در عصر حاضر و با گسترش محتوای آموزشی ارائه شده در کلاس های درس استفاده از ابزارهای کمک آموزشی اهمیت بسیاری پیدا کرده اند و نقش بسزایی در تکمیل فرایند یادگیری دارند. یکی از کاربردی ترین ابزارهای کمک آموزشی حال حاضر کاربرگ ها می باشند که با شکل و فرمت های مختلف در طول سال های گذشته در اختیار دانش آموزان در مقاطع مختلف قرار می گرفتند و امروزه بیش از پیش با تاکید بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
امروزه با توجه به کارگیری متدهای نوین تدریس، کاربرگ های دبستان با اهداف آموزشی مختلف به عنوان یکی از ارکان تکمیل کننده آموزش مورد استفاده قرار می گیرند. به ویژه در مقطع دبستان که با توجه به پایه ای بودن تمامی مطالب درسی تثبیت و تفهیم محتوای آموزشی با بهره گیری از کاربرگ میسر خواهد شد. در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی مفهوم کاربرگ دبستان و فواید خرید کاربرگ و کاربرد های آن به عنوان ابزار کمک آموزشی در مقظع ابتدایی بپردازیم. با ما همراه باشید.
کاربرگ دبستان چیست؟
کاربرگ یا همان پیک آدینه مجموعه برگه های آموزشی هستند که توسط معلمین طراحی شده و به عنوان یک تکلیف هدفمند در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد. معلمین با توجه به توانمندی و نیازهای آموزشی دانش آموزان دبستانی محتوای آموزشی مورد نظر خود را در قالب نمونه سوالات، تمرین و بخش های ابتکاری دیگر گردآوری نموده و در نهایت کاربرگ مورد نظر خود را طراحی می نمایند. به طور معمول کاربرگ ها به صورت هفته ای طراحی می شوند و در پایان هر هفته به دانش آموزان ارائه می شود.
یکی از اهداف آموزشی کاربرگ، تکرار و تمرین دوره ی مطالب آموزشی می باشد که در طول یک هفته در کلاس تدریس شده است. بنابراین محتوای کاربرگ ها گزیده ای از مطالب تدریس شده تمام دروس است و صرفا مختص به یک درس خاص نمی باشد.
البته این نکته قابل ذکر است که تهیه و طراحی هفته ای کاربرگ کاری زمان براست و انرژی و وقت بسیاری از معلمین عزیز می گیرد. لذا مدارس با خرید و تهیه کاربرگ از موسسات و گروه های آموزشی معتبر که مطابق با استانداردهای آموزشی فعالیت می کنند، می توانند به صورت بهینه و مقرون به صرفه از این ابزار کمک آموزشی بهره مند شوند. مزایا و کاربرد های پیک آدینه یا همان کاربرگ ها بسیار متعدد می باشد، به گونه ای که به عنوان یکی از محصولات کمک آموزشی دبستان شناخته شده اند.
کاربردهای کاربرگ دبستان
کاربرگ به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای کمک آموزشی در مدارس به ویژه در مقطع دبستان مورد استفاده قرار می گیرد. و با توجه به اهداف آموزشی که دربردارد کاربرد های بسیاری نیز داراست که از جمله مزایای کاربرگ نیز به شمار می رود. از جمله کاربرد های کاربرگ ( پیک آدینه) می توان موارد زیر را نام برد:
ارائه کاربرگ به عنوان تکلیف خلاقانه
کاربرگ ها مدل خلاقانه و هدفمندی از تکالیف به شمار می روند، که از نظر تاثیرگذاری بر یادگیری بسیار کارآمد تر از تکالیف سخت و طااقت فرسای سنتی هستند. محتوای آموزشی کاربرگ ها به گونه ای طراحی شده است که توانایی های علمی و مهارتهای حرکتی، هوش و خلاقیت دانش آموزان دبستانی را به چالش می کشاند.
کاربرگ یا پیک آدینه این فرصت را به معلمان می دهد که به جای ارائه حجم زیادی از تکالیف که بازدهی چندانی هم ندارد و باعث دل زدگی و فرسودگی دانش آموزان نیز می شود، از کاربرگ های هفته ای به صورت هدفمند استفاده نمایند. و باعث ترغیب دانش آموزان به انجام تکالیف آخر هفته خود شوند.
