط بودجه‌ای که زمان قبل اتفاق افتاد را بتوانند جبران کنند.