خردایش سنگ‌ها در ابعاد مختلف و گوناگون طی مراحل متفاوتی انجام می‌شود که در هر مرحله نیز از یک دستگاه بهره گرفته می‌شود. از جمله سنگ‌شکن‌های مورد استفاده سنگ‌شکن مخروطی یا سنگ‌شکن هیدروکن است که اغلب در مرحله ثانویه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه که استفاده از آن آسان و کاربرپسند است عمر بالایی داشته و به دلیل تولید بار خروجی بالا از انواع محبوب سنگ‌شکن محسوب می‌شود. با وجود سادگی در کاربرد این دستگاه در درون خود قطعات بسیاری را نهفته است و پیچیدگی بالایی دارد. در این مقاله به بررسی این دستگاه خواهیم پرداخت.
کدام سنگ‌شکن‌ها را مخروطی می‌نامند؟
انواعی از سنگ‌شکن‌ها که به‌عنوان سنگ‌شکن اولیه یا ثانویه شناخته می‌شوند، سنگ‌شکن‌های مخروطی یا هیدروکن نامیده می‌شوند. این نوع سنگ شکن با اعمال فشار بر روی سنگ و بار ورودی، به تغییر سایز کمک می‌کند. بار ورودی در فاصله بین دو قطعه مهم از این دستگاه به نام‌های منتل و کانکیو قرار گرفته و تحت‌فشار خرد می‌شوند. در این نوع سنگ‌شکن به دلیل ارتباط بسیار زیاد بار ورودی با قطعات دستگاه باید از جنسی استفاده شود که بالاترین مقاومت به سایش را داشته باشد. بر این اساس بیشترین ماده مصرفی، فولاد منگنزی مولیبدن‌دار است.
هیدروکن، ماسه‌ساز مخروطی و ژیراتوری است که از جمله بهترین انواع در ماسه‌سازی محسوب می‌شود. در حقیقت سنگ‌شکن‌های ژیراتوری سنگ‌شکن‌هایی هستند که در آن‌ها زاویه رأس هسته مخروطی تا حدود 100 درجه افزایش‌یافته باشد و انحنای داخل بدنه تغییر کرده باشد. درحالی‌که در سنگ شکن مخروطی هسته متحرک بوده و سطح داخلی بدنه نیز ثابت است. سطح داخلی به دلیل ارتباط بالایی که با بار ورودی دارد باید از جنس ضد سایش چون فولاد منگنزدار باشد. اغلب اوقات، از این دستگاه در مراحل میانی خردایش به‌منظور خرد کردن مواد معدنی که سختی بالایی دارند استفاده می‌شود؛ بنابراین هیدروکن برای ریز کردن موادی چون سنگ‌آهن که سختی بالایی دارد و رسیدن آن به ابعاد نسبتاً کوچک مورداستفاده قرار می‌گیرد.
در سنگ شکن مخروطی که به سنگ شکن مراحل ثانویه خردایش نیز معروف است نحوه کارکرد هیدروکن و فرایند خردایش بدین شکل انجام می‌شود: فاصله خالی بین دو قطعه مهم منتل کانکیو بسته می‌شود. به‌طورکلی اساس کار این دستگاه حرکت دورانی و اکسنتریک (خارج از محور و لنگ) است که بار ورودی قرار گرفته در محفظه خردایش که مابین منتل کانکیو است را فشرده و خرد می‌کند. بسته شدن این شکاف به‌وسیله بوش اکسنتریک هیدروکن که در پایین شفت اصلی قرار گرفته است صورت می‌گیرد. بوش اکسنتریک شفت اصلی را چرخانده و باز و بسته کردن شکاف را انجام می‌دهد. در این نوع دستگاه می‌توان با کمک جک بالابرنده اندازه دهانه میان منتل کانکیو هیدروکن را تغییر داد و متناسب با آن اندازه بار خروجی را تحت تأثیر قرار داد. اگر مایل به تغییر سرعت عبور و اندازه بار خروجی هستید می‌بایست سایز اکسنتریک دستگاه را تغییر دهید.