ارزیابی عملکرد دانش آموزان
یکی دیگر از کاربردهای کاربرگ ارزشیابی دانش آموزان در طول یک هفته می باشد. بدین گونه که دانش آموزان در طول یک هفته تمام مطالب درسی را دریافت می نمایند و در آخر هفته با حل کاربرگ میزان یادگیری آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد. ضمن آنکه حل کاربرگ پس از هر هفته آموزشی این فرصت را به معلمان می دهد تا نقاط ضعف و قوت دانش آموزان را شناسایی نمایند تا در کوتاه مدت مشکلات درسی آنها رفع و تصحیح شود.
تکرار و دوره ی مطالب آموزشی
در فرایند آموزش یکی از مواری که بسیار اهمیت دارد، نهادینه سازی مفاهیم آموزشی می باشد. لذا ارائه و تدریس مطالب درسی به تنهایی کافی نیست و آنچه که باعث تثبیت داده ها می شود مرور مطالب و حل تمرین های مرتبط می باشد. کاربرگ ها با توجه به ساختاری که دارند زمینه را برای دوره ی مفهومی و غیرمستقیم مطالب درسی، تکرار و تمرین مطالب تدریس شده در طول یک هفته مهیا می کنند.
مطلع شدن والدین از محتوای تدریس شده
کاربرگ ها از جمله ابزارهای کمک آموزشی هستند که این امکان را به اولیا می دهند تا در جریان محتوای آموزشی ارائه شده و روند یادگیری فرزندان خود قرار گیرند. ضمن آنکه پس از بررسی کاربرگ ( پیک آدینه) با روش تدریس و نحوه‌ی عملکرد معملین در هر هفته آموزشی آشنا می شوند.
افزایش توانمندی های دانش آموزان
علاوه بر کاربردهای ذکر شده، ساختار هدفمند و آموزشی کاربرگ دبستان باعث افزایش دقت و تمرکز بلندمدت کودکان می شود و توانایی حل مساله را در آنها به چالش می کشاند و در نهایت منجر تقویت حافظه، یادگیری دقیق، درک عمیق تر مفاهیم و افزایش هماهنگی چشم و دست می شود.
ویژگی های کاربرگ دبستان
یک کاربرگ زمانی کاربردهای فوق را دارد و از مزایا برخوردار می باشد که ویژگی های یک کاربرگ استاندارد را دارا باشد. برخی از کاربرگ ها متناسب با نیازها و توانمندی های دانش آموزان نبوده و نه تنها باعث بهبود فرایند یادگیری نمی شوند، بلکه منجر به کاهش اعتماد به نفس در دانش آموزان، افت تحصیلی، ایجاد فشار روانی و سردرگمی دانش آموزان می شوند.
لذا هنگام طراحی و یا خرید کاربرگ دبستان شایسته است ویژگی های زیر را در نظر داشته باشید:
- کاربرگ طراحی شده باید متناسب با نیازهای آموزشی و توانمندی های علمی دانش آموزان در همان مقطع تحصیلی باشد.
- سوالات و تمرین های موجود در کاربرگ باید بر اساس استانداردهای آموزشی طرح شده باشند.
- محتوای آموزشی مطرح شده در کاربرگ باید مطابق با بودجه‌بندی و سرفصل های کتاب درسی باشد.
- کاربرگ باید از جذابیت بصری و محتوای تصویری برخوردار باشد به گونه ای که باعث یکنواختی و عدم جذابیت برای دانش آموزان نشود.
- بخشی از محتوای کاربرگ به تقویت مهارت های فردی دانش آموزان بپردازد و جنبه سرگرمی نیز داشته باشد.
- تعداد صفحات و سوالات کاربرگ نباید بیش از اندازه باشد.
با توجه به حجم گسترده و متنوعی از مطالب که در دبستان ارائه می شود، بهره گیری از کاربرگ و پیک آدینه در فرایند آموزش و یادگیری دانش آموزان حرکتی بسیار ارزشمند در راستای بهبود و تقویت مهارت‌ها و توانمندی‌‌های علمی دانش آموزان به شمار می رود. چه بسا استفاده از کاربرگ در فرایند آموزش منجر به کنترل زمان و مدیریت بهتر کلاس درس می شود. ضمن انکه با طراحی و تهیه کاربرگ های مناسب دبستان می توان به میزان قابل توجهی یادگیری کودکان را بهبود بخشید.
کاربردها و ویژگی های مثبت کاربرگ دبستان به اندازه ای در روند آموزش موثر می باشد که امروزه به یکی از محصولات آموزشی مورد نیاز مدارس تبدیل شده و به هیچ عنوان نمی توان کارایی آن را نادیده گرفت. امیدوارم با مطالعه این مطلب به اهمیت استفاده از کاربرگ دبستان پی برده باشید و در فرایند آموزش و یادگیری کودکان از آن بهره مند شوید.
