سقوط دومین مدل از هواپیمای بوئینگ مدل 737 در اتیوپی در روز گذشته (یکشنبه) و چند ماه پس از حادثه مرگبار سقوط هواپیما در اندونزی، توجه شرکت‌های مسافری به مسائل امنیتی این نوع از هواپیمای آمریکایی را دوچندان کرده است.
هواپیمای بوئینگ 737 مکس 8، متعلق به خطوط هواپیمایی اتیوپی به مقصد نایروبی پایتخت کنیا، دقایقی پس از پرواز از فرودگاه آدیس‌آبابا سقوط کرد و همه 157سرنشین آن کشته شدند.
نگرانی شرکت‌های دارنده هواپیمای 737 به این دلیل است که همین مدل از هواپیمای بوئینگ اکتبرگذشته(مهر-آبان) در اندونزی سقوط کرد و همه 189 سرنشین آن جان باختند؛ در واقع هر دو مدل، از جدیدترین تولیدات بوئینگ بودند که لحظاتی پس از برخاستن، سقوط کردند.
هواپیمای بوئینگ 737 درسال 1964 طراحی شد و نخستین بار در سال 1967 به پرواز درآمد. از آن سال تاکنون چند مدل از این هواپیما ساخته شد که به دلیل ویژگی‌های خاص آن، به کاربری تجاری رسید و شرکت‌های هواپیمایی، تعداد زیادی از آن را خریدند.
نسل چهارم و پیشرفته این هواپیما با نام تجاری مکس (MAX) شامل چهار مدل مکس 7، 8، 9 و 200 است.
مدل 737، پول‌سازترین محصول بوئینگ بعنوان بزرگترین شرکت سازنده هواپیما در جهان است که در سال 2017 به عنوان یک هواپیمای با فناوری پیشرفته رونمایی شد و با هواپیمای نوع «اس ای 320 نئوی» شرکت ایرباس رقابت می‌کند.
براساس اطلاعات منتشر شده در تارنمای بوئینگ، مدل 737 مکس سریعترین هواپیمای فروخته شده در تاریخ این شرکت بوده و کشورهای زیادی آن را خریده‌اند.
** تعلیق رونمایی تولید جدید بوئینگ
مقام‌ها وکارشناسان مسائل امنیت پرواز اعلام کرده اند با وجود ابهام‌ها درباره چرایی سقوط هواپیمای متعلق به شرکت «لاین ایر» اندونزی و اتیوپی، هنوز زود است که بتوان ارتباطی بین این دو حادثه برقرار کرد؛ شباهت‌های سقوط ممکن است تصادفی باشد.
شرکت بوئینگ هنوز به پرسش‌ها درباره علت سقوط هواپیمای مدل «737 مکس 8» در روز یکشنبه پاسخی نداده اما در بیانیه ای اعلام کرده که تیم فنی را برای ارائه کمک های لازم به محل سقوط اعزام خواهد کرد.
شرکت هواپیمایی اتیوپی اعلام کرده که هواپیما 6دقیقه بعد از پرواز، ارتباط خود را با برج کنترل از دست داد؛ خلبان درخواست بازگشت به فرودگاه کرده اما هواپیما در 35 مایلی آدیس آبابا پایتخت این کشور سقوط کرده است؛ همانند اتفاق رخداده برای هواپیمای اندونزی که چند دقیقه بعد از پرواز، خلبان درخواست بازگشت به فرودگاه می‌کند اما سرانجام آن به سقوط ختم می‌شود.
به گفته گرگ والدرون(Greg Waldron) مدیرعامل بخش آسیا شرکت تحقیقات حمل‌ونقل هوایی فلایت گلوبال(FlightGlobal)، تحقیقات رسمی باید درباره سقوط جدید انجام شود؛ 2 بارسقوط یک مدل جدید هواپیما آن هم در یک زمان کوتاه، وضعیت بی‌سابقه ای ازسوانح هوایی ایجاد کرده است؛ این حوادث به طور حتم در تولیدات هواپیماهای مدل‌های 737 تاثیر خواهد گذاشت.