سنگ‌شکن‌های مخروطی در اندازه و انواع مختلف عرضه می‌شوند:
هیدروکن در سایزهای ۳۶-۲ , ۳۶-۴ , ۳۶-۵ , ۳۶-۵/۵ , ۳۶-۶/۵ , ۳۶-۸ به ترتیب ریزشکن، متوسط شکن و درشت شکن می‌باشد. عدد اول نشان‌دهنده سایز دهانه ورودی و عدد دوم که بزرگ‌تر است نشان‌دهنده قطر سنتر است که بر روی شفت اصلی دستگاه قرار گرفته است. منتل نیز بر روی این قطعه قرار دارد. منتل و کانکیو جایگزین چکش و سندان شده‌اند.
سنگ شکن هیدروکن به استهلاک پایین، تولید و بازدهی بالا، نگهداری و کاربری آسان خود مشهور است که موجب افزایش طرف‌داران آن در میان صاحبان معادن شده است. بااین‌حال باید توجه داشت که بهتر است از این نوع دستگاه برای سنگ‌های مرطوب استفاده نشود چراکه به رطوبت حساس بوده و کارایی دستگاه را به حداقل می‌رسانند.
مزایایی که هیدروکن برای ما به ارمغان می‌آورد
استفاده از سنگ‌شکن مخروطی مزایایی به همراه دارد:
- سیستم کنترل اتوماتیک دهانه خروجی جهت تنظیم ابعاد محصول به‌دست‌آمده.
- سیستم ایمنی مطلوبی دارد که از صدمات وارد بر دستگاه جلوگیری می‌نماید.
- هزینه‌های نگهداری از هیدروکن بسیار ناچیز است.
- کارکرد ساده و راحت استفاده از آن راحتی برای اپراتورهای کم‌تجربه ساده کرده است.
دستگاه هیدروکن چه ویژگی‌هایی دارد
ازآنجایی‌که هیدروکن از جمله دستگاه‌های سنگ شکن حرفه‌ای و مدرن است، امروزه به‌عنوان یکی از پرکاربردترین انواع سنگ شکن محسوب می‌شود که به دلیل ویژگی‌های خاص آن است. با استفاده از این دستگاه می‌توان تولیدات را افزایش داده و با بار ورودی مشابه با سایر سنگ‌شکن‌ها، حجم بیشتری از سنگریزه و ماسه دریافت کرد. این دستگاه دارای کنترل اتومات خروجی دستگاه است که آن را می‌توان باتوجه‌به بار ورودی جهت جلوگیری از آسیب به دستگاه تنظیم کرد. وجود این تنظیمات نگهداری و مراقبت از دستگاه را به‌مراتب ساده کرده‌اند. نیاز دوره‌ای دستگاه به سرویس شدن از سایر دستگاه‌ها کمتر و در نتیجه استهلاک پایین‌تری دارد؛ بنابراین هزینه‌های ناشی از این دستگاه کاهش خواهد یافت. بدون نگرانی به تعویض قطعات هیدروکن می‌توان سالیان سال از این دستگاه استفاده کرد بدون آنکه دانش خاصی داشت.
اگرچه هیدروکن پیچیدگی‌های خاص خود را دارد اما این پیچیدگی‌ها درون آن هستند و بنابراین برای استفاده تنها کافی است ظرفیت بار ورودی را تنظیم و سرعت و کیفیت بار خروجی را افزایش داد. ظرفیت بالای بار ورودی سبب می‌شود که در هر بار استفاده حجم بالایی از محصولات ریز دریافت کرد. هر چه تعداد ورودی کمتر باشد، استهلاک دستگاه نیز پایین‌تر خواهد بود؛ بنابراین هر چه میزان بار ورودی بیشتر باشد، تعداد ورودی‌های بعدی کاهش خواهند یافت.
ویژگی دیگر دستگاه، امکان روغن‌کاری خودکار است که به کیفیت نگهداری از قطعات و کاهش خرابی کمک می‌کند. سیستم نگهداری و حفاظتی این دستگاه با وجود سیستم روغن‌کاری خودکار پرورش‌یافته است و بدون دخالت انسان شرایط نگهداری از دستگاه را بهبود بخشیده است. سیستم روغن‌کاری خودکار و باکیفیت این دستگاه استفاده از آن در منطق خشک کشور ما مناسب کرده است. برای دریافت بهترین عملکرد از این دستگاه آن را در شرایط مناسب قرار داده و تنها هرچند سال یک‌بار به روغن‌کاری خودکار آن بپردازید.
قدرت بالای دستگاه به دلیل استفاده از قطعات منگنز مولیبدن‌دار و مقاومت بالا در برابر سایش از ویژگی‌های آن برای ماندگاری بیشتر است. در اثر برخورد شدید و خردایش سنگ‌های سخت و سفت خرابی دستگاه استهلاک چندانی نخواهد داشت. قطعات در برابر سایش مقاومت که این ویژگی از مهم‌ترین ویژگی‌های سنگ‌شکن‌ها به‌ویژه سنگ‌شکن هیدروکن است. با استفاده از هیدروکن تا سالیان سال نگران ازدست‌رفتن قطعات دستگاه نخواهید بود.
از جمله ویژگی‌های بارز سنگ شکن هیدروکن می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استفاده به‌عنوان سنگ شکن اولیه و ثانویه در معادن
- راندمان بالا در خردایش سنگ‌های سخت
- ظرفیت بالا به‌واسطه داشتن دهانه بزرگ ورودی بار و امکان تولید زیاد شن و ماسه
- ساختمان بسیار مستحکم و مقاومت بالا در هنگام عمل خردایش
- ساخت قطعات سایشی از فولاد منگنزی مولیبدن‌دار
- بازدهی بالا و کاهش هزینه تعمیرات و نگهداری
- استفاده از سه سیستم روغن‌کاری اتوماتیک و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات
- نصب و حمل آسان به دلیل وزن پایین دستگاه
قطعات هیدروکن را از چه می‌سازند؟
قطعات هیدروکن عموماً از چهار آلیاژ مختلف فولاد کربنی، فولاد MO40، فولاد منگنزی و آلیاژ برنج ساخته می‌شوند. پوسته اصلی دستگاه از دو قطعه سنگین فولاد کربنی به نام تاپشل و باتمشل تولید می‌شوند. از این دو قطعه به‌عنوان قطعات فولاد کربنی هیدروکن یاد می‌شود. تاپشل قطعه‌ای است که به کمک 12 پیچ اصلی متصل به باتمشل هیدروکن است. درون تاپشل قطعه اصلی کانکیو قرار داشته و در بخش بالایی آن قطعه اسپایدر بسته می‌شود. بار ورودی دستگاه از طریق بازوهای دو طرف تاپشل به درون دستگاه ریخته می‌شود.
بار ورودی بیشترین برخورد را با قطعات مهمی چون منتل و کانکیو دارد. این دو قطعه به‌صورت مخروطی شکل و با استفاده از فولاد منگنز یا فولاد مولیبدن‌داری که مقاومت به سایش و سختی‌پذیری بالایی دارد تولید می‌شود. این قطعات مخروطی شکل تأثیر بسیاری زیادی در خردایش و اندازه ذرات بار خروجی دارند.
برخی دیگر از قطعات دستگاه چون شفت اصلی که با حرکت دروانی لنگ خود زاویه بین منتل کانکیو هیدروکن را کاهش داده و عملیات خردایش را انجام می‌دهد ساخته شده از فولاد MO40 است. این فولاد آلیاژی مقاومت به سایش متوسط روبه‌بالا داشته و سختی‌پذیری بالایی دارد. بوش فولادی قرار گرفته درون کرانویل هیدروکن نیز ساخته شده از فولاد آلیاژی MO40 است.
بوش اکسنتریک (بوش لنگ) و بوش کنگره‌ای دستگاه هیدروکن ساخته شده از آلیاژ برنج هستند. قطعات دیگری چون کف گرد عدسی بسته شده در ته شفت و کف گرد تخت از این آلیاژ ساخته می‌شوند.