«مری شیاوو»بازرس کل سابق سازمان ترابری آمریکا به سی ان ان گفت:«مساله کاملا مشکوک است؛ اینجا صحبت از یک هواپیمای جدید است که در مدت یک سال 2 بار سقوط کرده؛ این، زنگ خطر را در صنعت هوانوردی به صدا درمی آورد چون چنین چیزی قرار نیست اتفاق بیافتد.»
به نوشته «سی‌ان‌ان مانی» (بخش اقتصادی شبکه خبری سی ان ان) بروز این سانحه هوایی، سبب شد تا بوئینگ برنامه رونمایی از مدل جدید نخستین هواپیمای مدل «777ایکس» در چهارشنبه هفته جاری را به تعویق بیندازد.
همچنین بروز دو سانحه هوایی برای شرکت بوئینگ، امنیت هواپیماهای ساخت این شرکت را با ابهاماتی مواجه کرده است.
بعد از سانحه سقوط هواپیما در اندونزی، شرکت بوئینگ اعلام کرد که به دارندگان مدل جدید بوئینگ 737 به دلیل عملکرد نامناسب سیستم کنترل پرواز، هشدار خواهد داد زیرااین هواپیما می تواند به طور خودکار در مواردی(نقطه اوج- عدم تعادل فرآیندهای حرکت هوای کنترل نشده)به طور خودکار به سمت پایین سقوط کند.
**توقف پروازهای بوئینگ 737 در چین
سازمان هواپیمایی چین بعد از سقوط دومین مدل ازهواپیمای بوئینگ 737 مکس متعلق به خط هوایی اتیوپی و جان باختن همه سرنشینان آن، دستور داد همه پروازهای این مدل هواپیما به طور موقت متوقف شود.
براساس اعلام این سازمان، برای بررسی فنی مسائل مربوط به نقص احتمالی این هواپیماها و کنترل سیستم ناوبری، تااطلاع بعدی از این نوع هواپیما استفاده نخواهد شد.
به نوشته«سی‌ان‌ان مانی»، این تصمیم چین، ضربه مهلکی به شرکت هواپیمایی بوئینگ محسوب می شود. شرکت‌های هواپیمایی چین 97 فروند هواپیمای بوئینگ 737 مکس دارند که بیش از یک چهارم این هواپیما در جهان است.
به گفته گرگ والدرون، «توقف پرواز این مدل از هواپیماها در چین اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا این کشور یک بازار عمده برای بوئینگ محسوب می شود.»
این دو سانحه، بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی جهان از جمله در آمریکا، آرژانتین، ایسلند و هند را که این مدل هواپیما دارند بشدت نگران کرده است.
آبان ماه امسال، چندروزپس از سقوط یک هواپیمای جدید بوئینگ 737 مکس در اندونزی، اداره کل حمل و نقل هوایی هند دراخطاری به دو شرکت «جت ایرویز» و «اسپایس جت» از آنها خواست همه 8 هواپیماهای جدید بوئینگ 737 مکس خود را برای اطمینان از عدم نقص فنی که می تواند به کاهش شدید ارتفاع منجر شود بررسی کنند.
تاکنون این سانحه، دردسرهای زیادی برای بوئینگ به همراه داشته که از جمله آن، انتقادها از سوی اتحادیه خلبانان آمریکاست. همچنین بوئینگ با شکایت‌هایی از سوی خانواده‌های قربانیان سقوط هواپیماها مواجه شده است.
** لغو سفارش های خرید بوئینگ
پیش از 2سقوط هواپیمای جدید مدل 737 مکس، بوئینگ با شرکت‌های هواپیمایی مختلف برای سفارش خرید، قراردادهای کلانی منعقد کرده بود؛ از جمله توافق با شرکتی با نام فلایدیل برای فروش حدود 50 فروند هواپیمای 737 مکس با قیمت 5.9 میلیارد دلار؛ اما با سوانح رخ داده، تاکنون سفارش ساخت حدود 22 میلیارد دلار بوئینگ 737 لغو شده است؛ آن هم در حالی که این شرکت تلاش می‌کند بتواند در میزان دریافت سفارش از ایرباس فرانسه پیشی گیرد.
طبق گزارش «سی‌ان‌ان مانی»، 72 درصد هواپیماهای تحویلی بوئینگ در سال 2018 مربوط به مدل 737 بود.