پرکاربردترین قطعات مصرفی هیدروکن
هیدروکن اگرچه دستگاهی بدون پیچیدگی در استفاده است اما در درون خود پیچیدگی‌های نهفته بسیاری دارد. این نوع سنگ‌شکن ساخته شده از انواع قطعات داخلی است که از جنس‌های مختلف ساخته شده و هر یک کاربرد خاص خود را دارد. هر یک از قطعات هیدروکن بخش مهمی از دستگاه بوده و فرایند خاصی را برعهده دارند. در صورت خرابی هر یک از این قطعات دستگاه کارایی مناسبی نخواهد داشت. در ادامه به بررسی مهم‌ترین لوازم یدکی هیدروکن خواهیم پرداخت.
تاپشل هیدروکن
از مهم‌ترین لوازم یدکی هیدروکن، تاپشل است که قطعه‌ای کربنی با وزن بالا است. تاپ شل در قسمت فوقانی دستگاه قرار گرفته است و به کمک 12 پیچ اصلی بر روی باتمشل بسته شده است. بار ورودی دستگاه از میان بازوهای اطراف تاپشل و از بالا به دستگاه وارد می‌شود. اکسنتریک که در قسمت زیرین شفت اصلی تعبیه شده است به حرکت دورانی شفت کمک می‌کند. این حرکت دورانی منجر به باز و بسته شدن شکاف موجود در دستگاه می‌شود که عمل خردایش نیز به همین طریق انجام می‌شود. تاپشل هیدروکن ساخته شده از متریال مختلفی چون فولاد منگنزی و فولاد منگنز مولیبدن‌دار است که عمر قطعات دستگاه را بالا می‌برد.
باتمشل هیدروکن
قطعه دیگر استفاده شده در این سنگ‌شکن باتمشل است که محل اصلی قرارگیری کانکیو هیدروکن است. خردایش در این محل انجام می‌شود. در حقیقت محل اصلی انجام خردایش سنگ‌ها کانکیو است. بار پس از ورود از بالا به دستگاه با باز و بسته شدن شکاف میان منتل کانکیو که شکافی V شکل است تحت‌فشار قرار گرفته و خردایش آن انجام می‌شود. انواع هیدروکن و قطعات منتل کانکیو و تاپشل استفاده شده در آن‌ها:
- هیدروکن مدل 36-2 با منتل 2 کانکیو 2 و تاپشل 4
- هیدروکن مدل 36-3 با منتل 2 کانکیو 4 و تاپشل 4
- هیدروکن مدل 36-4 با منتل 4 کانکیو 4 و تاپشل 4
- هیدروکن مدل 36-5 با منتل 4 کانکیو 5 و تاپشل 5
- هیدروکن مدل 36-6/5 با منتل 4 کانکیو 6/5 و تاپشل 6/5
- هیدروکن مدل 36-8 با منتل 4 کانکیو 8 و تاپشل
کانکیو هیدروکن
قطعه دیگر دستگاه کانکیو منتل است که وظیفه فاصله‌اندازی در دستگاه با کمک منتل را برعهده دارد. منتل می‌تواند به‌صورت خودکار تنظیم شده و عملیات خرد شدن سنگ را با مطابق با تنظیمات اپراتور انجام دهد. کانکیو هیدروکن ابعاد بزرگ تا نسبتاً کوچک را می‌تواند اصل عملیات خود قرار داده و با بازدهی بسیار بالا خردایش را انجام دهد. نوین ماسه ساز با کمک کانکیو ضد سایش مولیبدن‌دار احتمال از خرابی قطعه و دستگاه جلوگیری می‌کند.
منتل هیدروکن
قطعه دیگر دستگاه، منتل هیدروکن است که در کنار کانکیو منتل مورداستفاده قرار گرفته و عملکردی مشابه با آن دارد. فاصله مابین این دو قطعه هنگام بسته شدن به بار ورودی فشار وارد کرده و خردایش انجام می‌شود. نوین ماسه ساز از منتل ضد سایش مولیبدن‌دار برای افزایش هر چه بیشتر مقاومت و دوام دستگاه استفاده می‌کند. سرعت باز و بسته شدن توسط سنگ‌شکن کنترل می‌شود. تاپشل قطعه‌ای مهم است که به باز و بسته شدن به‌موقع این قطعات کمک می‌کند تا سایش قطعات کاهش یابد.
بوش برنجی
از جمله قطعات روان‌کننده کار در سنگ‌شکن بوش برنجی است که بر روی کاهش هزینه‌ها و زمان اثر می‌گذارد. این نوع بوش که به بوش اسپایدر کوتاه و بلند نیز معروف است کارکرد زیادی در زمینه ایجاد اصطکاک خوب دارد و سرعت کار سنگ‌شکن را نیز افزایش می‌دهد. به کمک بوش برنجی بارپذیری در سنگ‌شکن‌ها بالا می‌رود و در یک زمان واحد می‌توان حجم بیشتری از سنگ‌ها را وارد کرد و عملکرد بهتری را از دستگاه انتظار داشت.
بوش فولادی
بوش فولادی با ارائه کارایی مشابه با بوش برنجی با تفاوت در ضریب اصطکاک دارد. این قطعه سختی بالایی داشته و از جنس سخت آهن است. مقاومت آن در برابر سنگ‌های سخت بیشتر است.
وجود قطعات روان‌کننده به تحمل بار دستگاه کمک شایانی می‌کنند و درجه خطای منفی را کاهش می‌دهند. با کاهش این ضریب خطا از کم شدن طول عمر سنگ‌شکن جلوگیری می‌شود.
بوش اسپایدر
از جمله قطعات بسیار مؤثر و کارا در سنگ‌شکن‌ها است که مشابه با بوش فولی فولادی عمل می‌کند. از این قطعه برای مکانیزم‌های خاص معدنی استفاده می‌شود و استفاده از آن محدود است.
کف گرد برنجی
از جمله قطعات مهم برای جلوگیری از سایش، کف گرد برنجی است که بر روی روند تولید و سرعت کار تأثیر بسیار زیادی دارد.
کف گرد تخت
مصالح مختلف ممکن است آسیب‌های شدید زیادی به دستگاه وارد کنند. استفاده از کف گرد تخت و گلدانی هیدروکن در کنار هم از آسیب سنگ‌های سخت به‌ویژه آن‌هایی که اندازه‌های کوچک دارند جلوگیری می‌کند. بدین ترتیب پوسته هوزینگ به بهترین شکل ممکن کار اصلی خود را انجام داده و سایش را به حداقل می‌رساند.
کف گرد استیل
از جمله قطعاتی که در روان‌سازی خط تولید مورداستفاده قرار می‌گیرد کف گرد استیل است که کمترین میزان را به شفت هوزینگ دستگاه وارد می‌کند.
دنده کرانویل پینیون
انتقال نیرو در هیدروکن با استفاده از دنده کرانویل هیدروکن انجام می‌شود. این قطعه فیبر تخت را با خود درگیر می‌کند. رینگ کرانویل ساخته شده از جنس سخت است تا آسیب کمتری در عملیات انتقال نیرو به بازوان سنگ‌شکن و در رینگ گردگیر چدنی بر آن وارد شود. سروصدای این دستگاه در این شرایط و با استفاده از دنده پینیون هیدروکن به کمترین میزان خود می‌رسد.
تانک روغن‌کاری
جهت بالابردن کارایی سنگ‌شکن و کاهش هزینه‌های نگهداری و مراقبت از قطعات از تانک روغن‌کاری که با استفاده از مهره سرشفت کارکرده و مستقل از بلبرینگ هیدروکن است استفاده می‌شود. درپوش‌های هوزینگ در این حالت وظیفه روغن رسانی به قطعات را برعهده دارند.
پمپ روغن هیدروکن
پمپ روغن هیدروکن قطعه‌ای بسیار مهم در ایجاد عملکرد بهینه و جلوگیری از خرابی دستگاه است. روان بودن قطعات بر روی عملکرد آن‌ها به‌ویژه بر روی عملکرد قطعات متحرک مؤثر است؛ بنابراین بدون وجود پمپ روغن قطعات حین کار عملکرد درستی نخواهند داشت. فشارشکن هیدروکن قطعه دیگری است که بدون وجود تانک روغن‌کاری هیدروکن کارایی مناسبی نخواهد داشت. بوش اسپایدر از جمله قطعاتی است که به روان‌کردن بازوهای دستگاه کمک کرده تا کانکیو منتیل هیدروکن به بهترین صورت ممکن کار کنند.
خنک‌کننده یا کولر هیدروکن
به‌منظور جلوگیری از خطرات احتمالی و خرابی به علت حرارت بالای تولید شده در دستگاه از کولر هیدروکن استفاده می‌شود. بدون وجود خنک‌کننده هیدروکن کنترل پمپ جک هیدروکن ذوب خواهد شد.
شفت اصلی هیدروکن
بوش اکستنریک هیدروکن قطعه‌ای است که وظیفه به حرکت درآوردن شفت را به‌عنوان قطعه‌ای مهم برعهده دارد. این قطعه مهم کمک می‌کند که کنترل جک هیدروکن به‌درستی انجام شود. هوزینگ قطعه دیگری است که در اندازه‌های کوچک ساخته شده و از چدن یا فولاد ساخته می‌شود و بر قیمت و عملکرد شفت غلاف تأثیر بسزایی دارد. غلاف شفت به‌صورت پشتیبان برای شفت اصلی مورداستفاده قرار گرفته و توسط پمپ شفت غلاف به حرکت درمی‌آید.
هد سنتر هیدروکن
از جمله لوازم هیدروکن که در مراحل میانی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این قطعه مقاومت بالایی در برابر سایش دارد و در برابر سنگ‌های سخت سایش کمتری دارد. این قطعه مخروطی شکل است و بر روی شفت اصلی قرار می‌گیرد. هدسنتر، منتل و شفت مجموعه‌ای هستند که انرژی لازم آن‌ها با استفاده از دینامی با 125 اسب بخار تامین می‌شود.
دستگاه هیدروکن از جمله دستگاه‌های پرکاربرد در تولید سنگ‌های ریز و ماسه است که طول عمری بالا و عملکردی با بازدهی بسیار بالا دارد. استفاده از این دستگاه در کارخانجات و معادن کار را ساده‌تر و صرفه‌جویی در زمان را نیز افزایش می‌دهد.
نوین ماسه‌ساز، ضامن کیفیت و عملکرد
قطعات و لوازم هیدروکن در صورت داشتن کیفیت مناسب عمر دستگاه را بالاتر می‌برند. در ساخت قطعات هیدروکن باید از بهترین جنس آلیاژ استفاده شود. قطعاتی که با سنگ‌های ورودی برخورد بیشتری داشته یا اصطکاک آن‌ها بالاست باید مقاومت به سایش بالاتری نیز داشته باشند. نوین ماسه ساز (novincsm.ir) به‌عنوان یکی از شرکت‌های باتجربه در زمینه ساخت و عرضه قطعات مصرفی هیدروکن و سایر سنگ‌شکن‌ها در تمامی مراحل تولید استانداردهای لازم را در نظر داشته و با استفاده از بهترین مواد اولیه این لوازم را تولید می‌کنند. این شرکت همچنین با ارائه خدمات پس از فروش اطمینان و رضایت مشتریان را جلب می‌کند. نصب و تعمیرات، مشاوره، آموزش، مستندسازی و تهیه و توزیع لوازم‌یدکی هیدروکن و دیگر ماشین‌آلات از دیگر خدمات این شرکت است. در صورت لزوم پیش از خرید قطعات با مشاورین این سازمان در ارتباط باشید تا مناسب‌ترین قطعه را برای خرید انتخاب کنید. شرکت نوین ماسه ساز همچنین خدمات به مشتریان خود را پس از فروش قطعات مصرفی هیدروکن ادامه می‌دهد تا بهبود هرچه بیشتر تولیدات خود تضمین کند.
